Alban z Anglii

święty kościoła katolickiego, prawosławnego i anglikańskiego
(Przekierowano z Święty Alban)

Alban z Anglii (ang. Saint Alban; zm. 22 czerwca ok. 304) – święty przedkongregacyjny, czczony jako pierwszy męczennik na Wyspach Brytyjskich, święty Kościoła katolickiego, prawosławnego i anglikańskiego.

Święty
Alban z Anglii
męczennik
Ilustracja
Miejsce urodzenia

Verulamium

Data i miejsce śmierci

22 czerwca ok. 304
Verulamium

Czczony przez

Kościół katolicki,
Cerkiew prawosławną,
Wspólnotę anglikańską

Wspomnienie

22 czerwca[a]
22 czerwca/5 lipca[b]

Atrybuty

krzyż, palma męczeństwa

Patron

St Albans, nawróconych, uciekinierów i torturowanych

Szczególne miejsca kultu

Katedra w St Albans, Wyspy Brytyjskie

Żywot edytuj

 
Krzyż św. Albana na fladze katedry w St Albans.

Alban był żołnierzem i lojalnym obywatelem rzymskim urodzonym w Verulamium (współcześnie St Albans w Hertfordshire) w Brytanii. Życie jego zostało odmienione po spotkaniu z prześladowanym duchownym chrześcijańskim, któremu udzielił schronienia i przez którego został nawrócony. By ułatwić ucieczkę ściganemu, odstąpił mu swoje ubrania, sam przebierając się w habit. Tak został pojmany i uwięziony. Zażądano od niego wyrzeczenia się wiary, czego nie uczynił. Zanim został stracony, dokonał cudu nawrócenia swego niedoszłego kata. Ostatecznie, po torturach, został stracony przez ścięcie wraz z duchownym, który na wieść o jego pojmaniu ujawnił się w nadziei na uratowanie mu życia.

Śmierć męczeńska Albana miała miejsce prawdopodobnie około 304 roku[1]. Niektórzy badacze[kto?] odnoszą ją do okresu prześladowań za Decjusza (ok. 254) lub Septymiusza Sewera (ok. 209).

Kult świętego edytuj

Po śmierci Albana jego popularność rozprzestrzeniła się na sąsiednie kraje - Francję i Niemcy. W VIII wieku powstał pierwszy spisany żywot świętego. Jego relikwie zaginęły w okresie reformacji. Obecnie kult świętego ogranicza się do Wysp Brytyjskich.

Nie należy mylić go z innym męczennikiem, niemieckim kapłanem św. Albanem z Moguncji (Mainz, †406)[2].

Patronat

Święty Alban jest patronem nawróconych, uciekinierów i torturowanych oraz miasta St Albans. Wysuwano także propozycje, aby był patronem Anglii zamiast św. Jerzego albo całej wyspy[3].

Obok św. Sergiusza z Radoneża, św. Alban jest patronem Bractwa świętych Albana i Sergiusza, powstałego na Wyspach Brytyjskich po rewolucji 1917 roku i promującego dialog prawosławno-anglikański.

Dzień obchodów

Jego wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim i anglikańskim obchodzone jest 22 czerwca.

Cerkiew prawosławna wspomina męczennika Albana 22 czerwca/5 lipca[4], tj. 5 lipca według kalendarza gregoriańskiego.

Ikonografia

W ikonografii przedstawiany jest w stroju żołnierza lub w tunice. Jego atrybuty to krzyż i palma męczeństwa[5].

Relikwie

W 2002 w XIII-wiecznej kaplicy w katedrze w St Albans zaprezentowano łopatkę (kość), która obecnie znajduje się w katedralnym grobowcu[3].

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

Przypisy edytuj

  1. Herbert Thurston, St. Alban, [w:] The Catholic Encyclopedia, t. 1, 1907 [dostęp 2022-08-13] (ang.).
  2. Św. Alban z Moguncji Święci Pańscy
  3. a b Matthew Juggins: Protomartyrdom. [w:] Herts Memories [on-line]. 2009-07-10. [dostęp 2010-01-08]. (ang.).
  4. podwójne datowanie
  5. Marecki i Rotter 2009 ↓, s. 40–49.

Bibliografia edytuj