Trapelus
Trapelus – rodzaj jaszczurki z podrodziny Agaminae w obrębie rodziny (Agamidae).
| Trapelus[1] | |||
| Cuvier, 1817[2] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – agama stepowa (T. sanguinolenta) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Infrarząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
Trapelus | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Agama mutabilis Merrem, 1820 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Zasięg występowaniaEdytuj
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce (Egipt, Libia, Tunezja, Algieria, Maroko, Sahara Zachodnia, Mauretania, Mali, Czad, Sudan i Dżibuti) i Azji (Rosja, Azerbejdżan, Turcja, Syria, Liban, Izrael, Jordania, Arabia Saudyjska, Jemen, Oman, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Bahrajn, Katar, Kuwejt, Irak, Iran, Turkmenistan, Uzbekistan, Kazachstan, Chińska Republika Ludowa, Kirgistan, Tadżykistan, Afganistan, Pakistan i Indie)[5][6].
SystematykaEdytuj
EtymologiaEdytuj
- Trapelus: gr. τραπελoς trapelos „zmienny”[7].
- Planodes: gr. πλανωδης planōdēs „wędrujący”, od πλαναω planaō „wędrować”[8]. Gatunek typowy: Agama agilis Olivier, 1804; młodszy homonim Planodes Newman, 1842 (Coleoptera).
- Trapeloidis: rodzaj Trapelus Cuvier, 1817; -οιδης -oidēs „przypominający”[9]. Gatunek typowy: Lacerta sanguinolenta Pallas, 1814.
- Eremioplanis: gr. ερημια erēmia „pustynia”[10]; πλανος planos „wędrujący”, od πλαναω planaō „wędrować”[8]. Gatunek typowy: Trapelus aegyptius Cuvier, 1829 (= Agama mutabilis Merrem, 1820).
Podział systematycznyEdytuj
Do rodzaju należą następujące gatunki[6]:
- Trapelus agilis (Olivier, 1807)
- Trapelus agnetae (Werner, 1929)
- Trapelus boehmei Wagner, Melville, Wilms & Schmitz, 2011, 2011
- Trapelus flavimaculatus Rüppell, 1835
- Trapelus megalonyx Günther, 1864
- Trapelus mutabilis (Merrem, 1820) – agama pustynna
- Trapelus persicus (Blanford, 1881) – agama perska[11]
- Trapelus rubrigularis Blanford, 1875
- Trapelus ruderatus (Olivier, 1804) – agama ruinowa[12]
- Trapelus sanguinolentus (Pallas, 1814) – agama stepowa
- Trapelus savignii (Duméril & Bibron, 1837)
- Trapelus schmitzi Wagner & Böhme, 2006
- Trapelus tournevillei (Lataste, 1880)
PrzypisyEdytuj
- ↑ Trapelus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ G. Cuvier: Le règne animal distribué d’après son organisation, pour servir de base a l’histoire naturelle des animaux et d’introduction a l’anatomie comparée. T. 2: Contenant les reptiles, les poissons, les mollusques et les anivlides. Paris: Chez Déterville, 1817, s. 35. (fr.).
- ↑ a b Fitzinger 1843 ↓, s. 18, 81.
- ↑ Fitzinger 1843 ↓, s. 18, 82.
- ↑ R. Midtgaard: Trapelus. RepFocus. [dostęp 2022-02-23]. (ang.).
- ↑ a b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Trapelus. The Reptile Database. [dostęp 2018-10-08]. (ang.).
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 241.
- ↑ a b Jaeger 1944 ↓, s. 177.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 152.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 84.
- ↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 376. ISBN 83-01-14344-4.
- ↑ W. Juszczyk: Gady i płazy. Wyd. 2. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 14, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0043-4.
BibliografiaEdytuj
- L.J.F.J. Fitzinger: Systema reptilium. Fasciculus primus, Amblyglossae. Vindobonae: Braumüller et Seidel, 1843, s. 1–106, i–vi. (łac.).
- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1–256. (ang.).
- N. Rastegar-Pouyani. Taxonomic status of Trapelus ruderatus (Olivier) and T. persicus (Blanford), and validity of T. lessonae (De Filippi). „Amphibia-Reptilia”. 21 (1), s. 91-102, 2000. (ang.).