Wola Zambrowska

wieś w województwie podlaskim

Wola Zambrowska – wieś w Polsce w województwie podlaskim, w powiecie zambrowskim i największa w gminie Zambrów[5][6].

Wola Zambrowska
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

zambrowski

Gmina

Zambrów

Liczba ludności (2011)

707[2][3]

Strefa numeracyjna

86

Kod pocztowy

18-300[4]

Tablice rejestracyjne

BZA

SIMC

0411387[5]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Zambrów
Mapa konturowa gminy wiejskiej Zambrów, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Wola Zambrowska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Wola Zambrowska”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Wola Zambrowska”
Położenie na mapie powiatu zambrowskiego
Mapa konturowa powiatu zambrowskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Wola Zambrowska”
Ziemia52°57′51″N 22°16′10″E/52,964167 22,269444[1]

Położenie Woli Zambrowskiej edytuj

Wola Zambrowska leży na południowy wschód od Zambrowa przy drodze krajowej nr 66. Od północnego zachodu wieś graniczy bezpośrednio z Zambrowem, od południa z Nowym Laskowcem i od południowego wschodu ze Starym Laskowcem. Od wschodu miejscowość okala kompleks leśny Grabówka wraz z rezerwatem przyrody, od południowego zachodu w niewielkiej odległości znajduje się las zwany przez mieszkańców Pacuski. W centrum wsi w kierunku północno-zachodnim płynie rzeka Jabłonka stanowiąca południową granicę wsi. Na Jabłonce w obrębie wsi znajduje się most drogi krajowej nr 66.

Początki osadnictwa edytuj

Pierwsze osady w Woli Zambrowskiej powstały wzdłuż rzeki Jabłonki na terenie obecnego osiedla wsi - Podlaskowca. Domy stały blisko rzeki o czym świadczą znajdowane na polach elementy ceramiki z okresu XVI-XVII wieku i kamienie, których kształt wskazuje na wcześniejsze wykorzystanie do mielenia ziaren. Rzeka najprawdopodobniej dość obficie wylewała, co wymusiło przeniesienie osady w miejsce wyżej położone.

Historia wsi edytuj

 
Plan Woli Zambrowskiej

Początki wsi sięgają 1423 roku. Wtedy to książę mazowiecki Janusz I nadał 40 włók lasu zwanego Łętowo wraz z siedliskiem Stawiska na rzecz rycerzy ze Ślubowa. W nieznany sposób wieś Stawiska przeszła na własność księcia, później zaś króla (w 1526 roku) i stała się Wolą Zambrowską.

Wola Zambrowska przez wiele lat wyróżniała się wielkością: w 1565 roku miała powierzchnię 36 włók, a przed potopem szwedzkim ponad 60 włók. Majątkiem Woli Zambrowskiej aż do 1815 roku zarządzał starosta łomżyński. Po tym roku dobra rządowe przejęła Komisja Skarbu Królestwa Polskiego. Według danych z 1827 roku w Woli Zambrowskiej było 35 domów i 245 mieszkańców. Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwały 284 osoby, 277 było wyznania rzymskokatolickiego, 7 mojżeszowego. Jednocześnie 277 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, a 7 żydowską. Były tu 32 budynki mieszkalne[7].

Folwark edytuj

Właścicielem ziemskim był Julian Skarżyński, który posiadał folwark zamieszkiwany przez 53 mieszkańców w 4 budynkach mieszkalnych[7].

Współczesność edytuj

Obecnie Wola Zambrowska jest największą wsią w gminie z liczbą ok. 150 domów i około 1000 mieszkańców.

1 maja 2007 roku z inicjatywy Rady Sołeckiej Woli Zambrowskiej w świetlicy w Woli Zambrowskiej odbyło się I Spotkanie z Tradycją – impreza mająca na celu promowanie produktów tradycyjnych. Gośćmi imprezy byli między innymi: Stowarzyszenie Zambrowskie Produkty Lokalne, Starosta Powiatu Zambrowskiego pan Stanisław Rykaczewski, Z-ca wójta Gminy Zambrów Jerzy Baczewski oraz sekretarz Gminy Zambrów Bogdan Pac.

Wyróżnieni twórcy produktów lokalnych zostali zaproszeni do wzięcia udziału w konkursie „Kulinarne dziedzictwo”, który odbył się w Urzędzie Marszałkowskim w Białymstoku, w którym to wyróżniony został Chleb z duszą na tataraku mieszkanki Woli Zambrowskiej.

Pomimo sprzeciwu mieszkańców przez wieś ma przebiegać południowo-wschodnia obwodnica Zambrowa. Według planów odległość nowej drogi od niektórych zabudowań będzie wynosiła od 4,5 do 47 metrów. [8] [9]

Wola Zambrowska składa się z osiedli: Podlaskowca, Działek, Drugiego Brzegu, Poligonu i Kępy.

Obiekty zabytkowe edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 150370
  2. Wieś Wola Zambrowska w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-03-08], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1488 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  5. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 50.
  8. Obwieszczenie Wojewody Podlaskiego z wyraźnym określeniem "Południowo-wschodnia obwodnica Zambrowa"
  9. Obwieszczenie Wojewody Podlaskiego w sprawie protestu mieszkańców Woli Zambrowskiej z zawartym określeniem "Południowo-wschodnia obwodnica Zambrowa"
  10. Katalog zabytków sztuki, Województwo łomżyńskie, Pod redakcją M. Kałamajskiej-Saeed, Ciechanowiec, Zambrów, Wysokie Mazowieckie i okolice, PAN Instytut Sztuki, Warszawa 1986, str. 88

Linki zewnętrzne edytuj