Zdzisław Bartoszuk
Zdzisław Bartoszuk (ur. 16 kwietnia 1915 w Werchliś, zm. 7 sierpnia 1951 w Pembroke) – kapral pilot Wojska Polskiego, chorąży Polskich Sił Powietrznych, kapitan RAF, uczestnik Bitwy o Anglię.
 chorąży pilot
| |
| Data i miejsce urodzenia |
16 kwietnia 1915 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
7 sierpnia 1951 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
34. pułk piechoty |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
     
| |
.svg){kind=small}
Życiorys edytuj
Syn Piotra i Kamili z domu Krasucka. Ukończył szkołę powszechną w Janowie Podlaskim, następnie przez trzy lata uczył się w technikum mechanicznym w Kozienicach. Przerwał naukę i rozpoczął pracę jako stolarz. 1 sierpnia 1937 r. został powołany do odbycia służby wojskowej, został skierowany do 34. pułku piechoty. Po kursie unitarnym został przydzielony do 5. pułku lotniczego jako mechanik. W pułku ukończył kurs pilotażu, w 1939 r. uczył się w szkole podoficerskiej i został awansowany na stopień kaprala[1].
Podczas wojny obronnej walczył w składzie 55. samodzielnej eskadry bombowej[2]. Po agresji ZSRR na Polskę przekroczył granicę i został internowany w Rumunii. W grudniu przedostał się na teren Syrii a następnie w styczniu 1940 r. dotarł do Francji. Został włączony do Grupy Bombowej i przeszedł przeszkolenie na sprzęcie francuskim[1].
Nie wziął udziału w kampanii francuskiej, po ogłoszeniu zawieszenia broni został ewakuowany do Wielkiej Brytanii. Wstąpił do Polskich Sił Powietrznych, otrzymał numer służbowy RAF 782640. Został skierowany na przeszkolenie do Eastchurch, po jego zakończeniu wziął udział w końcowej fazie bitwy o Anglię. 25 maja 1941 r. został ranny, po wyleczeniu trafił do 225. dywizjonu myśliwskiego RAF, a następnie do 286 dm. Zakończył turę lotów bojowych i w ramach odpoczynku służył w 61. Operational Training Unit. 20 sierpnia 1944 r. został przydzielony do 303. dywizjonu myśliwskiego[3], gdzie latał bojowo do listopada. Został przeniesiony do dywizjonu 317, gdzie zakończył służbę w Polskich Siłach Powietrznych[4].
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w Wielkiej Brytanii i kontynuował służbę w RAF, m.in w 5 dywizjonie myśliwskim. Służył w 4 Ośrodku Lotniczym w Cammarington jako instruktor, następnie na Dalekim Wschodzie. 7 sierpnia 1951 r., w załodze z W. D. Payne, wykonywał lot samolotem Beaufighter TT Mk.10 (RD806) z zadaniem holowania rękawa. W wyniku awarii silnika samolot rozbił się przy próbie lądowania w bazie RAF Carew Cheriton, załoga zginęła. Został pochowany na cmentarzu Llanion Cemetery w Pembroke Dock[5].
Życie prywatne edytuj
W 1942 r. poślubił Margaret Mary Williams, miał córkę Irenę i syna Piotra[6].
Ordery i odznaczenia edytuj
Za swą służbę był odznaczony:
- Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari[6]
- Krzyżem Walecznych – dwukrotnie[7]
- Medalem Lotniczym[7]
- Krzyżem Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[6]
- Distinguished Flying Cross[4]
- 1939-45 Star[6]
Przypisy edytuj
- ↑ a b Demidowicz 2005 ↓, s. 15.
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 229.
- ↑ BARTOSZUK, Zdzislaw. All Spitfire Pilots. [dostęp 2023-04-24]. (ang.).
- ↑ a b Krzystek 2012 ↓, s. 83.
- ↑ Cmentarz Llanion Cemetery w Pembroke Dock hr. Dyfed (Walia). Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej. [dostęp 2023-04-24]. (pol.).
- ↑ a b c d Demidowicz 2005 ↓, s. 16.
- ↑ a b Bartoszuk Zdzisław. Personel Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii 1940-1947. [dostęp 2023-04-24]. (pol.).
Bibliografia edytuj
- Tadeusz Demidowicz (red.), Lotnicy Podlasia. Słownik Biograficzny A-Ż, Biała Podlaska: Donatech, 2005, ISBN 83-916055-3-1, OCLC 297531428.
- Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
- Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w Wojnie Obronnej 1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0795-7. OCLC 830072566.