Sutan Takdir Alisjahbana

indonezyjski pisarz

Sutan Takdir Alisjahbana (ur. 11 lutego 1908 w Tapanuli, zm. 17 lipca 1994 w Dżakarcie[1]) – indonezyjski pisarz, publicysta i językoznawca[2]. Odegrał znaczną rolę w ukształtowaniu indonezyjskiej polityki językowej[1].

Sutan Takdir Alisjahbana
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

11 lutego 1908
Tapanuli, Sumatra Północna

Data i miejsce śmierci

17 lipca 1994
Dżakarta

Zawód, zajęcie

pisarz, publicysta, językoznawca

Narodowość

indonezyjska

Kształcił się w Hollandsch-Inlandsche School w Bengkulu, a później studiował w holenderskiej szkole pedagogicznej Kweekschool w Bukit Tinggi (Sumatra Południowa). W Batawii uzyskał certyfikat dyrektora szkoły (Hoofdakte Cursus). W 1937 r. wznowił studia, wstępując do szkoły prawniczej (Rechtshogeschool) w Bandungu[1].

Jako powieściopisarz debiutował utworem Tak Putus Dirundung Malang („Nieszczęście bez końca”), opublikowanym w 1929 r.[1] Był współzałożyciełem pierwszego magazynu literackiego w języku indonezyjskim – „Poedjangga Baroe” („Nowy pisarz”)[1].

Podkreślał znaczenie wspólnego języka narodowego. Studiowanie prawa rozbudziło w nim zainteresowanie regułami i językiem. W 1943 r. został sekretarzem Komisji Języka Indonezyjskiego (Komisi Bahasa Indonesia)[3]. W 1948 r. ogłosił Tatabahasa Baru Bahasa Indonesia, nowoczesny opis języka indonezyjskiego. Publikacja ta znalazła zastosowanie w szkołach i stała się istotnym podręcznikiem gramatycznym[1].

Piastował stanowiska na różnych uczelniach, m.in. na Uniwersytecie Indonezyjskim (1946–1948), Uniwersytecie Andalas w Padang (1956–1958) i Uniwersytecie Narodowym w Dżakarcie (1950–1958), gdzie nauczał filozofii, literatury i kultury. Był jednym z założycieli uczelni Universitas Nasional w Dżakarcie. W latach 1963–1978 kierował Katedrą Malaistyki na Uniwersytecie Malaya w Kuala Lumpur. W 1968 r. wrócił do Indonezji i objął funkcję rektora na Universitas Nasional w Dżakarcie[1].

W uznaniu zasług na rzecz badań nad językami i kulturami malajsko-polinezyjskimi został odznaczony Medalem Honoru w dziedzinie kultury (1970). Przyznano mu także dwa doktoraty honorowe: Uniwersytetu Indonezyjskiego (1979) oraz Uniwersytetu Malaya (1987)[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h Florian Coulmas, Sutan Takdir Alisjahbana, [w:] Guardians of Language: Twenty Voices Through History, Oxford: Oxford University Press, 2016, s. 259–273, DOI10.1093/acprof:oso/9780198736523.003.0019, ISBN 978-0-19-181864-6, OCLC 946770427 (ang.).
  2. Alisyahbana, Sutan Takdir, 1908-1994. Databáze Národní knihovny ČR. [dostęp 2020-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-30)]. (cz.).
  3. Burton Raffel, The Development of Modern Indonesian Poetry, wyd. 2, Albany, NY: State University of New York Press, 1967, s. 33, ISBN 978-0-87395-024-4 (ang.).