Torbiel Tornwaldta

łagodna torbiel gardła

Torbiel Tornwaldta (ang. Tornwaldt's cyst, Tornwaldt cyst, Thornwaldt's cyst, Thornwaldt cyst in. torbiel Thornwaldta, torbiel nosogardła) – łagodna torbiel zlokalizowana pośrodkowo w tylnej ścianie części nosowej gardła[1], będąca pozostałością płodowego połączenia między struną grzbietową a jamą gardła.

Torbiel Tornwaldta
Ilustracja
Rezonans magnetyczny głowy z obrazem torbieli Tornwaldta (dolna czerwona strzałka) oraz torbieli szyszynki (górna czerwona strzałka).
Klasyfikacje
ICD-10

J39.2
Inne choroby gardła

Historia edytuj

Choroba została po raz pierwszy opisana jako osobna jednostka w 1885 roku przez niemieckiego lekarza Gustava Tornwaldta[2][3][4], natomiast pierwszy przypadek w materiale sekcyjnym został opisany przez niemieckiego anatoma Augusta Mayera w 1840 roku[5][6].

Etiologia edytuj

Torbiel Tornwaldta jest spowodowana nieprawidłową regresją połączenia między struną grzbietową a jamą gardła w 6 tygodniu ciąży[7]. W sytuacji, kiedy zostanie utrzymane połączenie z jama nosogardła ze struną grzbietową, po osiągnięciu jej najbardziej dogłowowego usytuowania wytwarza się płytki zachyłek w tylnej ścianie części nosowej gardła[7]. Jego zamknięcie z powodu infekcji, tonsillektomii, radioterapii[8], urazu lub też tamponady tylnej nosa[2] powoduje wytworzenie torbieli Tornwaldta[8][2].

Epidemiologia edytuj

Częstość występowania szacowana jest na 0,2-5%[2], jest ona taka sama u obu płci[1].

Obraz kliniczny edytuj

W większości przypadków choroba jest bezobjawowa[2]. W wyniku infekcji może się rozwinąć choroba Tornwaldta, której objawami są ropny wyciek z nosa o nieprzyjemnym zapachu, pulsujący ból głowy w okolicy potylicy[9] oraz cuchnący oddech[2]. Innymi objawami są blokada nosa, otalgia, wysiękowe zapalenie ucha środkowego, zawroty głowy, uczucie pełności w uchu, szumy uszne lub dysfagia[2].

Diagnostyka edytuj

Rozpoznanie torbieli Tornwaldta opiera się na obrazowaniu metodą rezonansu magnetycznego[2][10] oraz endoskopii gardła[2]. W badaniach obrazowych przedstawia się jako torbiel, zlokalizowana w linii pośrodkowej ciała, o wymiarach od kilku milimetrów do 2 cm, o gładkiej powierzchni oraz w niektórych przypadkach z niewielkim otworem[10]. W tomografii komputerowej torbiel Tornwaldta przedstawia się jako lita zmiana, natomiast w rezonansie magnetycznym jako zmiana o podwyższonej intensywności lub hiperintensywna w obrazach T1-zależnych oraz hiperintensywna w obrazach T2-zależnych[10]. W endoskopii widoczna jest okrągła lub owalna dobrze ograniczona zmiana zlokalizowana na tylnej ścianie gardła powyżej wyrośli adenoidalnych na wysokości zachyłka Rosenmullera[2]

Diagnostyka różnicowa edytuj

Torbiel Tornwaldta należy różnicować z migdałkiem gardłowym, kieszonką przysadki, włókniakiem młodzieńczym nosogardła, rakiem jamy nosowo-gardłowej oraz amyloidozą[2].

Leczenie edytuj

W większości przypadków torbiel nie wywołuje żadnych objawów i nie wymaga leczenia[2]. W przypadkach objawowych leczenie jest operacyjne, dobre efekty przynosi marsupializacja torbieli techniką endoskopową[5].

Przypisy edytuj

  1. a b Nitish Baisakhiya, Prasad Deshmukh, Vinod Pawar, Tornwaldt Cyst: A Cause of Neck Pain and Stiffness, „Indian Journal of Otolaryngology and Head & Neck Surgery”, 63 (Suppl 1), 2011, s. 147–148, DOI10.1007/s12070-011-0185-y, ISSN 2231-3796, PMID22754868, PMCIDPMC3146685 [dostęp 2018-08-15].
  2. a b c d e f g h i j k l Agata Szkiełkowska, Anna Ślusarczyk, Katarzyna Pietrasik, Henryk Skarżyński. Torbiel Tornwalda w praktyce klinicznej. „Otolaryngologia Polska”. 67 (3), s. 170-175, 2013. DOI: 10.1016/j.otpol.2013.03.004. 
  3. Gustav Ludwig Tornwaldt: Über die Bedeutung der Bursa pharyngea für die Erkennung und Behandlung gewisser Nasenrachenraum-Krankheiten. Bergmann, 1885. (niem.).
  4. Biographisches Lexikon hervorragender Ärzte des neunzehnten Jahrhunderts. Leipzig: Zentralantiquariat der DDR, 1989 (Nachdr. d. Ausg. Berlin 1901). ISBN 3-7463-0145-9.
  5. a b   H. Jyotirmay, SA. Kumar, P. Preetam, D. Manjunath i inni. Recent Trends in the Management of Thornwaldts cyst: A Case Report.. „J Clin Diagn Res”. 8 (8), s. KD03-4, Aug 2014. DOI: 10.7860/JCDR/2014/8086.4695. PMID: 25302225. PMCID: PMC4190747. 
  6. August Franz Joseph Karl Mayer, Bursa seu Cystis tubae eustachianae bei eingen saugethieren. Neue Notizen aus dem Gebiete der Nature und heilkunde von Froeiep, 1840 (niem.).
  7. a b MW. Moody, DH. Chi, DM. Chi, JC. Mason i inni. Tornwaldt's cyst: incidence and a case report.. „Ear Nose Throat J”. 86 (1), s. 45-7, 52, 2007. PMID: 17315835. 
  8. a b   İbrahim Ketenci, Mehmet Celalettin Cihan, Murat Doğan, Ebru Akay, Yaşar Ünlü. A Giant Thornwaldt Cyst: Case Report. „Erciyes Med J”. 36 (4). s. 170-173. DOI: 10.5152/etd.2014.4000. (ang.). 
  9. Hang S. Cho i inni, Tornwaldt's cyst presenting only as occipital headache: a case report, „Headache”, 49 (2), 2009, s. 307–310, DOI10.1111/j.1526-4610.2008.01186.x, ISSN 1526-4610, PMID18631187 [dostęp 2018-08-15].
  10. a b c   JH. Lin, CF. Tai, KW. Lee, KY. Ho i inni. Huge Thornwaldt's cyst: a case report.. „Kaohsiung J Med Sci”. 22 (10), s. 524-8, Oct 2006. DOI: 10.1016/S1607-551X(09)70348-1. PMID: 17098686. 

Linki zewnętrzne edytuj