Łaskun[5] (Paradoxurus) – rodzaj ssaka z podrodziny łaskunów (Paradoxurinae) w obrębie rodziny wiwerowatych (Viverridae).

Łaskun
Paradoxurus
F. Cuvier, 1821[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – P. philippinensis
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

drapieżne

Podrząd

kotokształtne

Infrarząd

Viverroidea

Rodzina

wiwerowate

Podrodzina

łaskuny

Rodzaj

łaskun

Typ nomenklatoryczny

Paradoxurus typus F. Cuvier, 1821 (= Viverra hermaphrodita Pallas, 1777)

Synonimy
Gatunki

5 gatunków – zobacz opis w tekście

Zasięg występowaniaEdytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w południowej i południowo-wschodniej Azji (Chińska Republika Ludowa, Indie, Sri Lanka, Nepal, Bhutan, Mjanma, Laos, Wietnam, Kambodża, Tajlandia, Malezja, Singapur, Filipiny, Indonezja i Nowa Gwinea). Rozproszone obserwacje z Celebes, Moluków i Wysp Aru pochodzą najprawdopodobniej od osobników introdukowanych[6][7][8].

MorfologiaEdytuj

Długość ciała (bez ogona) 42–71 cm, długość ogona 33–66 cm; masa ciała 2–5 kg[7].

SystematykaEdytuj

EtymologiaEdytuj

  • Paradoxurus: gr. παραδοξος paradoxos „niezwykły, nadzwyczajny”; ουρα oura „ogon”[9].
  • Platyschista: gr. πλατυς platus „szeroki”; σχιστος skhistos „rozszczepiony, podzielony”, od σχιζω skhizō „podzielić”[10]. Gatunek typowy: Platyschista pallasii Otto, 1835 (= Viverra hermaphrodita Pallas, 1777).
  • Bondar: rodzima, bengalska nazwa Bhondar dla łaskuna[11]. Gatunek typowy: Viverra bondar Desmarest, 1820[a].
  • Macrodus: gr. μακρος makros „długi”; οδους odous, οδοντος odontos „ząb”[12]. Gatunek typowy: Paradoxurus macrodus J.E. Gray, 1864 (= Viverra hermaphrodita Pallas, 1777).

Podział systematycznyEdytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki[6][13][5]:

UwagiEdytuj

  1. Podgatunek P. hermaphroditus.

PrzypisyEdytuj

  1. F. Cuvier: Martre des Palmiers. W: E. Geoffroy Saint-Hilaire & F. Cuvier: Histoire naturelle des mammifères: avec des figures originales, coloriées, dessinées d'aprèsdes animaux vivans. T. 2. Paris: Chez A. Belin, 1821, s. 5. (fr.).
  2. A. W. Otto. Über die Viverra hermaphrodita Pallas’s; oder die Platyschista Pallasii, mihi. „Nova acta physico-medica Academiae Caesareae Leopoldino-Carolinae Naturae Curiosum”. 17, s. 1102, 1835. (niem.). 
  3. Gray 1864 ↓, s. 531.
  4. Gray 1864 ↓, s. 536.
  5. a b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 140. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  6. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 412. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  7. a b A.P. Jennings & G. Veron: Family Viverridae (Civets, Genets and Oyans). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 229–230. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
  8. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Paradoxurus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-03-13].
  9. Palmer 1904 ↓, s. 513.
  10. Palmer 1904 ↓, s. 546.
  11. Palmer 1904 ↓, s. 138.
  12. Palmer 1904 ↓, s. 392.
  13. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Higher Taxonomy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-05-05]. (ang.).

BibliografiaEdytuj