Teodor Zalewski
Teodor Zalewski (ur. 19 sierpnia 1897[1][2][3][4] w Bad Wörishofen[1][a], zm. 11 marca 1985 w Warszawie[1][4]) – polski dyrygent i pedagog muzyczny.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujPochodził z rodziny muzycznej, jego ojciec Henryk był nauczycielem śpiewu, natomiast matka Helena korepetytorką chóru[1]. Pierwsze trzy lata życia spędził w Rzymie, od 1900 roku mieszkał z rodzicami w Moskwie[1]. Kształcił się w moskiewskiej szkole muzycznej im. Gniesinych[1][3]. W latach 1916–1918 studiował na wydziale prawa Uniwersytetu Moskiewskiego, z przerwą na służbę wojskową i naukę w szkole podchorążych w Kijowie w 1917 roku[1]. Od 1919 do 1920 roku był studentem konserwatorium w Charkowie[1][3]. W 1920 roku wrócił do Polski i zaciągnął się do wojska podczas wojny polsko-bolszewickiej, uczestniczył w bitwie warszawskiej[1]. Po demobilizacji kontynuował od 1921 roku prywatnie naukę gry na fortepianie u Piotra Rytla[1][2][3]. Odbył studia u Henryka Melcera-Szczawińskiego w konserwatorium warszawskim (1922–1925)[1][2][3] i na wydziale prawa Uniwersytetu Warszawskiego (1921–1926)[1]. Od 1924 do 1925 roku pełnił funkcję dyrektora muzycznego w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego, gdzie pokierował prawykonaniem Kniazia Potiomkina Tadeusza Micińskiego z muzyką Karola Szymanowskiego oraz Opowieści zimowej według Williama Shakespeare’a z muzyką Ludomira Michała Rogowskiego[1][2][3]. W 1925 roku debiutował jako dyrygent w Filharmonii Warszawskiej[1][2][3], od 1925 do 1926 roku uczył czytania partytur w Konserwatorium Warszawskim[1][3]. Był współzałożycielem Stowarzyszenia Miłośników Dawnej Muzyki Polskiej (1926) i prowadził jego orkiestrę kameralną[1][3][4]. Od 1928 roku był dyrygentem Towarzystwa Dawnej Muzyki Polskiej[1]. Wykonywał utwory m.in. J.S. Bacha, G.F. Händla i Bartłomieja Pękiela[1][2][3]. Był współredaktorem „Kwartalnika Muzycznego” i „Muzyki Polskiej”[1]. W 1931 roku zdał egzamin adwokacki i został członkiem Izby Adwokackiej w Warszawie, prowadząc praktykę radcy prawnego[1].
W latach 1947–1949 pełnił funkcję dyrektora Filharmonii Warszawskiej[1][2][3][4]. Od 1952 roku wykładał w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie[1][3], gdzie w latach 1953–1957 był dziekanem Wydziału Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki[1], a od 1966 do 1969 roku piastował godność rektora tej uczelni[1][4]. W latach 1956–1963 był sekretarzem generalnym Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków[1]. Od 1965 do 1968 roku był prezesem zarządu Towarzystwa im. Fryderyka Chopina[1]. Został odznaczony Orderem Sztandaru Pracy II Klasy oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej[1]. Laureat nagrody I stopnia Ministra Kultury i Sztuki za działalność dydaktyczno-wychowawczą (1966)[1].
Opublikował wspomnienia Pół wieku wśród muzyków 1920–1970. Przyczynki do dziejów polskiej kultury muzycznej, część 1 (Kraków 1977)[1][4].
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 12. Część biograficzna w–ż. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2012, s. 320. ISBN 978-83-224-0935-0.
- ↑ a b c d e f g h Leon Tadeusz Błaszczyk: Dyrygenci polscy i obcy w Polsce, działający w XIX i XX wieku. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1964, s. 341.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Słownik muzyków polskich. T. 2. M–Z. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1964, s. 300.
- ↑ a b c d e f g Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 967. ISBN 978-83-01-13410-5.