XVI Korpus Armijny (III Rzesza)

XVI Korpus Armijny (niem. Generalkommando XVI. Armeekorps (mot.))[a]niemiecki korpus armijny, uczestniczył w agresji na Polskę i na Francję oraz w ataku na Związek Radziecki.

XVI Korpus Armijny
Generalkommando XVI. Armeekorps (mot.)
ilustracja
Historia
Państwo

 III Rzesza

Sformowanie

1938

Rozformowanie

1941, przekształcenie w 4 Gr.Panc.

Tradycje
Kontynuacja

4 Grupa Pancerna

Dowódcy
Pierwszy

gen. Heinz Guderian

Ostatni

gen. por. Gottfried Weber

Działania zbrojne
II wojna światowa
agresja na Polskę
agresja na Francję
atak na Związek Radziecki
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

wojska lądowe

Podległość

10 Armii, 6 Armii, 18 Armii, 16 Armii

Korpus został zorganizowany w lutym 1938 roku w Berlinie jako XVI Korpus Zmotoryzowany[1]. Od momentu powstania stał się dowództwem wyższego szczebla dla organizowanych w tym okresie dywizji pancernych i zmotoryzowanych dywizji piechoty. W składzie 10 Armii uczestniczył w zajęciu Czechosłowacji przez III Rzeszą[2]. Latem 1939 roku został zmobilizowany i wszedł w skład 10 Armii (Grupa Armii Południe).

Od 1 września 1939 roku brał udział w agresji na Polskę, walcząc z oddziałami Wojska Polskiego. W I fazie agresji atakował oddziały Wołyńskiej Brygady Kawalerii[3]. Żołnierze 4 DPanc należącej do XVI KA zamordowali po torturach jednego z dwóch jeńców polskich wziętych do niewoli pod Radomskiem. Obcięli mu język, uszy i nos[4].

W grudniu 1939 roku został przerzucony do Nadrenii, gdzie wszedł w skład 6 Armii (Grupa Armii B). W maju 1940 roku brał udział w agresji na Francję[1]. We wrześniu 1940 roku skierowany do Prus Wschodnich, gdzie wszedł w skład 18 Armii.

W 1941 roku uczestniczył w ataku na Związek Radziecki pod nazwą 4 Grupa Pancerna. W dniu 1 stycznia 1942 roku 4 Grupa Pancerna została przekształcona w 4 Armię Pancerną[5].

Dowódcy korpusu edytuj

Struktura organizacyjna edytuj

Skład we wrześniu 1939 roku[8]:

Skład w październiku 1939 roku:

Skład w grudniu 1939 roku:

Skład w czerwcu 1940 roku[8]:

Skład (XVI KA przekształconego w 4 Gr.Panc.) 22 czerwca 1941 roku[9]:

Uwagi edytuj

  1. W polskiej literaturze dotyczącej agresji niemieckiej na Polskę w 1939 roku często korpus ten określany jest jako XVI Korpus Pancerny, ponieważ w jego skład wchodziły dywizje pancerne, lecz nazwa ta jest błędna.

Przypisy edytuj

Bibliografia edytuj

  • Chris Bishop: Niemieckie piechota w II wojnie światowej. Warszawa: 2009. ISBN 978-83-11-11428-9.
  • Marcin Bryja: Panzerwaffe. Warszawa: Wydawnictwo Militaria, 1996. ISBN 83-86209-67-4.
  • Benedikt Erenz, Karl-Heinz Janssen: Niemcy o zbrodniach Wehrmachtu. Warszawa: 1997. ISBN 83-11-08722-9.
  • Michał Fiszer, Jerzy Gruszczyński: Operacja Barbarossa 1941. Hitlera uderza na ZSRR. Poznań: 2009. ISBN 978-83-261-0286-8.
  • Heinz Guderian: Wspomnienia żołnierza. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1958.
  • Wincenty Iwanowski: Kampania wrześniowa 1939. Wysiłek zbrojny narodu polskiego w czasie II wojny światowej. Warszawa: 1961.
  • Dariusz Jędrzejewski, Zbigniew Lalak: Niemiecka broń pancerna 1939-1945. Warszawa: Wyd. Lampart, 1998. ISBN 83-867-7636-6.
  • Samuel Mitcham: Niemieckie siły zbrojne 1939-1945. Wojska pancerne. Warszawa: 2010. ISBN 978-8311-11725-9.
  • Tadeusz Sawicki: Niemieckie wojska lądowe na froncie wschodnim. Warszawa: PWN, 1987. ISBN 83-01-06556-7.
  • Władysław Steblik: Armia Kraków 1939. Warszawa: 1989. ISBN 83-11-07434-8.