Lupulella
Lupulella – rodzaj ssaków z rodziny psowatych (Canidae).
| Lupulella | |||
| Hilzheimer, 1906[1] | |||
.jpg) Przedstawiciel rodzaju – szakal czaprakowy (L. mesomelas) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Lupulella | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Canis mesomelas Schreber, 1775. | |||
| Synonimy | |||
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Zasięg występowania
edytujMorfologia
edytujDługość ciała samic 65–85 cm, samców 65,5–90 cm, długość ogona samic 26–41 cm, samców 27–39,5 cm; masa ciała samic 6,2–10 kg, samców 5,9–12 kg[5][6].
Systematyka
edytujRodzaj zdefiniował w 1906 roku niemiecki teriolog Max Hilzheimer w artykule poświęconym afrykańskim szakalom opublikowanym na łamach Der Zoologische Garten[1]. Na gatunek typowy wyznaczył (oznaczenie monotypowe) szakala czaprakowego (L. mesomelas).
Etymologia
edytuj- Lupulella: łac. lupus ‘wilk’[7]; przyrostek zdrabniający -ella[8].
- Schaeffia: Ernst Schäff, niemiecki przyrodnik[2]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Canis adustus Sundevall, 1847.
Podział systematyczny
edytujDwa gatunki z rodzaju Lupulella są tradycyjnie zaliczane do rodzaju Canis[9], ale badania oparte na danych molekularnych wykazują, że gdyby pozostały w Canis, byłyby parafiletyczne w stosunku do Cuon i Lycaon, które są bliżej spokrewnione z Canis niż z Lupulella[10]. Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[11][6][3]:
| Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[4] | Podgatunki[5][3][6] | Rozmieszczenie geograficzne[5][3][6] | Podstawowe wymiary[5][6][a] | Status IUCN[12] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
Lupulella adusta | (Sundevall, 1847) | szakal pręgowany | gatunek monotypowy | Czarna Afryka od Senegalu i Gambii przez Sahel po Etiopię, od południa do północno-wschodniej Południowej Afryki, nieobecny w lasach deszczowych i suchych obszarach południowo-zachodniej części | DC: 65–77 cm DO: 30–41 cm MC: 7,3–12 kg |
LC |
_(51995687394),_crop.jpg) |
Lupulella mesomelas | (von Schreber, 1775) | szakal czaprakowy | 2 podgatunki | rozłączne populacje we wschodniej (Półwysep Somalijski, Sudan Południowy, Uganda, Kenia i Tanzania) i południowej (południowa Angola, Namibia, Botswana, Zimbabwe, południowy Mozambik i Południowa Afryka) Afryce. | DC: 65–90 cm DO: 26–39 cm MC: 5,9–12 kg |
LC |
Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski.
Opisano również gatunki wymarłe:
- Lupulella mohibi Geraads, 2011[13] (Afryka; plejstocen).
- Lupulella paralius Geraads, 2011[14] (Afryka; pliocen).
Uwagi
edytuj- ↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała
Przypisy
edytuj- ↑ a b Hilzheimer 1906 ↓, s. 363.
- ↑ a b Hilzheimer 1906 ↓, s. 364.
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 430. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 147, 148. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d C. Sillero-Zubiri: Family Canidae (Dogs). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 418–419. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
- ↑ a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 667. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 146.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 90.
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Canis. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-18]. (ang.).
- ↑ S. Viranta, A. Atickem, L. Werdelin & N.Ch. Stenseth. Rediscovering a forgotten canid species. „BMC Zoology”. 6, s. 6, 2017. DOI: 10.1186/s40850-017-0015-0. (ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-07-15]. (ang.).
- ↑ Home. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-07-04]. (ang.).
- ↑ Geraads 2011 ↓, s. 436.
- ↑ Geraads 2011 ↓, s. 432.
Bibliografia
edytuj- M. Hilzheimer. Die geographische Verbreitung der afrikanischen Grau-Schakale. „Der Zoologische Garten”. 47, s. 363–373, 1906. (niem.).
- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).
- D. Geraads. A revision of the fossil Canidae (Mammalia) of north-western Africa. „Palaeontology”. 54 (2), s. 429–446, 2011. DOI: 10.1111/j.1475-4983.2011.01039.x. (ang.).