Wojskowe Gospodarstwo Rolne w Kwaszeninie
Wojskowe Gospodarstwo Rolne w Kwaszeninie, na terenie działania 4 Bieszczadzkiego Pułku Zmotoryzowanego (JW 2667), utworzone decyzją Ministra Spraw Wewnętrznych gen. dyw. Czesława Kiszczaka. Istniało w latach 1983 – 1993.
Obory w Grąziowej | |
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie |
1983 |
Rozformowanie |
1993 |
Dowódcy | |
Pierwszy |
ppłk Jan Wychowski (14 VI 1973 – 11 VIII 1983) |
Ostatni |
ppłk dypl. Jan Budnik (27 V 1993 – 28 VI 1994) |
Organizacja | |
Numer | |
Dyslokacja | |
Formacja | |
Podległość |
MSW |
Historia
edytujNa podstawie zarządzenia nr 85 prezesa Rady Ministrów z listopada 1972, oraz zarządzenia ministra spraw wewnętrznych nr 19/org. z 8 lutego 1973 sformowano JW 2667, (4 Bieszczadzki Pułk Zmotoryzowany NJW MSW), w Kwaszeninie. Była to jednostka o charakterze rolniczo – produkcyjnym. Jej głównym zadaniem była obsługa kwatermistrzowska ośrodka wypoczynkowego URM w Arłamowie, oraz rolnicze zagospodarowanie wyludnionych po II wojnie wschodnich, polskich terenów Bieszczad[1].
1 marca 1983, na bazie części terenów rolnych przejętych od Kombinatu Rolniczo – Przemysłowego Igloopol, utworzono w Kwaszeninie wojskowe gospodarstwo rolne[2][1]. Powierzchnia gospodarstwa wynosiła ok. 4025 ha, w tym 3620 ha w powiecie krośnieńskim i 400 ha w powiecie przemyskim. Grunty rolne stanowiły 334 ha, a użytki zielone 2353 ha. W skład gospodarstwa weszły też lasy i nieużytki o powierzchni 1333 ha. Został przejęty również inwentarz żywy w ilości 1591 szt. bydła . Działalność WGR koordynował z ramienia MSW gen. dyw. Edward Tarała. Szefami gospodarstwa byli kolejni dowódcy JW 2667. Głównym założeniem gospodarstwa było wykorzystanie posiadanych zasobów do produkcji żywca, w oparciu o własną bazę paszową. Wymagało to powiększenia przejętego areału dla celów rolniczych. W latach 1984 – 1988, siłami WOP i NJW zrekultywowano dodatkowo ponad 1000 ha lasów i nieużytków rolnych. Wykonano meliorację na powierzchni 1383 ha, wybudowano 3 mosty, 6 km nowych dróg i oczyszczono 30 km cieków wodnych. Część gruntów ornych została ogrodzona by ograniczyć szkody wyrządzane przez zwierzynę leśną. Na poszczególnych obiektach hodowlanych obsługę zabezpieczały kompanie liczące od 50 do 300 żołnierzy z JW 2667. Prace agrotechniczne wykonywał 103 Pułk Lotniczy NJW MSW, za pomocą przystosowanych do oprysków i nawożenia śmigłowców[2].
Stopniowo zwiększano stan inwentarza i rozszerzano hodowlę. W 1989 stan bydła opasowego wynosił już ok. 4200 sztuk w oborach na obiektach Kwaszenina, Trzcianiec, Grąziowa. Stan owiec wynosił ok. 1956 szt. które hodowano na obiektach w Trójcy i Łomnej. Trzoda chlewna, stan ok. 758 sztuk, w hodowlach na obiektach Trzcianiec i przez dwa lata w Nowosielcach Kozickich. Od 1989 na obiekcie w Trzciańcu także prowadzono hodowlę krów mlecznych, stado liczyło ok. 182 sztuk[3][2].
W ramach wykorzystania drewna z rekultywacji terenów, uruchomiono produkcję węgla drzewnego. W latach 1986 – 1988 wyprodukowano go 187 ton. Do Zakładów Drzewnych w Ustianowej sprzedano ok. 10 170 m3 drewna do wyrobu płyt wiórowych[2].
Na terenie działalności WGR JW 2667 znajdowało się 14 obór dla bydła, 6 chlewni i 6 owczarni. Gospodarstwo posiadało 6 kombajnów zbożowych, 30 sieczkarni do zbioru zielonki na pasze, 70 szt. ciągników rolniczych różnych typów, od małych jak Ursus C-330, do dużych przegubowych typu T 150 K, błędnie nazywany Kirowcem[4], oraz ok. 150 szt. różnego rodzaju sprzętu rolniczego[2].
Wybudowano bazę magazynowo – produkcyjną:
- 2 suszarnie bębnowe
- magazyny suszu i koncentratów
- mieszalnię pasz
- 8 silosów zbożowych o pojemności 1200 ton
- warsztaty mechaniczne, parki maszynowe i garaże
Działalność Wojskowe Gospodarstwo Rolne zakończyło w 1993[3][1].
-
Kwaszenina. Były budynek sztabu.
-
Kwaszenina. Obory
-
Kwaszenina. Byłe budynki gospodarcze. (2021)
-
Wypalanie węgla drzewnego.
W okresie 1983 – 1993 sprzedano z gospodarstwa.
edytuj- ok 5470 ton żywca wieprzowego, wołowego i baraniego
- ok. 35 ton wełny owczej
- ok. 5 ton sera owczego
- ok. 1 260 000 litrów mleka[2]
- ppłk Jan Wychowski (1.03.1983 – 11.03.1983)
- ppłk mgr inż. Eugeniusz Szczodry (1983 – 1984)
- ppłk dypl. Jan Spanier (1985 – 1989)
- płk mgr Tadeusz Wnęk (1990 – 1992)
- mjr mgr inż. Marceli Kuca (1992 – 05. 1993)
- ppłk dypl. Jan Budnik (06. 1993 – 28. 06. 1994)
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Paweł Piotrowski , „Militarne dzieje Bieszczad w XX wieku”, w: „Bieszczady w Polsce Ludowej 1944-1989, Rzeszów 2009 [online] [dostęp 2024-05-13] .
- ↑ a b c d e f Historia NJW MSW [online], wwwkolonr47zzwp.pl.tl [dostęp 2024-05-11] (pol.).
- ↑ a b Krzysztof Potaczała: Bieszczady w PRL-u, s. 64.
- ↑ Technika rolnicza, sprzęt i maszyny rolnicze, wynalazki rolników, urządzenia w gospodarstwie rolnym – portal CenyRolnicze.pl [online], CenyRolnicze, 14 października 2018 [dostęp 2024-05-13] (pol.).
- ↑ Tygodnik Sanocki nr. 34 (354) ISSN 1232 - 6534 [online], 21 sierpnia 1998 [dostęp 2024-05-11] .
Bibliografia
edytuj- Krzysztof Potaczała: Bieszczady w PRL-u. Olszanica: Wydawnictwo BOSZ, 2012. ISBN 978-83-7576-154-2.