Szakal pręgowany
Szakal pręgowany[4] (Canis adustus) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny psowatych (Canidae).
| ||
| Canis adustus[1] | ||
| Sundevall, 1847[2] | ||
| ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ssaki | |
| Podgromada | żyworodne | |
| Infragromada | łożyskowce | |
| Rząd | drapieżne | |
| Podrząd | psokształtne | |
| Rodzina | psowate | |
| Rodzaj | wilk | |
| Gatunek | szakal pręgowany | |
| Podgatunki | ||
|
zobacz opis w tekście | ||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | ||
 | ||
| Zasięg występowania | ||
| ||
Występowanie i biotopEdytuj
Ssaki należące do tego gatunku występują w zachodniej Afryce, Demokratycznej Republice Konga, Somalii, Etiopii, Mozambiku i w Afryce Południowej. Zamieszkuje różne formy sawanny, lasy deszczowe oraz tereny górzyste do wysokości 2700 m n.p.m[5]. Gatunek ten nie unika człowieka, można go spotkać nawet w centrum miast. Wychowywany od szczenięcia przez człowieka, łatwo się oswaja i niektórymi zachowaniami przypomina psa domowego.
CharakterystykaEdytuj
Długość ciała samców 65,5–77,5 cm, samic 69–76 cm, długość ogona samców 30,5–39 cm, samic 31–41 cm; masa ciała samców 7,3–12 kg, samic 7,3–10 kg[6]. Samce są nieco większe i cięższe od samic. Grzbiet blado-szary, od nasady przednich kończyn do nasady ogona ciągną się ciemnobrązowe pasy, oddzielone od grzbietu białym obrzeżeniem. Gardło, brzuch i koniec ogona białe[5].
Tryb życiaEdytuj
- Odżywianie
Małe ssaki wszystkich gatunków, ptaki, gady, płazy oraz pokarm roślinny (zazwyczaj są to owoce). Czasami, w ostateczności, żywią się padliną[5].
- Dojrzałość płciowa
Samice po osiągnięciu 1 roku, samce 2 lat.
- Rozród
Ciąża trwa średnio 60 dni; w miocie rodzi się najczęściej 2 do 7 ślepych młodych. Szczenięta otwierają oczy po 8-12 dniach. Okres laktacji trwa około 8-10 tygodni. W niewoli żyją 10-12 lat[5].
PodgatunkiEdytuj
Wyróżnia się sześć podgatunków szakala pręgowanego[7]:
- C. adustus adustus Sundevall, 1847
- C. adustus bweha Heller, 1914
- C. adustus grayi Hilzheimer, 1906
- C. adustus kaffensis Neumann, 1902
- C. adustus lateralis P. L. Sclater, 1870
- C. adustus notatus Heller, 1914
StatusEdytuj
Stosunkowo rzadki, lecz niezagrożony wyginięciem. Na początku XX w. gatunek ten został prawdopodobnie przetrzebiony przez epidemię nosówki. Obecnie tępiony w niektórych krajach w akcjach zwalczania epidemii wścieklizny.
PrzypisyEdytuj
- ↑ Canis adustus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ C.J. Sundevall. Nya Mammalia från Sydafrika. „Öfversigt af Kongl. Vetenskaps-akademiens Forhandlingar”. 3, s. 121, 1847 (łac. • szw.).
- ↑ M. Hoffmann, Canis adustus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2019-06-30] (ang.).
- ↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 147. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.)
- ↑ a b c d Julie Brensike, Canis adustus (side-striped jackal), Animal Diversity Web [dostęp 2020-07-02] (ang.).
- ↑ C. Sillero-Zubiri: Family Canidae (Dogs). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 418. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.)
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Canis adustus. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 15 października 2009]
BibliografiaEdytuj
- Tadeusz Kaleta „Dzikie psy i hieny”, Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, Warszawa 1998