Zajezdnia tramwajowa przy ulicy Folwarcznej w Poznaniu
 |
Ten artykuł od 2017-03 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Zajezdnia tramwajowa na Franowie w Poznaniu (pot. zajezdnia Franowo) – największa zajezdnia tramwajowa w Polsce obsługująca tramwaje MPK Poznań.
| |
| Typ |
zajezdnia tramwajowa |
|---|---|
| Państwo | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
| Przewoźnik | |
| Data otwarcia |
7 maja 2014 |
Położenie na mapie Poznania  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
 52°22′58″N 17°00′06″E/52,382778 17,001667
| |
Największa i najnowocześniejsza zajezdnia tramwajowa w Polsce i jedna z najnowocześniejszych zajezdni w Europie[1] została wybudowana przy wsparciu Funduszu Spójności Unii Europejskiej w ramach programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Inwestycja pochłonęła ponad 302 912 450,60 zł[2]. Teren zajezdni obejmuje 17 ha na których w pierwszym etapie wybudowana została hala postojowa mogąca pomieścić 100 tramwajów, hala główna w której wykonywane są przeglądy, naprawy oraz mycie wagonów, biurowiec Wydziału Obsługi Taboru Tramwajowego WS2 Franowo oraz w tylnej części terenu biurowiec w którym znajduje się Wydział Sieci i Stacji oraz Wydział Utrzymania Torów i Dróg. Na obszarze zajezdni występuje rezerwa terenowa, która umożliwia dostosowanie terenu do stacjonowania kolejnych 50 tramwajów[3]. Długość torów na terenie zajezdni to prawie 14 km, obsługiwanych przez 109 zwrotnic[4]. Dojazd do zajezdni zapewnia tunel tramwajowy na Franowo. Jest to pierwsza zajezdnia w Polsce w której do zarządzania pracą i ruchem wykorzystuje się system DMS (Depot Management System) dostarczony przez niemiecki koncern PSI[5].
Historia edytuj
O budowie nowej zajezdni tramwajowej, która przejęłaby tabor wydziału WS2 i część wydziału WS1 (głównie Tramino)[6] mówiło się w Poznaniu już od ponad 20 lat. Garażowanie tramwajów, jak i ich brak w MPK Poznań były dość powszechnym problemem. Z tym drugim poradzono sobie w 1998 r. ściągając do Poznania wagony Düwag GT8 z Düsseldorfu i Frankfurtu nad Menem. Pierwszy problem próbowano rozwiązać budując tory odstawcze przy ulicy Budziszyńskiej, gdzie odstawiano wagony na noc po przeglądach w macierzystych zajezdniach, jednak było wiadomo, że jest to rozwiązanie tymczasowe i konieczne jest wybudowanie nowej zajezdni. Wskazywano różne lokalizacje, ale plany wciąż odsuwano w przyszłość.
Wobec perspektywy sprzedaży przez miasto w 2010 roku starej zajezdni przy ul. Gajowej w 2009 roku zapadła decyzja aby nowa zajezdnia powstała na poznańskim Franowie. Budowę nowej zajezdni rozpoczęto 5 września 2011 roku[7]. Od 8 października 2012 na terenie zajezdni zaczęły stacjonować tramwaje stacjonujące dotychczas na pętlach Wilczak, Dębiec, Górczyn i os. Sobieskiego. Uroczyste otwarcie nastąpiło 7 maja 2014 roku[8] od tego czasu funkcjonuje tutaj Wydział Obsługi Taboru Tramwajowego WS2 Franowo.
Lokalizacja edytuj
Zajezdnia położona jest w południowo-wschodniej części Poznania w dzielnicy Nowe Miasto w rejonie ulic Folwarcznej i Szwajcarskiej, na terenie położonym między terenami Kompanii Piwowarskiej, a terenami PKP w rejonie stacji Poznań Franowo. Teren zajezdni od strony południowej i wschodniej ogranicza projektowana ul. Folwarczna. Zajmuje powierzchnię 17 hektarów i jest największą zajezdnią w Poznaniu. Na terenie zajezdni oprócz Wydziału Obsług Taboru Tramwajowego WS2 Franowo mieści się również biuro dyrektora technicznego, działu technicznego tramwajowego i autobusowego oraz wydziały sieci i stacji oraz wydziały utrzymania torów i dróg[9].
Wyposażenie edytuj
Zajezdnia składa się z hali postojowej zajmującej powierzchnię 2 ha, w której zlokalizowanych jest 15 torów postojowych mogących pomieścić 100 wagonów tramwajowych o długości 35 metrów, hali głównej o powierzchni 1,7 ha, w której znajduje się 11 torów obsługowych przystosowanych do obsługi tramwajów 45 metrowych[10], pomieszczeń technicznych, magazynowych oraz biurowca, w którym znajduje się administracja zajezdni oraz biura dyrektora technicznego. W północnej części zajezdni został wydzielony teren, na którym znajduje się biurowiec z częścią warsztatową wydziałów sieci i stacji oraz torów i dróg, a także magazyny. Jako pierwsza zajezdnia w Polsce została wyposażona w system DMS (Depot Management System).
Jako nowoczesny obiekt zajezdnia Franowo została wyposażona w[11]:
- myjnię przejazdową, dzięki której jest możliwość bieżącego mycia pojazdów w czasie zjazdu do zajezdni wieczorami,
- myjnię stacjonarną, gdzie wykonywanie jest dokładne mycie pojazdów (obie myjnie posiadają zamknięty obieg wody),
- dwa stanowiska z podnośnikami do podnoszenia pojazdów,
- tokarkę podtorową,
- lakiernię,
- stanowisko do laserowego badania profilu koła - umożliwia sprawdzanie poziomu zużycia obręczy koła,
- stanowiska do wykrywania płaskich miejsc na kołach tramwajów - dzięki temu stanowisku można wcześniej wykryć czy tramwaj nie hałasuje.
System DMS edytuj
W związku z wielkością zajezdni MPK Poznań jako pierwszy przewoźnik w Polsce zdecydował się zaimplementować system zarządzania pracy w skrócie DMS (Depot Management System) dostarczony przez niemiecki koncern PSI. System ten zastępuje człowieka wszędzie tam gdzie jego działanie ma charakter rutynowy i powtarzalny. System identyfikuje pojazdy poprzez system VETRA, importuje ich dane, szereguje według wyznaczonych kryteriów, wyznacza trasy, miejsca postojowe i analizuje ich stan techniczny. Śledzenie położenia pojazdów w zajezdni dostarcza niezbędnych danych dla optymalnego zarządzania wieloma procesami m.in. wyznaczaniem miejsc postojowych i kolejności wyjazdu z zajezdni. Wykorzystanie systemu DMS pozwala na automatyczną lokalizację pojazdów od wjazdu, poprzez halę główną gdzie wykonywane są przeglądy techniczne do miejsca postojowego, aż do wyjazdu z zajezdni[5]. Z uwagi na złożone wyposażenie techniczne zajezdni, wymagane dla obsługi nowoczesnego taboru tramwajowego, system integruje pracę wielu maszyn i urządzeń, gdzie niezbędne jest przesyłanie informacji pomiędzy sterowanymi obiektami wykonawczymi, diagnostycznymi oraz pracownikami zarządzającymi poszczególnymi działami. System DMS zapewnia przepływ dokumentów oraz pomaga w planowaniu zakresu obsługi oraz drobnych napraw tramwajów. Przyczynia się także do zwiększenia bezpieczeństwa w poruszaniu się po terenie zajezdni, gdyż wszystkie ruchy pojazdów są przez niego nadzorowane i kontrolowane[12].
Tabor liniowy edytuj
Według stanu na 2023 na stanie zajezdni znajdują się następujące pojazdy:
| Zdjęcie | Nazwa | Początek eksploatacji | Producent | 
|
|
Liczba składów |
|---|---|---|---|---|---|---|
|
Düwag GT8ZR | 1997 | Düsseldorfer Waggonfabrik (obecnie Duewag). | 
|
|
3 |
|
Moderus | 2017 | Prototypowy wagon Modertrans Poznań. Wagon jest dzierżawiony przez MPK. |  (100%)
|
|
1 |
|
Moderus | 2018 | Modertrans Poznań | (100%)
|
|
30 |
|
Moderus | 2019 | Modertrans Poznań | (100%)
|
|
20 |
|
Solaris | 2011 | Solaris Bus & Coach. | (100%)
|
|
45 |
| Liczba składów | 99 | |||||
| Udział składów niskowejściowych i niskopodłogowych | 96% | |||||
| Udział składów klimatyzowanych | 96% | |||||
Obsługiwane linie edytuj
Zajezdnia obsługuje linie:
- 1 Junikowo ↔ Franowo
- 2 Ogrody ↔ Dębiec PKM
- 3 Błażeja ↔ Unii Lubelskiej
- 5 Górczyn PKM ↔ Zawady
- 6 Miłostowo ↔ Budziszyńska
- 7 Ogrody ↔ Połabska
- 9 Dębiec PKM ↔ Piątkowska
- 10 Błażeja ↔ Dębiec PKM
- 11 Piątkowska ↔ Unii Lubelskiej
- 12 Os. Sobieskiego ↔ Starołęka PKM
- 13 Starołęka PKM ↔ Junikowo
- 14 Os. Sobieskiego ↔ Górczyn PKM
- 15 Os. Sobieskiego ↔ Junikowo
- 16 Os. Sobieskiego ↔ Franowo
- 17 Górczyn PKM ↔ Starołęka PKM
- 18 Franowo ↔ Ogrody
- 19 Dębiec PKM ↔ Połabska
Zobacz też edytuj
- Poznań Franowo – stacja kolejowa bezpośrednio przy zajezdni
Przypisy edytuj
- ↑ Podpisanie umowy na budowę zajezdni. 2017-02-27. [dostęp 2017-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-28)].
- ↑ Centrum Unijnych Projektów Transportowych. 2017-02-22. [dostęp 2017-02-22].
- ↑ Zajezdnia Franowo. 2017-02-22. [dostęp 2017-02-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-27)].
- ↑ Wmurowanie kamienia węgielnego. 2017-02-27. [dostęp 2017-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-09)].
- ↑ a b Zarządzanie zajezdnią (DMS). 2017-02-22. [dostęp 2017-02-22].
- ↑ Projekt zajezdni. 2017-02-27. [dostęp 2017-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-28)].
- ↑ MPK Poznań: Wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę zajezdni na Franowie.
- ↑ Franowo: Uroczyste otwarcie zajezdni. 2014-05-07. [dostęp 2017-03-07].
- ↑ Budowa zajezdni Franowo. 2014-05-07. [dostęp 2017-03-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-08)].
- ↑ Narodziny zajezdni Franowo. 2017-03-07. [dostęp 2017-03-07].
- ↑ [https://web.archive.org/web/20170307204145/http://www.bei.org/attachments/pipeline/20110143_nts_pl.pdf RAPORT O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO PLANOWANEJ ZAJEZDNI TRAMWAJOWEJ FRANOWO W POZNANIU]. 2014-05-07. [dostęp 2017-03-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-07)].
- ↑ Największa w Polsce i pierwsza zarządzana automatycznie. 2014-05-07. [dostęp 2017-03-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-07)].