Wielka Małżonka Królewska (egip. ḥmt nswt wrt) – główna żona faraona starożytnego Egiptu. Choć większość Egipcjan żyła w związkach monogamicznych, faraon oprócz głównej małżonki miał także pomniejsze żony i konkubiny. Umożliwiało to zawieranie sojuszy poprzez dyplomatyczne małżeństwa. Wydaje się[komu?], że władcy z czasów Starego i Średniego Państwa zadowalali się jedną oficjalną małżonką oraz nierzucającym się w oczy haremem. Tytuł Wielkiej Małżonki Królewskiej spotykany jest dopiero za XIII dynastii. Najwyraźniej zaistniała wtedy konieczność odróżnienia królowej od żon o niższej randze. Gdy nastało Nowe Państwo, liczba królewskich małżonek nagle znacznie się zwiększyła. Prawdopodobnie miało to na celu zapewnienie jak największej ilości potomstwa. Faraon Ramzes II z XIX dynastii chwalił się, że spłodził siedemdziesięciu dziewięciu synów i pięćdziesiąt dziewięć córek z różnymi małżonkami.
W XIX i na początku XX wieku popularna była tzw. „teoria dziedziczki tronu”, która wynikała z przekonania o matriarchalnym charakterze rodu królewskiego XVIII dynastii. Zgodnie z tą teorią prawo do tronu było przekazywane z pokolenia na pokolenie za pośrednictwem kobiet z rodziny królewskiej. Miało to w zręczny sposób wyjaśniać kazirodcze związki, które były niezwykle liczne w czasach XVIII dynastii. Jakkolwiek późniejsze badania[jakie?] wykazały, że teoria ta nie jest prawdziwa.
Meretseger, główna żona faraona Senusereta III, była pierwszą królową, która nosiła tytuł Wielkiej Małżonki Królewskiej. Była również pierwszą królewską żoną, której imię zapisywano w kartuszu. Jednakże Meretseger pojawia się jedynie w źródłach z czasów Nowego Państwa, co sugeruje, że tytuł ten mógł być anachronizmem. Możliwe, że jako pierwsza nosiła go dopiero królowa Nubchas z Drugiego Okresu Przejściowego.
Hatszepsut - Wielka Małżonka Królewska Totmesa II, później faraon,
Deir el-Bahari, EgiptSzczególne miejsce w historii zajmuje Hatszepsut – Wielka Małżonka Królewska Totmesa II. Królowa otrzymała także tytuł Boskiej Małżonki Amona. Po śmierci męża objęła ona regencję w imieniu małoletniego Totmesa III, aż w końcu ogłosiła się władcą i przyjęła tytuł królewski. Na nową Boską Małżonkę Amona wybrała swoją córkę, Neferure, która mogła być Wielką Małżonką Królewską Totmesa III, jednak nie ma wystarczających dowodów na poparcie tej teorii.
