Zawady (gmina Turośń Kościelna)

Zawady (białorus. Завады[6]) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Turośń Kościelna[5][7]. Leży nad rzeką Czapliczanką.

Zawady
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

białostocki

Gmina

Turośń Kościelna

Liczba ludności (2011)

104[2][3]

Strefa numeracyjna

85

Kod pocztowy

16-070[4]

Tablice rejestracyjne

BIA

SIMC

0043073[5]

Położenie na mapie gminy Turośń Kościelna
Mapa konturowa gminy Turośń Kościelna, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Zawady”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Zawady”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Zawady”
Położenie na mapie powiatu białostockiego
Mapa konturowa powiatu białostockiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Zawady”
Ziemia53°04′29″N 22°58′05″E/53,074722 22,968056[1]

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Chrzciciela i św. Szczepana w Choroszczy. Prawosławni mieszkańcy wsi przynależą do parafii pw. św. Mikołaja Cudotwórcy w pobliskim Topilcu.

Historia edytuj

Wieś duchowna położona była w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego Wielkiego Księstwa Litewskiego[8].

Pierwotnie mieszkańcy wsi byli prawosławnymi Białorusinami i przynależeli do parafii prawosławnej pw. św. Mikołaja Cudotwórcy w pobliskim Topilcu. W latach 1929–1932 mieszkańcy Zawad wysuwali potrzebę stworzenia w ich wsi szkoły z białoruskim językiem nauczania[9]. W ramach przeprowadzonej w latach 1944–1946 akcji deportacyjnej ludności polskiej z terytorium radzieckiej Białorusi i ludności białoruskiej z terytorium Polski Ludowej prawosławnych mieszkańców wsi deklarujących białoruską przynależność narodową wysiedlono, a na ich miejsce sprowadzono przesiedleńców zza linii Curzona[10][11]. Pamiątką po dawnych mieszkańcach jest krzyż wotywny z 1931 r. z cyrylicznymi inskrypcjami znajdujący się przy wjeździe do wsi.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa białostockiego.

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 159809
  2. Wieś Zawady w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-03-24], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1590 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. Завады, вёска. Radzima.net. [dostęp 2016-06-21].
  7. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  8. Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 96.
  9. Henryk Zdanowicz: Podziemie komunistyczne w Choroszczy i okolicy w latach 1926–1938. Stowarzyszenie Pamięć i Tożsamość Skała, 2014-11-13. [dostęp 2015-10-03].
  10. Michał Bołtryk. Książka o parafii. „Przegląd Prawosławny”. 4 (286), kwiecień 2009. Fundacja im. Księcia Konstantego Ostrogskiego. ISSN 1230-1078. [dostęp 2015-10-03]. 
  11. Marian Olechnowicz: Śladem dawnych czasów. Zawady nad Czapliczanką. [w:] Kurier Poranny [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2009-07-27. [dostęp 2015-10-03].

Linki zewnętrzne edytuj