Zulfikar Džumhur ps. Zuko (ur. 24 września 1920 w Konjicu, zm. 27 listopada 1989 w Herceg Novi[1][2]) – jugosłowiański pisarz, scenarzysta i karykaturzysta, pochodzenia bośniackiego.

Zulfikar Džumhur
Zuko
Data i miejsce urodzenia

24 września 1920
Konjic

Data i miejsce śmierci

27 listopada 1989
Herceg Novi

Narodowość

bośniacka

Alma Mater

Akademia Sztuk Pięknych w Belgradzie

Ważne dzieła

Nekrolog jednoj čaršiji

Życiorys

edytuj

Był synem imama Abduselama Džumhura (1885-1933) i Vasviji z d. Tufo[2]. W dzieciństwie wraz z rodziną przeniósł się z Konjica do Belgradu, gdzie jego ojciec otrzymał posadę w armii jugosłowiańskiej. Po ukończeniu dwóch klas szkoły średniej przeniósł się do Sarajewa, gdzie w 1939 ukończył szkołę średnią[1]. Rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Belgradzie, ale wkrótce je przerwał. Studia dokończył w Akademii Sztuk Pięknych w Belgradzie (klasa Petara Dobrovicia)[2].

W latach 70. Džumhur wraz z grupą zaprzyjaźnionych artystów bywał częstym gościem belgradzkiej dzielnicy Skadarlija. Z pomocą przyjaciół odnowił kawiarnię Tri šešira (Trzy kapelusze), która stała się miejscem spotkań środowiska artystycznego.

Twórczość

edytuj

W 1947 Džumhur opublikował swoje pierwsze karykatury w czasopiśmie wojskowym[2]. Wkrótce stał się jednym z najbardziej cenionych karykaturzystów, publikując swoje dzieła w Politice, Borbie, Oslobođenju, a także w magazynach NIN i Danas. Dorobek twórczy Džumhura obejmuje ponad 10 tysięcy karykatur i ilustracji[1]. Przez ponad dziesięć lat występował w programie Hodoljublje, wyświetlanym przez TV Sarajevo. Pisał scenariusze do filmów krótkometrażowych i programów telewizyjnych[1].

W 1958 opublikował swoją pierwszą książkę Nekrolog jednoj čaršiji (Nekrolog małego miasteczka), opowiadając historię bośniackiego miasta Počitelj od średniowiecza do czasów współczesnych w konwencji relacji z podróży. Do tej konwencji nawiązywał w kolejnych książkach, przedstawiających podróżnicze opowieści Džumhura.

Dzieła wybrane

edytuj
  • 1958: Nekrolog jednoj čaršiji (przedmowa: Ivo Andrić)
  • 1973: Pisma iz Azije (Listy z Azji)
  • 1982: Putovanje bijelom Ladom (Podróż białą Ładą)
  • 1991: Izabrana djela (Utwory zebrane, wydanie pośmiertne)
  • Pisma iz Afrike i Evrope (Listy z Afryki i Europy)
  • Stogodišnje priče (Stuletnie opowieści)
  • Adakale
  • Zelena čoja Montenegra (Zielony dywan Czarnogóry, wspólnie z Momo Kaporem)

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Zilhad Ključanin, Leksikon putopisa. = 2017-02-20 [online], most.ba, 2010 (bośn.).
  2. a b c d Miljenko Jergović, Hoda, piše i govori Zuko Džumhur. = 2017-02-20 [online], jutarnji.hr, 15 maja 2010 (chorw.).

Bibliografia

edytuj