Wikipedia

Ulica Krakowska w Krakowie

ulica w Krakowie

Ulica Krakowska – ulica w Krakowie na Kazimierzu. Wytyczona w ramach planu lokacyjnego miasta Kazimierza w 1335 roku jako jego główna arteria i oś komunikacyjna. Ulicą biegnie torowisko tramwajowe.

ulica Krakowska
Stare Miasto
Ilustracja
Widok ogólny ulicy od strony Mostu Piłsudskiego w kierunku północnym, w centralnym punkcie zdjęcia widoczny Ratusz Kazimierski.
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Przebieg
ul. J. Dietla, ul. Stradomska
ul. Miodowa
ul. Meiselsa
ul. Józefa
ul. św. Katarzyny
ul. Skałeczna
ul. Węgłowa
pl. Wolnica
ul. Skawińska
ul. Trynitarska
ul. Podgórska, ul. Rybaki
Most Józefa Piłsudskiego, Wisła
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „ulica Krakowska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Krakowska”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „ulica Krakowska”
50,048970°N 19,943131°E/50,048970 19,943131
Multimedia w Wikimedia Commons

Historia edytuj

Był to prastary szlak handlowy tzw. droga solna wiodąca przez Wieliczkę i Bochnię na Węgry. Początkowo północny odcinek nazywano Glinianą lub Szewską, środkowy – od początku Krakowską, zaś południowy – Solną. Obecna nazwa na całej długości obowiązuje od 1881 r.

Do końca XIX wieku zabudowę w większości stanowiły domy drewniane, chociaż pierwsze kamienice pojawiły się przy Krakowskiej już w średniowieczu. Arkadowe podcienia znajdujące się na zachodniej pierzei w północnej części ulicy zostały przebite przez Niemców podczas II wojny światowej celem usprawnienia komunikacji.

Zabudowa edytuj

Budynki to głównie kamienice czynszowe, w większości z końca XIX wieku oraz kilka klasztorów.

Strona nieparzysta:

  • ul. Krakowska 5 – kamienica czynszowa, projektował August Pluszyński, 1836. W 1941 przebicie podcieni. Powstała na miejscu starszej zabudowy, od XIV do XIX w. na zapleczu dzisiejszego budynku znajdowała się kazimierska łaźnia.
  • ul. Krakowska 9 – od XIV w. istniała miodosytnia, która dotrwała do II wojny światowej[1].
  • ul. Krakowska 13 – kamienica „Na Wolfowem” (Pałac Wolfów), budynek z końca XVIII wieku.
  • ul. Krakowska 27 (ul. Skałeczna 2) – kamienica „Pod Gwiazdą”, obecnie Dom Norymberski.
  • ul. Krakowska 29 (ul. Węgłowa 1-1a) – dawny „Zajazd Krakowski”, projektował Ignacy Hercok, 1837. Obecnie budynek Biblioteki Kraków.
  • ul. Krakowska 41 (ul. Skawińska 2) – Gmach Zarządu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej.
  • ul. Krakowska 43-45 – Dom Generalny Braci Albertynów.
  • ul. Krakowska 47 – Dom Macierzysty Sióstr Albertynek.
  • ul. Krakowska, skrzyżowanie z ul. Rybaki – od 1447 do 1700 r. znajdował się tutaj kościół św. Leonarda.

Strona parzysta:

  •  
    Widok od ul. Dietla. Prawa strona nieparzysta.
  •  
    Widok z ul. Podgórskiej (na północ).
    Po prawej kościół Trójcy Świętej.
  •  
    Widok od skrzyżowania z ul. Węgłową na południe, przystanek tramwajowy „Plac Wolnica”.
  •  
    Widok od skrzyżowania z ul. Skawińską na północ, przystanek tramwajowy „Plac Wolnica”.
  •  
    Ulica Krakowska przed remontem (2016).
  •  
    Czynszowe kamienice, zachodnia pierzeja ulicy naprzeciw pl. Wolnica.
  •  
    ul. Krakowska 11
    Kamienica (XVI/XVII wiek)
  •  
    ul. Krakowska 13
    Kamienica Na Wolfowem (XVIII wiek)
  •  
    ul. Krakowska 22
    Kamienica (bud. Ignacy Hercok, 1847–1857)
  •  
    ul. Krakowska 30
    Kamienica (bud. Beniamin Torbe, 1907)
  •  
    ul. Krakowska 32
    Kamienica (proj. Jozue Oberleder, 1914)
  •  
    Kamienica, ul. Krakowska 35
  •  
    ul. Krakowska 36
    Kamienica (proj. Jozue Oberleder, 1912)
  •  
    ul. Krakowska 38
    Kamienica (proj. Jozue Oberleder, 1912)
  •  
    ul. Krakowska 41 (ul. Skawińska 2)
    Gmach Zarządu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej (proj. Henryk Lamensdorf, 1909)
  •  
    ul. Krakowska 43
    Dom św. Brata Alberta (Dom Pomocy Społecznej) (1835–1837)
  •  
    ul. Krakowska 45
    Kamienica (ok. 1850–1875)
  •  
    ul. Krakowska 46
    Dom Esterki (Dom Bartłomieja Berrecciego)
  •  
    ul. Krakowska 47
    Dom Macierzysty Sióstr Albertynek (przed 1789)
  •  
    ul. Krakowska 48
    Klasztor i szpital bonifratrów oraz kościół św. Trójcy.
  •  
    Widok na północ

Widok ulicy dawny i obecny edytuj

  •  
    Przed rokiem 1876.
  •  
    W roku 2021.

Przypisy edytuj

  1. ↑ Marek Żukow-Karczewski, Wyznawcy Bakchusa w dawnym Krakowie, czyli z życia cechu pijackiego w XVI i XVII wieku, „KRAKÓW” Magazyn Kulturalny, 3/31/1991.

Bibliografia edytuj

  • Krakowska, ulica. W: Encyklopedia Krakowa. Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, 2000, s. 491. ISBN 83-01-13325-2.
  • Krakowska, ulica. W: Nazwy ulic Krakowa. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995, s. 81-82. ISBN 83-85579-48-6.
  • Praca zbiorowa Zabytki Architektury i budownictwa w Polsce. Kraków Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków Warszawa 2007, ISBN 978-83-92298-1
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ulica_Krakowska_w_Krakowie&oldid=73309440”