Szczur tajwański

gatunek gryzonia

Szczur tajwański[4] (Rattus losea) – gatunek ssaka z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący w Azji Południowo-Wschodniej i Wschodniej[3][5].

Szczur tajwański
Rattus losea[1]
(Swinhoe, 1871)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

myszowate

Podrodzina

myszy

Plemię

Rattini

Rodzaj

szczur

Gatunek

szczur tajwański

Synonimy
  • Mus losea Swinhoe, 1871[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Taksonomia

edytuj

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1872 roku brytyjski przyrodnik Robert Swinhoe nadając mu nazwę Mus losea[2]. Holotyp pochodził z Tajwanu[5].

R. losea należy do grupy gatunkowej rattus[6]. R. losea morfologicznie i prawdopodobnie filogenetycznie jest najbliższy R. osgoodi[6][5]. Przynależność gatunkowa populacji na półwyspowej Tajlandii i półwyspowej w Malezji jest niepewna, ale została uwzględniona w R. losea do czasu dodatkowego przeglądu taksonomicznego[6]. W Chińskiej Republice Ludowej wyróżnione zostały trzy podgatunki: exiguus w części kontynentalnej, losea z Tajwanu i sakeratensis z Hajnanu[3][6], aczkolwiek inne źródła uznają R. sakeratensis (wraz z exiguus) za odrębny gatunek, ponieważ jest genetycznie taksonem siostrzanym Linii IV z R. tanezumi i z R. tiomanicus jako taksonem siostrzanym ich obu[1][5]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[6].

Etymologia

edytuj
  • Rattus: łac. rattus „szczur”[7].
  • losea: etymologia niejasna, Swinhoe nie wyjaśnił pochodzenia nazwy gatunkowej[8][2].

Zasięg występowania

edytuj

Szczur tajwański występuje w północnej i środkowej Tajlandii oraz równiny Wientianu w północnym Laosie; granice rozmieszczenia nieznane[6].

Morfologia

edytuj

Długość ciała (bez ogona) 120–185 mm, długość ogona 110–175 mm, długość ucha 15–21 mm, długość tylnej stopy 24–32 mm; masa ciała 22–92 g[9].

Ekologia

edytuj

Szczur tajwański żyje na terenach trawiastych, krzewiastych, w lasach namorzynowych i na terenach uprawnych od poziomu morza do około 1000 m n.p.m. Prowadzi naziemny tryb życia[3].

Populacja

edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje szczura tajwańskiego za gatunek najmniejszej troski. Nie są znane zagrożenia dla gatunku, jest on szeroko rozpowszechniony i pospolity. Ocenia się, że jego liczebność rośnie; w Wietnamie stwierdzono, że wielkość populacji może zmieniać się wraz z wielkością plonów[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b Rattus losea, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c R. Swinhoe. Catalogue of the mammals of China (south of the river Yangtsze) and of the island of Formosa. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1870, s. 637, 1871. (ang.). 
  3. a b c d e K. Aplin, Rattus losea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-02-05] (ang.).
  4. Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 279. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  5. a b c d D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Rattus losea. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-02-04].
  6. a b c d e f C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 482. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  7. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 601, 1904. (ang.). 
  8. J. Nijhof: Nederlandse namen voor een deel van de Knaagdieren. paulvoorhaar.nl. [dostęp 2022-02-05]. (niderl.).
  9. Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 834–835. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).