Wysoki Średnie

wieś w województwie świętokrzyskim

Wysoki Średniewieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Bogoria[4][5].

Wysoki Średnie
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

staszowski

Gmina

Bogoria

Liczba ludności (2021)

90[2]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

28-210[3]

Tablice rejestracyjne

TSZ

SIMC

0788749[4]

Położenie na mapie gminy Bogoria
Mapa konturowa gminy Bogoria, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wysoki Średnie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Wysoki Średnie”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Wysoki Średnie”
Położenie na mapie powiatu staszowskiego
Mapa konturowa powiatu staszowskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Wysoki Średnie”
Ziemia50°39′31″N 21°18′14″E/50,658611 21,303889[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.

Dawne części wsi – obiekty fizjograficzne edytuj

W latach 70. XX wieku przyporządkowano i opracowano spis lokalnych części integralnych dla Wysok Średnich zawarty w tabeli 1.

Tabela 1. Wykaz urzędowych nazw miejscowych i obiektów fizjograficznych[6]
Nazwa wsi – miasta Nazwy części wsi
– miasta
Nazwy obiektów fizjograficznych
– charakter obiektu
I. Gromada SZCZEGLICE
  1. Wysoki Średnie

  1. Doły — pole
  2. Doły Podleśne — pole, wąwozy
  3. Drożyska — pole
  4. Modrzewie — pole
  5. Pastwiska — pole
  6. Pod Wierzbami — pole
  7. Pod Zagorzycami — pole
  8. Podleśne Pola — pole
  9. Rogatki — pole
  10. Sadzawki — pole, łąka
  11. Szerokie Łąki — łąka
  12. Wąkop — wąwóz
  13. Za Górną Drogą — pole

Historia edytuj

Według Jana Długosza (Długosz, L.B., I, 318, 319, II, 332, 333) w XV wieku rozróżniano cztery wsie o nazwie Wysokie: prima, secunda, tertia i quarta alias Mała Wieś. Później używano też nazwy Wysoczki, następnie Wysoki.

W r. 1578 wieś Wysoczki Minor znajdowała się w parafii Szczeglice i należała do Jakuba i Walentego Wysockich oraz Stanisława Niedźwickiego. We wsi było 5 osadników na 1,25 łana, 4 zagrodników z rolą, 1 komornik i 1 lub 2 ubogich[7][8].

Wieś w 1629 roku została odnotowana w rejestrze poborowym powiatu sandomierskiego (w opracowaniu z 2012 r. figuruje pod nazwą Wysokie Średnie) jako własność Pakosława Wójcickiego (vel Wojczyckiego), który płacił z niej podatek za 1,25 łana w wysokości 9 złp. (florenów) 24 gr.[9].

Według rejestru poborowego powiatu sandomierskiego z 1629 roku we wsi tej mieszkało: 5 chłopów, którzy gospodarowali na 1,25 łana i płacili z tego tytułu 5 florenów podatku; 4 ogrodników z ziemią, którzy płacili 3 floreny i 6 groszy poboru; 1 komornik z bydłem, który płacił 1 floren i 2 groszy poboru oraz 2 ubogich komorników, którzy płacili 16 groszy podatku.

Słownik Geograficzny opisuje w wieku XIX Wysoczki Średnie jako wieś i folwark w powiecie sandomierskim, gminie Górki i parafii Szczeglice. W 1827 roku liczyły łącznie 11 domów i 40 mieszkańców[7]. W r. 1886 folwark Wysoki Średnie alias Wielkie był rozległy na 184 mórg, zaś we wsi było 6 osadników na 45 morgach[8]. W 1895 roku wieś i folwark liczyły 8 domów i 71 mieszkańców. Obejmowały 234 morgi dworskie i 45 mórg włościańskich[7]

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 153625
  2. Wieś Wysoki Średnie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-10-20], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1561 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Por. Leon Kaczmarek (red. nauk. zeszytu), Witold Taszycki (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970, s. 56, 77-96.
  7. a b c Wysoczki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 122.
  8. a b Wysoki Duże, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 128.
  9. Anusik ↓, s. 70.

Literatura edytuj

  1. Zbigniew Anusik. Własność ziemska w powiecie sandomierskim w roku 1629. „Przegląd Nauk Historycznych 2012, R. XI, Nr.2”. 
  2. Kaczmarek Leon (red. nauk. zeszytu), Taszycki Witold (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970.