Warcino

wieś w województwie pomorskim

Warcino (kaszb. Warcëno, niem. Varzin) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Kępice przy drodze wojewódzkiej nr 208. W kierunku północno-zachodnim, przy granicy z województwem zachodniopomorskim znajduje się jezioro Lewarowe.

Warcino
wieś
Ilustracja
Pałacyk Bismarcka w Warcinie
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

słupski

Gmina

Kępice

Liczba ludności (2021)

429[2]

Strefa numeracyjna

59

Kod pocztowy

77-230[3]

Tablice rejestracyjne

GSL

SIMC

0745208

Położenie na mapie gminy Kępice
Mapa konturowa gminy Kępice, w centrum znajduje się punkt z opisem „Warcino”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Warcino”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Warcino”
Położenie na mapie powiatu słupskiego
Mapa konturowa powiatu słupskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Warcino”
Ziemia54°13′25″N 16°51′28″E/54,223611 16,857778[1]

Historia

edytuj
 
Pałac w Warcinie, 2. połowa XIX w.

W latach 1945–1954 siedziba gminy Warcino. W latach 1975–1998 miejscowość leżała w województwie słupskim.

W latach 1867–1945 dobra warcińskie należały do rodziny Bismarcków. Kanclerz Otto von Bismarck nabył XVII-wieczny dwór w 1867 roku. 16 września 1894 przybyła tu do Bismarcka delegacja Niemców z Poznańskiego, a kanclerz wygłosił do niej przemówienie, w którym wskazał polską szlachtę i duchowieństwo jako głównych antyrządowych przywódców ludu polskiego, podżegających do wystąpień przeciw Prusakom. Sam lud polski traktował natomiast jako element bierny i lojalny wobec zaborcy[4].

Zachował się zespół pałacowy i zespół dworski położone w parku krajobrazowym o pięknym drzewostanie m.in. 100 drzew pomnikowych. Pałac powstał w XVII wieku i był wielokrotnie rozbudowywany, najstarsze jest późnorenesansowe skrzydło z 1664, które pierwotnie było dworem myśliwskim. W 1874 dobudowano neobarokowe, piętrowe, a pod koniec XIX wieku powstało neoklasycystyczne skrzydło południowe i neorenesansowa wieża. Przed pałacem pomnik Marii Konopnickiej. W pałacu przekształconym w szkołę leśną na uwagę zasługują sala kominkowa z masywnym biurkiem Bismarcka i zielonym kominkiem oraz hall główny z licznymi trofeami myśliwskimi. W elewacji północnej epitafium poświęcone Motylkowi, ulubionemu koniowi kanclerza[5]. Obecnie w kompleksie pałacowym mieści się Technikum Leśne im. prof. Stanisława Sokołowskiego.

Szachulcowy zespół dworski z I poł. XIX w. złożony z dworu, stajni, spichlerza, stajni, wozowni i obory[6].

Do atrakcji Warcina należy również ogród botaniczny i bukowy park leśny z kaplicą rodzinną Bismarcków z 1860. Doskonale utrzymany park charakteryzuje się dużą liczbą drzew i krzewów, w tym wielu egzotycznych. Jednym z najokazalszych drzew jest pomnikowy świerk pospolity. To około 200-letnie drzewo o obwodzie pnia 386 cm i wysokości 34,5 m (w 2013)[7]. W sąsiadującej z pałacem wozowni znajdowało się Centrum Edukacji Regionalnej, obecnie budynek należy do szkoły.

W Warcinie znajduje się leśna ścieżka edukacyjna.

W Warcinie została pochowana żona Ottona von Bismarcka – Johanna von Puttkamer[8]. Przebywał tu z wizytą Heinrich Tiedemann.

Kościół

edytuj

W 2012 został otwarty szesnastowieczny poewangelicki, szachulcowy kościół, który przeniesiono z pobliskiego Ciecholubia. W dużo mniejszym Ciecholubiu kościół popadł w ruinę. Został rozebrany i odbudowany, by uchronić go przed zawaleniem[9].

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 144187
  2. Polska w Liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2023-11-24] (pol.).
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1336 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Wybór Jan Data, Listy z Poznania. Wybór felietonów z drugiej połowy XIX wieku, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, 1988, s. 303, ISBN 83-210-0718-X.
  5. Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 250, ISBN 978-83-7495-133-3.
  6. Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 284, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482.
  7. Krzysztof Borkowski, Robert Tomusiak, Paweł Zarzyński. Drzewa Polski. 2016. s. 112–113.
  8. Fürst Bismarcks Frau. Lebensbild von Sophie Charlotte von Sell. Berlin 1914. Verlag Trowitzsch & Sohn.
  9. Odbudowa kościoła szachulcowego w Warcinie [online], gazetakaszubska.pl, 17 sierpnia 2012 [dostęp 2012-08-17].

Linki zewnętrzne

edytuj