Łososina Dolna
Łososina Dolna – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim.
| Artykuł |
49°44′52″N 20°37′52″E |
|---|---|
| - błąd |
39 m |
| WD |
49°44'52.1"N, 20°37'52.0"E |
| - błąd |
14 m |
| Odległość |
0 m |
| wieś | |
 Kościół pw. św. Piotra i Pawła | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2013) |
1514 |
| Strefa numeracyjna |
18 |
| Kod pocztowy |
33-314[1] |
| Tablice rejestracyjne |
KNS |
| SIMC |
0447882 |
Położenie na mapie gminy Łososina Dolna  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego  | |
 49°44′52″N 20°37′52″E/49,747778 20,631111
| |
Jest siedzibą gminy Łososina Dolna.
W latach 1954-1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Łososina Dolna. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego. W 2013 r. wieś liczyła około 1500 mieszkańców.
Położenie Edytuj
Łososina Dolna leży przy ujściu Łososiny do Dunajca, na pograniczu Beskidu Wyspowego i Pogórza Rożnowskiego, przy drodze krajowej nr 75.
Charakterystyka Edytuj
Łososina Dolna to wieś o charakterze rolniczo-sadowniczym. Swoją siedzibę mają tu bank spółdzielczy, zespół szkół oraz liczne placówki handlowe. We wsi działa Klub Sportowy "Łosoś" (założony w 1975), występujący w małopolskiej IV lidze (Nowy Sącz-Tarnów).
Części wsi Edytuj
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0447899 | Jakubkowice | część wsi |
| 0447971 | Jarostowa | przysiółek |
| 0447907 | Kamyk | część wsi |
| 0447913 | Łączne | część wsi |
| 0447920 | Morsztynówka | część wsi |
| 0447936 | Nowiny | część wsi |
| 0447942 | Sadowa | część wsi |
| 0447959 | Tłoki | część wsi |
| 0447965 | Wiśnicz | część wsi |
Historia Edytuj
Pierwotna nazwa parafii to Jakubkowice, gdyż Łososina to wieś należąca do tej parafii. Pierwsza wzmianka o niej pojawia się już w 1304.
W 1339 wieś otrzymała od królowej Jadwigi, wdowy po Władysławie Łokietku, prawa niemieckie. Jednocześnie królowa Jadwiga poleciła zbudować w Jakubkowicach kościół, uposażając go licznymi dobrami.
Wieś aż do 1945 była własnością kolejnych rodów szlacheckich. W latach 1470–1474 Jakubkowice stanowią własność klasztoru klarysek starosądeckich.
W 1846 Łososinę ogarnęła rzeź galicyjska, której przywódcą na tym terenie był żołnierz Wojciech Grzyb. Dzięki proboszczowi Franciszkowi Gabryelskiemu nie spalono kościoła, ale dwór w Łososinie i Łącznym nie uniknął rabunku.
W 1948 powstała Ochotnicza Straż Pożarna, która obecnie jest włączoną do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego i posiada samochody bojowe tj.GBARt 3/16 Volvo FL260,GCBM Man oraz Isuzu[4]
W okresie II wojny światowej na terenie gminy Łososina działała placówka partyzantki AK "Dolina".
1 stycznia 1970 zmieniono nazwę parafii na Łososina Dolna, podczas ujednolicania nazewnictwa państwowego. Tym samym zniknęła wieś o nazwie Jakubkowice, na terenie której znajdował się tylko kościół, plebania i szkoła.
W tutejszym kościele parafialnym jest zabytkowy pochodzący z XV w. obraz Matki Bożej Pocieszenia, przy którym znajdują się liczne wota. W latach 70. XX w. planowano na terenie Łososiny budowę zbiornika wodnego, a tym samym zalanie miejscowości. Jednak zaniechano tych planów.
W 1997 przez dolinę Łososiny przeszła fala powodziowa, niszcząc wiele dróg i domów.
Na terenie Łososiny Dolnej znajduje się lotnisko sportowe Aeroklubu Podhalańskiego, będące kontynuacją przedwojennych tradycji lotniczych, kiedy na terenie góry Jodłowiec utworzono szkołę szybowcową.
W 2011 rozbił się tu samolot ultralekki, w którym zginęły 2 osoby.
Zabytki Edytuj
Kultura Edytuj
We wsi działa zespół pieśni i tańca "Jakubkowianie" oraz orkiestra parafialno–gminna.
Corocznie w maju na lotnisku Aeroklubu Podhalańskiego organizowane jest Święto Kwitnących Sadów. Jest to festyn ludowy, w trakcie którego prezentowany jest miejscowy dorobek kulturalny, tj. występy orkiestr, zespołów regionalnych, młodzieżowych oraz Kół Gospodyń Wiejskich. W czasie trwania festynu organizowane są także wystawy z zakresu sadownictwa, kwiaciarstwa, uprawy krzewów ozdobnych oraz działalności twórców ludowych. Organizowane są także pokazy lotnicze.
Przypisy Edytuj
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 698 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ OSP Łososina Dolna – Nowy Sącz 112, nowysacz112.pl [dostęp 2017-12-12] (pol.).
- ↑ Dwór w Łososinie Dolnej - historia i opis