Unia Centrum

włoska partia polityczna

Unia Centrum[1] (wł. Unione di Centro, UdC) – włoska partia polityczna o profilu centrowym, chrześcijańsko-demokratycznym i konserwatywno-społecznym[2]. Powstała w 2002 pod nazwą Unia Chrześcijańskich Demokratów i Centrum (wł. Unione dei Democratici Cristiani e di Centro, UDC), od 2008 funkcjonująca pod szyldem Unia Centrum z powstałej wówczas koalicji wyborczej. Partia należy do Europejskiej Partii Ludowej[3].

Unia Centrum
Ilustracja
Państwo

 Włochy

Skrót

UdC

Lider

Lorenzo Cesa

Data założenia

2002

Adres siedziby

Rzym

Ideologia polityczna

centryzm, chrześcijańska demokracja, konserwatyzm społeczny

Członkostwo
międzynarodowe

Międzynarodówka Chadecka

Strona internetowa

Historia

edytuj

UDC została założona 6 grudnia 2002[4] w ramach Domu Wolności. Powstała z połączenia ściśle ze sobą współpracujących Centrum Chrześcijańsko-Demokratycznego (CCD, lider: Pier Ferdinando Casini) i Zjednoczonych Chrześcijańskich Demokratów (UDC, lider: Rocco Buttiglione), do których dołączyła także Europejska Demokracja (DE, założona przez Giulia Andreottiego, który nie brał udziału w organizacji UDC)[5].

Wybory do Parlamentu Europejskiego w 2004 przyniosły partii 5 mandatów i poparcie na poziomie 5,9%[6], co pozwoliło wyprzedzić Ligę Północną i stać się wówczas trzecią siłą w ramach Domu Wolności. UDC popierała rząd Silvia Berlusconiego, kilkakrotnie jednak zapowiadała wyjście z koalicji. Do największych napięć doszło przed wyborami parlamentarnymi w 2006, gdy lider Forza Italia dopuścił do swojego bloku wyborczego ugrupowania neofaszystowskie. Ostatecznie UDC wystartowała w dotychczasowym układzie. Uzyskując wynik 6,76%, 39 mandatów deputowanych i 20 senatorskich, potwierdziła swoje istotne miejsce na włoskiej scenie politycznej. Jednak na skutek porażki całej koalicji partia znalazła się w opozycji.

W 2007 UDC formalnie opuściła Dom Wolności, jednak nie przystąpiła do koalicji rządowej popierającej gabinet Romano Prodiego. Od 2004 do 2008 z ugrupowania odeszło pięć większych grup działaczy. W 2004 Sergio D’Antoni przeszedł z grupą byłych polityków Europejskiej Demokracji do Margherity. W 2005 Gianfranco Rotondi powołał Chrześcijańską Demokrację dla Autonomii, opowiadającą się za bliską współpracą z Forza Italia. W 2005 prefekt Katanii i europoseł Raffaele Lombardo utworzył Ruch dla Autonomii, który pozostał w Domu Wolności. W 2006 senator Marco Follini i były sekretarz UDC zainicjował nowe ugrupowanie Środkowe Włochy, które dołączyło do koalicji L’Unione. W 2008 grupa centrolewicowych działaczy (w tym Bruno Tabacci i Mario Baccini) powołała Białą Różę.

Po rozwiązaniu parlamentu XV kadencji w styczniu 2008 unia otrzymała zaproszenie od Silvia Berlusconiego celem wspólnego startu w wyborach, jednak UDC odrzuciła tę propozycję. Zwolennicy współpracy z Silviem Berlusconim, działający w ramach frakcji Liberalni Ludowcy (z byłym przewodniczącym klubu deputowanych Carlem Giovanardim i Vitem Bonsignorem na czele) odeszli wówczas z partii, przystępując do Ludu Wolności[7].

28 lutego 2008 UDC zainicjowała powołanie formacji wyborczej pod nazwą Unia Centrum. Prowadziła rozmowy m.in. z Włoską Partią Socjaldemokratyczną i UDEUR Popolari, które nie przyniosły rezultatu. Ostatecznie obok UDC do nowej koalicji weszli niedawni rozłamowcy z Białej Róży[8]. Sojusz poparły także marginalne pozaparlamentarne ugrupowanie chadeckie, w tym Partia Chrześcijańsko-Demokratyczna i Partia Chrześcijańskich Demokratów, a także grupy regionalne (w tym Veneto na rzecz Europejskiej Partii Ludowej europosła Giorgia Carollo). Jednym z kandydatów bloku został były premier, Ciriaco De Mita[9], niewpisany na listę wyborczą Partii Demokratycznej. Kandydatem na premiera stał się lider UDC – Pier Ferdinando Casini. Startująca samodzielnie UdC uzyskała 36 mandatów w izbie niższej i 3 w Senacie[10][11]. Wkrótce po wyborach Francesco Pionati i Mario Baccini opuściło frakcję parlamentarną, opowiadając się nawiązaniem współpracy z Ludem Wolności.

W kolejnych latach Unia Centrum faktycznie przekształciła się w jednolite ugrupowanie, co polegało na przekształceniu w ramach Unii Chrześcijańskich Demokratów i Centrum oraz porzuceniu tej ostatniej nazwy. Pod tą nazwą ugrupowanie wystartowała w 2009 w wyborach europejskich, kiedy to zasiliła ją grupa niezależnych polityków, m.in. Gianni Rivera. W 2010 UdC współtworzyła Nowy Biegun dla Włoch, blok centrowych i centroprawicowych ugrupowań[12], jednak koalicja ta w 2012 faktycznie zaprzestała działalności. W wyborach regionalnych centryści współtworzyli różne koalicje, w parlamencie XVI kadencji pozostali w opozycji, zaś w 2011 wsparli nowo utworzony techniczny rząd Maria Montiego.

Na potrzeby wyborów w 2013 UdC przystąpiła do koalicji Z Montim dla Włoch[13]. Do Izby Deputowanych XVII kadencji jej lista otrzymała poparcie około 1,8% głosów (8 mandatów)[14]. Z listy koalicyjnej paru działaczy UdC dostało się do Senatu. Partia przystąpiła do szerokiej koalicji współtworzącej rząd Enrica Letty, jej przedstawiciel Gianpiero D’Alia objął stanowisko ministra. W 2014 współtworzyła kolejny włoski gabinet, w którym reprezentantem centrystów został Gian Luca Galletti[15].

W wyborach europejskich w tym samym roku wspólna lista centrystów i Nowej Centroprawicy otrzymała blisko 4,4% głosów, co przełożyło się na 3 mandaty w PE VIII kadencji[16]. W 2016 z ugrupowania odeszła kolejna grupa działaczy w tym Pier Ferdinando Casini[17]. Unia dołączyła następnie do centroprawicowej koalicji, współtworząc w jej ramach listę Noi con l'Italia[18]. W wyborach w 2018 troje kandydatów partii wywalczyło miejsca w Senacie. W 2022 ugrupowanie startowało w ramach listy Noi Moderati[19], uzyskując po jednym mandacie w każdej z izb[20].

Przewodniczący i sekretarze

edytuj

Honorową funkcję przewodniczącego ugrupowania w latach 2002–2014 pełnił Rocco Buttiglione[4], następnie obejmowali ją Gianpiero D’Alia i Antonio De Poli. Zarządzającym partią sekretarzem do 2005 był Marco Follini, następnie został nim Lorenzo Cesa[4].

Przypisy

edytuj
  1. Monti założy listę do Senatu. tvn24.pl, 28 grudnia 2012. [dostęp 2013-01-08].
  2. Parties and Elections in Europe: Italy. parties-and-elections.eu. [dostęp 2022-09-24]. (ang.).
  3. Member Parties. epp.eu. [dostęp 2016-03-23]. (ang.).
  4. a b c Leaders of Italy. zarate.eu. [dostęp 2016-03-23]. (ang.).
  5. Union of Christian and Centre Democrats, Italy. crwflags.com. [dostęp 2016-03-23]. (ang.).
  6. Europee 12/06/2004: Area ITALIA + ESTERO. interno.it. [dostęp 2016-03-23]. (wł.).
  7. Giovanardi lascia l'Udc per il Pdl. corriere.it, 4 lutego 2008. [dostęp 2016-03-23]. (wł.).
  8. Dall'unione di Udc e Rosa bianca nasce 'Costituente di centro'. rainews24.rai.it, 28 lutego 2008. [dostęp 2013-01-13]. (wł.).
  9. Ciriaco si presenta lo stesso con l' Udc «Non troverà nessuno che la sostenga». corriere.it, 1 marca 2008. [dostęp 2016-03-23]. (wł.).
  10. Camera 13/04/2008. interno.it. [dostęp 2016-03-23]. (wł.).
  11. Senato 13/04/2008. interno.it. [dostęp 2016-03-23]. (wł.).
  12. Berlusconi punta ai «delusi» Fini-Casini: nasce il Polo della Nazione. corriere.it, 15 grudnia 2010. [dostęp 2012-01-08]. (wł.).
  13. Monti presenta il simbolo „Scelta civica”. Lista unica al Senato, tre alla Camera. repubblica.it, 4 stycznia 2013. [dostęp 2013-01-08]. (wł.).
  14. Elezioni 2013. corriere.it. [dostęp 2013-02-26]. (wł.).
  15. Nasce il governo Renzi, ecco i ministri. Alfano al Viminale, Padoan all'Economia. Mogherini agli Esteri, Pinotti alla Difesa. repubblica.it, 21 lutego 2014. [dostęp 2014-02-22]. (wł.).
  16. Elezioni 2014: Europee. interno.it. [dostęp 2014-06-01]. (wł.).
  17. Fuggi fuggi al Senato: i centristi guardano a Fi. E Alfano resta da solo. ilgiornale.it, 7 grudnia 2016. [dostęp 2016-12-12]. (wł.).
  18. I centristi di Berlusconi si uniscono. Sotto le insegne dello Scudo crociato. formiche.net, 29 grudnia 2017. [dostęp 2018-03-06]. (wł.).
  19. Elezioni: ecco Noi moderati, la lista con Udc, Coraggio Italia, i movimenti di Lupi e Toti. quotidiano.net, 11 sierpnia 2022. [dostęp 2022-09-28]. (wł.).
  20. Tutti i candidati eletti alla Camera e al Senato: chi entra e chi esce dal nuovo Parlamento. ilriformista.it, 27 września 2022. [dostęp 2022-09-28]. (wł.).