Wincenty Jabłoński (poseł)

Wincenty Tadeusz Marian Jabłoński herbu Jasieńczyk (ur. 15 grudnia 1863 w Leżajsku, zm. 5 maja 1923 w Krośnie) – doktor praw, sędzia, przedsiębiorca, poseł do austriackiej Rady Państwa i Sejmu Krajowego Galicji i na polski Sejm Ustawodawczy. działacz społeczny.

Wincenty Jabłoński
Ilustracja
Wincenty Jabłoński (przed 1907)
Data i miejsce urodzenia

15 grudnia 1863
Leżajsk

Data i miejsce śmierci

5 maja 1923
Krosno

Poseł do Rady Państwa
kadencja X, XI, XII
Okres

od 31 stycznia 1901
do 28 października 1918

Przynależność polityczna

Koło Polskie - Polskie Stronnictwo Demokratyczne (1901-1907), Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne (1907-1918)

Poseł na Sejm Krajowy Galicji
kadencja IX i X
Okres

od 1907
do 1914

Poseł na Sejm Ustawodawczy
Okres

od 1919
do 1922

Przynależność polityczna

Klub Pracy Konstytucyjnej

Życiorys

edytuj

Urodził się w zubożałej rodzinie szlacheckiej. Był synem zarządcy dóbr hrabiego Potockiego - Leopolda (zm. w 1905) i Natalii z domu Omińskiej.

Kształcił się w C. K. Wyższym Gimnazjum w Samborze, gdzie w 1879 ukończył VII klasę (w jego klasie był m.in. Stanisław Głąbiński)[1]. Ukończył studia prawnicze na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego uzyskując tytuł naukowy doktora. Odbył służbę w c. i. k. armii w szeregach 85 pułku piechoty awansując do stopnia porucznika rezerwy. Wstąpił do służby sądowniczej Austro-Węgier w ramach zaboru austriackiego i autonomii galicyjskiej. Pełnił stanowiska sędziego, c. k. radcy sądowego oraz naczelnika sądu w Krośnie.

Był politykiem Polskiego Stronnictwa Demokratycznego a od 1907 Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego[2][3]. Piastował mandat do austriackiej Rady Państwa w Wiedniu: kadencji X (31 stycznia 1901 - 30 stycznia 1907), wybrany w wyborach w grudniu 1900[4], w V kurii (powszechnej)[5][6][7] w okręgu wyborczym nr 7 (Sanok-Bukowsko-Rymanów-Krosno-Żmigród-Dukla-Jasło-Brzozów-Dynów-Dobromil-Bircza-Ustrzyki-Lesko-Lutowiska-Baligród-Staremiasto-Starasól)[8], a następnie XI kadencji (17 czerwca 1907 - 30 marca 1911), wybranym 23 maja 1907 w okręgu nr 25 Sanok-Krosno-Korczyna-Stary Sambor-Dobromil[9][10]. Z tego samego okręgu został wybrany powtórnie[11] na XII kadencję (17 lipca 1911 - 28 października 1918). Zasiadał w Kole Polskim w kadencji X we frakcji polskich demokratów, a w kadencjach XI i XII we frakcji narodowych demokratów[12]. Przez pewien czas pełnił funkcję sekretarza Koła. Był także posłem na Sejm Krajowy Galicji kadencji IX (1908-1913) i X (1913-1914).

Po 1914 objął stanowisko naczelnika Sądu Krajowego Wyższego w Krośnie. Był członkiem rady miejskiej w Krośnie, Działał społecznie pełniąc stanowiska w organizacjach i towarzystwach. Był współzałożycielem i działaczem sanockiego koła Towarzystwa Szkoły Ludowej[13].

 
Grobowiec Wincentego Jabłońskiego i Mazurkiewiczów

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został wybrany posłem na Sejm Ustawodawczy (1919–1922), członek Klubu Pracy Konstytucyjnej[14]. Zasiadał w Komisji Regulaminowej i Nietykalności Poselskiej (jako referent), Komisji Spółdzielczej, Komisji Wodnej. Był reprezentantem klubu Klubu Pracy Konstytucyjnej w Konwencie Seniorów.

Pełnił funkcję prezesa honorowego koncernu „Dąbrowa”. Został wyróżniony tytułem obywatela honorowego Dobromila.

Był żonaty z Anną z domu Szymonowicz. Zmarł 5 maja 1923. Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Krośnie[15]. Później spoczęli tam August i Andrzej Mazurkiewiczowie.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Sprawozdanie C. K. Wyższego Gimnazyum w Samborze za rok szkolny 1879. Sambor: 1879, s. 47.
  2. Nowowybrani posłowie. „Nowości Illustrowane”. Nr 23, s. 16, 8 czerwca 1907. 
  3. Reprezentacja Galicyi w parlamencie. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 155 z 11 lipca 1911. 
  4. Wybory do Rady Państwa z V. kuryi. „Gazeta Lwowska”, s. 5, Nr 285 z 14 grudnia 1900. 
  5. Kronika. „Głos Rzeszowski”, s. 3, Nr 50 z 16 grudnia 1900. 
  6. Sprawozdanie poselskie p. Wincentego Jabłońskiego posła z V. kurii. „Gazeta Sanocka”, s. 1, Nr 76 z 11 czerwca 1905. 
  7. Alojzy Zielecki, Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 358.
  8. Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848-1918, Warszawa 1996, s. 419.
  9. Kronika. „Gazeta Sanocka”, s. 3, Nr 177 z 19 maja 1907. 
  10. Kronika. „Gazeta Sanocka”, s. 3, Nr 178 z 26 maja 1907. 
  11. Wybory do Izby Posłów Rady Państwa. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 139 z 21 czerwca 1911. 
  12. Parlament Österreich Republik, Kurzbiografie Jabłoński, Wincenty Tadeusz Ritter von Jasienczyk Dr. iur. - Parlamentarier 1848-1918 online [21.10.2019]
  13. Alojzy Zielecki, Życie kulturalne. Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 457.
  14. Tadeusz Rzepecki, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 1919 roku, Poznań 1920, s. 288.
  15. Wincenty Tadeusz Jabłoński. krosno.artlookgallery.com. [dostęp 2021-01-12].

Bibliografia

edytuj