Trigonopterusrodzaj chrząszczy z rodziny ryjkowcowatych i podrodziny krytoryjków.

Trigonopterus
Fauvel, 1862
Ilustracja
Trigonopterus vandekampi
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Nadrodzina

ryjkowce

Rodzina

ryjkowcowate

Podrodzina

krytoryjki

Plemię

Cryptorhynchini

Podplemię

Tylodina

Rodzaj

Trigonopterus

Typ nomenklatoryczny

Trigonopterus insignis Fauvel, 1862

  • Idotasia Pascoe, 1871
  • Eurysia Pascoe, 1885
  • Mimidotasia Voss, 1960
  • Microgymnapterus Voss, 1960

Morfologia edytuj

 
Wierzchołek stopy z widocznymi zdrobniałymi pazurkami
 
Sto przykładowych gatunków

Chrząszcze o ciele długości od 1,5 do 6 mm, najczęściej ubarwione rdzawo, brązowo lub czarno, zwykle pozbawione gęstego owłosienia. Ryjek w stanie spoczynku nie sięga ku tyłowi do środkowej części bioder środkowej pary. Tarczka jest od zewnątrz zupełnie niewidoczna. Skrzydła tylnej pary są całkowicie zanikłe. Pęcherzyk śródtułowiowy jest głęboki i od tyłu zamknięty. Pokrywy mają po dziewięć rzędów, przy czym czasem są one słabo dostrzegalne. Przetchlinka zatułowia umieszczona jest na zapiersiu i widoczna od zewnątrz. Metanepisternum nie występuje. Odnóża mają stopy o silnie zredukowanych pod względem rozmiarów pazurkach[1][2].

Ekologia i występowanie edytuj

Owady te zasiedlają pierwotne lasy równikowe, od nizin po góry. Bytują na roślinach, w ściółce i na powierzchni gleby[3][2].

Zasięg rodzaju obejmuje południe krainy orientalnej i północ krainy australijskiej, w tym Tajlandię, Malezję, Filipiny, Singapur, Brunei, Indonezję, Papuę-Nową Gwineę, Wyspy Salomona, Samoa, Australię i Nową Kaledonię[2]. Najwięcej, ponad 130 gatunków, stwierdzono na wyspie Celebes[3][1]. Przypuszczalne centrum różnorodności rodzaju znajdować się jednak może na Nowej Gwinei, gdzie stwierdzono ponad 100 gatunków, w tym ponad 50 gatunków na pojedynczym stanowisku[4][2].

Taksonomia edytuj

Rodzaj ten wprowadzony został w 1862 roku przez Alberta Fauvela na łamach „Bulletin de la Société Linnéenne de Normandie”. Gatunkiem typowym został T. insignis[5].

Do rodzaju tego zalicza się 481 opisanych gatunków[6][7]:

Przypisy edytuj

  1. a b R.P. Narakusumo, A. Riedel. Twenty-eight new species of Trigonopterus Fauvel (Coleoptera, Curculionidae) from Central Sulawesi. „Zookeys”. 1065ː, s. 29–79, 2021. DOI: 10.3897/zookeys.1065.71680. 
  2. a b c d Alexander Riedel: Trigonopterus. [w:] Species-id [on-line]. [dostęp 2023-09-15].
  3. a b Alexander Riedel, Raden Pramesa Narakusumo. One hundred and three new species of Trigonopterus weevils from Sulawesi. „Zookeys”. 828, s. 1–153, 2019. DOI: 10.3897/zookeys.828.32200. 
  4. A. Riedel, K. Sagat, S. Surbakti, R. Tänzler, M. Balke. One hundred and one new species of Trigonopterus weevils from New Guinea. „ZooKeys”. 280, s. 1–150, 2013. DOI: 10.3897/zookeys.280.3906. 
  5. A. Fauvel. Coléoptères de la Nouvelle-Calédonie, recueillis par M. E. Déplanche, chirurgien de la marine impériale (1858-59-60). „Bulletin de la Société Linnéenne de Normandie”. 7, s. 120–185, 1862. 
  6. genus Trigonopterus Fauvel, 1862. [w:] BioLib.cz [on-line]. [dostęp 2023-09-15].
  7. Alexander Riedel. Nine new species of Trigonopterus Fauvel (Coleoptera, Curculionidae) from Sundaland. „Zookeys”. 1124ː, s. 109–130, 2022. DOI: 10.3897/zookeys.1124.89318.