Wartkowice
Wartkowice – wieś w Polsce leży nad Nerem w województwie łódzkim, w powiecie poddębickim, siedziba gminy Wartkowice[3], w odległości 10 km na północ od Poddębic.
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności |
691 |
| Strefa numeracyjna |
43 |
| Kod pocztowy |
99-220[2] |
| Tablice rejestracyjne |
EPD |
| SIMC |
0716980 |
Położenie na mapie gminy Wartkowice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu poddębickiego  | |
 51°58′33″N 19°00′07″E/51,975833 19,001944[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.
W pobliżu miejscowości znajduje się węzeł Wartkowice umożliwiający zjazd z autostrady A2 na drogę wojewódzką nr 703 w kierunku na Poddębice i Łęczycę.
Części wsi edytuj
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0716997 | Dołek | część wsi |
Historia edytuj
Historia terenów zapisała się już w wieku III i IV n.e. W odległości paru kilometrów przebiegał nadwarciański fragment szlaku bursztynowego. Wzmianki o miejscowości Wartkowice pochodzą z 1336 r. z zapisów w archiwalnych księgach kościelnych. W czasach Królestwa Polskiego w Gostkowie oddalonym o 500 m znajdowała się poczta. Obsługiwała komunikację przy traktach: Łęczyca – Sieradz, Uniejów – Ozorków. Prawdopodobnie miała wpływ na rozwój obecnego sołectwa Wartkowice. Wtedy była to wieś szlachecka - dziedzictwo rodziny Wartkowskich. Ważnym wydarzeniem dla wsi i okolic było wydanie zezwolenia na pobieranie grobelnych między Wartkowicami i Gostkowem dla Piotra Bielawskiego. W wieku XV istniała tu już parafia. Przy skrzyżowaniu dróg około 500 m od poczty w 1660 r. wybudowano kościół parafialny pod wezwaniem Narodzenia NMP. Niedaleko położony był też cmentarz. Fundatorami kościoła byli dziedzice Wartkowic (prawdopodobnie Wiktoria Załuska z Szołdrskich). Uposażenie kościoła stanowiły place, ogrody, 2 łany roli, łąki i lasy. W 1719 r. na miejscu poprzedniego budynku który popadł w ruinę wybudowano nowy drewniany barokowy kościół. Nowy kościół wzniesiony został przez niejednoznacznie określoną przez źródła, fundację. Ulegając remontom i przebudowom, kościół użytkowany był przez parafian do 1985 r., kiedy to w jego sąsiedztwie zbudowano nowoczesny kościół murowany. W 1997 r. drewniany kościół rozebrano i przeniesiono do Wielkopolskiego Parku Etnograficznego. Prace nad jego ponownym montażem i rekonstrukcją wnętrza zakończono jesienią 2001 r. W odległości 100 m funkcjonował cmentarz na terenie którego wzniesiono kościół cmentarny pod wezwaniem Pana Jezusa Ukrzyżowanego, datowany na rok 1883. Kościółek w stylu neogotyckim przykrywa kryptę, w której złożono kilkanaście trumien ze szczątkami właścicieli Gostkowa i Neru. Istnieje on zresztą do dziś.
W dniu 10 września 1939 r. 3 szwadron por. Mariana Walickiego z 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich wyróżnił się w Wartkowicach i w Gostkowie w bitwie z oddziałami 221 Dywizji Piechoty Landswehry. Zdobyto zapasy żywności i dużo samochodów.
Zabytki edytuj
Kościół drewniany Narodzenia M.B., św. Wawrzyńca i św. Anny z 1660 r., w miejsce poprzedniego, wystawiła Wiktoria z Szołdrskich - Załuska, dziedziczka Wartkowic, wdowa po Janie Prosperze Załuskim, kuchmistrzu litewskim.
Do 1997 roku stał tu kościół drewniany o konstrukcji zrębowej, kryty gontem, z 1719 r. Był wyposażony w barokowe rzeźby i obrazy z XVIII w., kilka rzeźb z XVII w. oraz pozłacany kielich z oryginalnym wotywnym napisem i datą 1625. Świątynię tę przeniesiono do Wielkopolskiego Parku Etnograficznego w Dziekanowicach koło Gniezna. Obecnie we wsi stoi bezstylowy kościół murowany wzniesiony w 1986 r.
Urodzeni w Wartkowicach edytuj
- Władysław Raczkowski – kompozytor, pianista, dyrygent
- Maciej Marciniak - piłkarz
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 144424
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1441 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 czerwca 2010 r. w sprawie wykazu gmin i powiatów wchodzących w skład województw (M.P. z 2010 r. nr 48, poz. 654)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części. opublikowany [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06]. (pol.).