Zachodni Brzeg

część Palestyny

Zachodni Brzeg[1] (arab. الضفة الغربية, trb. ad-Diffa al-Gharbija; hebr. הגדה המערבית, trb. ha-Gada ha-Ma’arawit), zwany także Zachodnim Brzegiem Jordanu[2] i Cisjordanią[3] – część Palestyny, kontrolowana przez Izrael i stanowiąca jego jednostkę administracyjną o nazwie Judea i Samaria na zachód od doliny rzeki Jordan.

Jerycho
Wyżyna Judzka, widok z Ramallah
Zachodni Brzeg Jordanu – mapa
Zachodni Brzeg Jordanu – mapa

Geografia

edytuj

Powierzchnia: 5800 km². Ludność: 2,3 miliona Palestyńczyków i ponad 700 tysięcy Żydów zamieszkujących 279 osiedli zbudowanych z inicjatywy władz Izraela po wojnie sześciodniowej w 1967 roku[4][5].

Najważniejsze miasta: Jerycho, Betlejem, Dżanin, Nablus, Ramallah i Hebron.

Historia

edytuj

Obszar Zachodniego Brzegu Jordanu w latach 1920–1947 stanowił część brytyjskiego mandatu Palestyny[6]. W wyniku działań zbrojnych podczas pierwszej wojny izraelsko-arabskiej (1948) został włączony do Jordanii. 24 kwietnia 1950 roku Jordania ogłosiła jego aneksję, którą uznały Pakistan i Wielka Brytania[7][8]. Podczas wojny sześciodniowej (1967) został zajęty przez wojska izraelskie i odtąd jest okupowany przez Izrael[6]. W 1972 roku Jordania zaproponowała stworzenie federacji Zachodniego Brzegu i Jordanii, co zostało odrzucone przez Federację Państw Arabskich[8][9]. W 1988 roku król Husajn I formalnie zrzekł się praw do tego terytorium[6].

W 1994 roku Palestyńczycy z Jerycha i otaczającego je obszaru (ok. 60 km²) uzyskali autonomię (w ramach palestyńskiej autonomii w Strefie Gazy i mieście Jerycho). W 1995 roku nastąpiło rozszerzenie autonomii na dalsze obszary Zachodniego Brzegu Jordanu.

Na tych obszarach obecnie trwają zamieszki i walki (intifada) między nieregularnymi, często uznawanymi za terrorystyczne, organizacjami palestyńskimi a armią izraelską.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj