Wikipedia

Walabia bagienna

Walabia bagienna[11][12] (Wallabia bicolor) – gatunek ssaka z podrodziny kangurów (Macropodinae) w obrębie rodziny kangurowatych (Macropodidae).

Walabia bagienna
Wallabia bicolor[1]
(Desmarest, 1804)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

ssaki niższe

Nadrząd

torbacze

Rząd

dwuprzodozębowce

Rodzina

kangurowate

Podrodzina

kangury

Rodzaj

walabia

Gatunek

walabia bagienna

Synonimy
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[10]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Zasięg występowaniaEdytuj

Walabia bagienna występuje w przybrzeżnej i podbrzeżnej wschodniej Australii od półwyspu Jork, w północno-wschodnim Queenslandzie, po południowo-wschodnią Australię Południową i w głąb lądu do Adavale w Queenslandzie; obecny także na Wielkiej Wyspie Piaszczystej, Bribie, North i South Stradbroke Island, Peel Island i Russell Island (wszystkie w Queenslandzie), a także Chinaman Island, Hummock Island, Little Snake Island, Phillip Island, Rotamah Island i Sunday Island (wszystkie w Wictorii)[13].

TaksonomiaEdytuj

Gatunek po raz pierwszy naukowo opisał w 1804 roku francuski zoolog Anselme Gaëtan Desmarest nadając mu nazwę Kangurus bicolor[2]. Desmarest nie wskazał miejsca typowego odłowu holotypu które pozostaje nieznane[2][14]. Jedyny żyjący współcześnie przedstawiciel rodzaju walabia[11] (Wallabia) który opisał w 1905 roku francuski zoolog Édouard Louis Trouessart[15].

W. bicolor wykazuje znaczne zróżnicowanie morfologiczne w całym swoim zasięgu występowania i rozpoznaje się wstępnie do pięciu podgatunków[13]. Ponieważ nie przeprowadzono kompleksowych badań zmienności wewnątrzgatunkowej, jest przedwczesne traktowanie tego gatunku jako składającego się z wielu podgatunków[13]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World traktują ten takson jako gatunek monotypowy[13].

EtymologiaEdytuj

  • Wallabia: aborygeńska nazwa walabi lub waliba dla walabii[16].
  • bicolor: łac. bicolor, bicoloris „dwukolorowy”, od bi- „dwu-”, od bis „podwójny”; color, coloris „kolor”[17].

MorfologiaEdytuj

Długość ciała (bez ogona) samic 66,5–75 cm, samców 72,3–84,7 cm, długość ogona samic 64–72,8 cm, samców 69–86,2 cm; masa ciała samic 10,3–15,4 kg, samców 12,3–20,5 kg[18]. Ubarwienie od ciemnobrązowego do czarnego, spód jasnożółty do czerwonopomarańczowego. Na policzkach smugi jasnożółte do jasnobrązowych. Koniec ogona często biały. Nogi przednie są krótkie, maja pięć palców zakończonych pazurami. Nogi tylne są potężne, brak palucha, drugi i trzeci palec są małe i zrośnięte, czwarty palec jest najdłuższy, a piąty palec jest średniej długości. Wzór zębowy (3/1 0/0 2/2 4/4) typowy dla wszystkich kangurów[19].

Środowisko życiaEdytuj

Obszary zadrzewione o gęstym podszyciu, widne lasy eukaliptusowe z gęstymi trawami i paprociami oraz wilgotnymi miejscami.

Tryb życiaEdytuj

Żeruje nocą. Głównym pokarmem są byliny, rośliny uprawne, a także wiele roślin trujących dla człowieka. Rozmnażają się przez cały rok. Samica ma 4 sutki w dobrze rozwiniętej torbie, ale rodzi zwykle jedno młode. Ciąża trwa około 37 dni, a młode przebywa w torbie około 267 dni. Chociaż z powodu niszczenia gęstego podszytu liczebność Wallabia bicolor zmniejszyła się, ciągle należy do zwierząt pospolitych i szeroko rozpowszechnionych.

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Wallabia bicolor, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ a b c A.G. Desmarest: Nouveau dictionnaire d’histoire naturelle, appliquée aux arts, à l’agriculture, à l’économie rurale et domestique, à la médecine, etc. Par une société de naturalistes et d’agriculteurs. T. 12. Paris: Chez Deterville, 1803, s. 357. (fr.).
  3. ↑ R.-P. Lesson & P. Garnot: Zoologie. W: L.-I. Duperrey: Voyage autour du monde: exécuté par ordre du roi, sur la corvette de Sa Majesté, la Coquille, pendant les années 1822, 1823, 1824, et 1825. T. 1. Cz. 1. Paris: Arthus Bertrand, 1826, s. 131. (fr.).
  4. ↑ J.E. Gray. Description of some new or little known Mammalia, principally in the British Museum Collection. „The Magazine of Natural History and Journal of Zoology, Botany, Mineralogy, Geology and Meteorology”. New Series. 1, s. 583, 1837. (ang.). 
  5. ↑ J.A. Wagner: Supplementband. W: J.Ch.D. von Schreber: Die Säugthiere in Abbildungen nach der Natur, mit Beschreibungen. Cz. 3: Die Beutelthiere und Nager (erster Abschnitt). Erlangen: Expedition des Schreber’schen säugthier- und des Esper’schen Schmetterlingswerkes, 1843, s. 114. (niem.).
  6. ↑ J.L.G. Kreft: The mammals of Australia: illustrated by Miss Harriett Scott, and Mrs. Helena Forde, for the Council of Education; with a short account of all the species hitherto described. Sydney: Thomas Richards, government printer, 1871, s. 3. (ang.).
  7. ↑ A.C.L.G. Günther. Description of a new species of kangaroo. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1874, s. 653, 1874. (ang.). 
  8. ↑ O. Thomas & G. Dollman. On mammals from Inkerman, north Queensland, presented to the National Museum by Sir William Ingram, Bt., and the Hon. John Forrest. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1908 (2), s. 792, 1909. (ang.). 
  9. ↑ H.A. Longman. South Queensland marsupials. „Memoirs of the Queensland Museum”. 7, s. 298, 1922. (ang.). 
  10. ↑ Wallabia bicolor, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  11. ↑ a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 18. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  12. ↑ J.H. Reichholf & G. Steinbach (red.); autorzy tekstów: J. Diller, S. Graf, W. Hagen, H. Hagen, U. Heckner-Bisping, P. Hey-Reidt, K. Janke, E. Keller, B.P. Kremer, J. Markl, B. Markl, H.F. Moeller, J.H. Reichholf, M. Schmitt, A. Sigl & U. Weinhold: Ssaki. Cz. 1. Warszawa: Horyzont, 2001, s. 47, seria: Leksykon zwierząt. ISBN 83-7227-610-2. (pol.).
  13. ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 104. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  14. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Wallabia bicolor. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-06-23].
  15. ↑ É.L. Trouessart: Catalogus mammalium tam viventium quam fossilium. Quinquennale supplementum. Wyd. 2. Berolini: Friedländer, 1904–105, s. 834. (łac.).
  16. ↑ wallaby. Merriam-Webster. [dostęp 2021-06-24]. (ang.).
  17. ↑ The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World [online], S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
  18. ↑ M. Eldridge & G. Coulson: Family Macropodidae (Kangaroos and Wallabies). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 725. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).
  19. ↑ J. Ellis: Wallabia bicolor. Animal Diversity Web. [dostęp 2010-08-25].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Walabia_bagienna&oldid=68996879”