Świadkowie Jehowy w Nikaragui

chrześcijańska społeczność religijna w Nikaragui

Świadkowie Jehowy w Nikaragui – społeczność wyznaniowa w Nikaragui, należąca do ogólnoświatowej wspólnoty Świadków Jehowy, licząca w 2023 roku 28 843 głosicieli, należących do 466 zborów[1]. Na dorocznej uroczystości Wieczerzy Pańskiej w 2023 roku zgromadziło się 81 770 osób (ok. 1,4% mieszkańców)[2][a]. Działalność miejscowych głosicieli koordynuje Środkowoamerykańskie Biuro Oddziału w El Tejocote na przedmieściach stolicy Meksyku[3]. Biuro Krajowe znajduje się w Managui[4]. Sala Zgromadzeń znajduje się w Ticuantepe, gdzie znajduje się również jeden z 17 ośrodków szkoleń biblijnych na świecie[5].

Świadkowie Jehowy w Nikaragui
Państwo

 Nikaragua

Liczebność
(2023)

28 843

% ludności kraju
(2023)

0,45%

Liczba zborów
(2023)

466

Rozpoczęcie działalności

1934

Mapa konturowa Nikaragui, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Managua”, poniżej na prawo znajduje się również punkt z opisem „Ticuantepe”
Biuro Krajowe (kolor niebieski) i Sala Zgromadzeń (kolor czerwony) w Nikaragui
Jedna z Sal Królestwa w Nikaragui

Historia edytuj

Początki edytuj

W 1934 roku przyjezdna pionierka rozpowszechniała publikacje Świadków Jehowy[6]. W 1943 roku działalność kaznodziejską prowadziły trzy osoby[7].

28 czerwca 1945 roku do Managui przyjechali misjonarze, Francis i William Wallace, absolwenci 1. klasy Biblijnej Szkoły Strażnicy – Gilead. Zapoczątkowali oni w Nikaragui zorganizowaną działalność kaznodziejską i utorowali drogę kolejnym misjonarzom. W służbie często posługiwali się gramofonem, odtwarzając nagrane wykłady biblijne. W październiku do kraju przybyły dwa małżeństwa misjonarzy i wkrótce zorganizowano serię wykładów publicznych. Na pierwszy z nich przybyła grupa ponad 40 osób. W domu misjonarskim rozpoczęto przeprowadzać zebrania zborowe[8]. Z czasem domy misjonarskie utworzono w miastach: Jinotepe, Masaya, León, Bluefields, Granada i Matagalpa[9].

W 1946 roku Świadkami Jehowy została pierwsza grupa Nikaraguańczyków, wśród których byli: Arnoldo Castro, Evarist Sanchez i Lorenz Obregon. W kwietniu 52 osoby uczestniczyły w uroczystości Wieczerzy Pańskiej. W tym samym miesiącu do kraju przyjechali z wizytą Nathan H. Knorr i Frederick W. Franz. Nathan Knorr wygłosił wykład publiczny „Weselcie się, narody”, który na język hiszpański tłumaczył Frederick Franz. Wykładu wysłuchało 158 zgromadzonych osób. Podczas wizyty utworzono Biuro Oddziału, a sługą oddziału został William Eugene Call, skierowany do Nikaragui z Kostaryki[10]. W roku 1947 zanotowano liczbę 36 głosicieli, a rok później 144[11].

W lipcu 1949 roku do kraju przybyło małżeństwo Phyllis i Sydney Porterowie, absolwenci 12. klasy Szkoły Gilead. Sydney Porter został mianowany nadzorcą obwodu, który swoim zasięgiem obejmował cały kraj[12].

17 października 1952 roku przedstawiciel Urzędu Imigracyjnego, z poduszczenia duchownych wprowadził zakaz działalności Świadków Jehowy. 19 listopada 1952 roku Donovan Munsterman, sługa oddziału, usłyszał od kapitana Arnolda Garcíi, naczelnika Urzędu Imigracyjnego, że Świadkom Jehowy w Nikaragui „zakazuje się dalszego głoszenia swoich nauk i prowadzenia działalności religijnej”, a jako powód takiej decyzji podano rzekome popieranie komunizmu. Munsterman złożył odwołania skierowane do Ministerstwa Wyznań i prezydenta kraju, Anastasia Somozy Garcíi. Gdy te działania nie przyniosły rezultatów, złożono apelację do Sądu Najwyższego. 19 czerwca 1953 roku Sąd Najwyższy w jednogłośnym wyroku uchylił zakaz działalności[13][14].

Rozwój działalności edytuj

W roku 1966 w stolicy odbył się kongres międzynarodowy pod hasłem „Synowie Boży – synami wolności” z udziałem 1654 osób, a 71 osób zostało ochrzczonych. W kraju działało 824 głosicieli[15]. W 1967 roku do Nikaragui przybyli misjonarze z 44. klasy Szkoły Gilead[16].

Gdy po północy 23 grudnia 1972 roku stolicę nawiedziło gwałtowne trzęsienie ziemi, nikt spośród ponad 1000 Świadków Jehowy mieszkających w Managui nie zginął, jednak 80% z nich straciło domy. W ciągu 22 godzin współwyznawcy z Hondurasu, Kostaryki i Salwadoru dostarczyli do nikaraguańskiego Biura Oddziału ciężarówki z żywnością, wodą, lekami i odzieżą. Poszkodowanym udzielono też innej niezbędnej pomocy. Odbudowano lub wyremontowano domy głosicieli i Sale Królestwa. Jednak jeszcze w roku 1974 większość spośród 14 zborów w Managui i najbliższej okolicy zgromadzało się w Salach Królestwa, w których widoczne były ślady po trzęsieniu ziemi[17].

W 1974 roku przy ulicy El Raizón, 16 kilometrów na południe od centrum stolicy, powstała nowa siedziba Biura Oddziału oraz dom misjonarski. Rok później zanotowano 2689 głosicieli, a 417 osób zostało ochrzczonych[18]. W dniach od 30 grudnia 1978 roku do 3 stycznia 1979 roku w Managui odbył się kongres pod hasłem „Zwycięska wiara”, w którym uczestniczyły 7083 osoby. Było to ostatnie ogólnokrajowe zgromadzenie przed okresem restrykcji[19][20][21].

W okresie rewolucji w Nikaragui życie straciło trzech Świadków Jehowy. Wielu innych straciło dach nad głową bądź swoje mienie[22].

Ograniczenie swobody działalności edytuj

Po objęciu władzy przez sandinistów w kraju zaszły znaczące zmiany. Nowe władze nie respektujące neutralnego stanowiska Świadków Jehowy zaczęły utrudniać ich działalność. Urząd Celny wstrzymywał transporty literatury do kraju. W wyniku nowych przepisów wszystkie organizacje cywilne i religijne ponownie musiały ubiegać się o prawną rejestrację. W rezultacie w 1981 roku Świadkom Jehowy odebrano osobowość prawną, a wnioski dotyczące ponownej rejestracji pozostawały bez odpowiedzi. We wrześniu 1981 roku aresztowano nadzorcę obwodu Andrew Reeda oraz jego żonę, których poddano wielogodzinnym przesłuchaniom i presji, oczekując od Andrew przyznania się do współpracy z CIA. W końcu zostali oni deportowani do Kostaryki[23]. W czasie obowiązywania ograniczeń nadzór nad działalnością w Nikaragui przejęło Biuro Oddziału w Kostaryce, a w kraju działał Komitet Kraju w którym usługiwali Alfonso Joya oraz Agustín Sequeira[24].

Po tym wydarzeniu Komitet Oddziału zaczął szkolić miejscowych głosicieli do przejęcia nadzoru nad działalnością w kraju, na wypadek gdyby biuro zostało zamknięte, a zagraniczni misjonarze deportowani. Rozpoczęto szkolenia dla nadzorców podróżujących i ich zastępców, zorganizowano zajęcia Kursu Służby Królestwa dla starszych oraz znacznej części sług pomocniczych, przeprowadzono także Kurs Służby Pionierskiej. W grudniu 1981 roku po zerwaniu umowy na wynajem stadionu w mieście Masaya przez władze centralne, zgromadzenie okręgowe pod hasłem „Lojalność wobec Królestwa” przeprowadzono na udostępnionej przez współwyznawczynię pobliskiej kurzej fermie[25].

20 marca 1982 roku, przed godziną 7 rano Biuro Oddziału i dom misjonarski otoczyli uzbrojeni żołnierze wraz z urzędnikami imigracyjnymi. Ponieważ koordynatorowi Komitetu Oddziału, Reinerowi Thompsonowi, udało się wymknąć do telefonu, zdążył on ostrzec inne domy misjonarskie. 9 misjonarzy zostało wywiezionych w mniejszych grupach do Kostaryki. Natomiast ostrzeżeni misjonarze zabezpieczyli offsetową maszynę drukarską oraz inne sprzęty z domów misjonarskich. Jeszcze tego samego dnia grupa 10 misjonarzy z domów misjonarskich została deportowana do Panamy. W kraju pozostało małżeństwo brytyjskich misjonarzy deportowanych kilka miesięcy później[26]. Z czasem deportowano w sumie 21 misjonarzy[16].

Ponieważ w latach 1982–1990 Świadkom Jehowy poważnie ograniczono swobodę działalności oraz ściśle ją kontrolowano, zebrania organizowano w małych grupach lub w nieoznakowanych Salach Królestwa. Również zgromadzenia okręgowe i obwodowe odbywały się w mniejszych grupach i miały skrócony program, który przedstawiali miejscowi starsi i słudzy pomocniczy. Członkowie Komitetu Kraju oraz nadzorcy podróżujący starali się być na nich obecni. Zdarzały się też próby przerywania zgromadzeń przez wojsko[27]. W roku 1982 w Nikaragui działało 4477 głosicieli[28].

W lipcu i sierpniu 1982 roku grupy, liczące do 500 osób, należących do komitetów CDS (Sandinistowskich Komitetów Obrony) przy współpracy ze służbą bezpieczeństwa zajęły Sale Królestwa, Salę Zgromadzeń oraz Biuro Oddziału. I choć nigdy nie wydano nakazu zajęcia obiektów Świadków Jehowy, to spośród 50 Sal Królestwa w Nikaragui 35 zostało odebranych[29]. Mimo wielokrotnych wniosków o zwrot własności Sal nie udało się odzyskać[30]. Wielu starszych, w tym również członków Komitetu Kraju, przetrzymywano od jednego dnia do kilku tygodni w aresztach, gdzie się nad nimi znęcano. W 1983 roku wprowadzono powszechną Patriotyczną Służbę Wojskową, do której kierowano mężczyzn w wieku od 17 do 26 lat. W wyniku odmowy pełnienia służby wojskowej Świadkowie Jehowy trafiali na 2 lata do więzień[31].

Ponieważ nie można było sprowadzać literatury biblijnej, początkowo korzystano z usług firm komercyjnych. Później uznano, że bezpieczniej będzie drukować literaturę we własnym zakresie w ukrytych miejscach. Najpierw wykorzystywano do tego celu offsetową maszynę drukarską, ukrytą przez misjonarzy, a po jej wykryciu i konfiskacie zaczęto korzystać z powielaczy, naprawianych własnym sumptem. Przez cały ten okres władze wykryły i zamknęły tylko jedną drukarnię. Druk literatury w domowych warunkach trwał do maja 1990 roku[32].

Pod koniec 1979 roku wśród osadzonych w więzieniu dysydentów politycznych oraz członków rozgromionej Gwardii Narodowej znalazł się głosiciel, który zanim został Świadkiem Jehowy, służył w wojsku. Więźniowie ci otrzymywali wysokie wyroki, nawet do 30 lat więzienia, które odbywali w więzieniu Cárcel Modelo. Rozpoczął on głosić współwięźniom, a z niektórymi prowadził studia biblijne. Wkrótce grupa więźniów studiujących Biblię liczyła 12 osób, a z czasem przyłączali się kolejni. W więzieniu organizowali zebrania oraz głosili „od celi do celi”. W listopadzie 1982 roku pierwszy z tej grupy więźniów przyjął chrzest. Do 17 marca 1989 roku, gdy ostatni głosiciele opuścili Cárcel Modelo, ochrzczono w nim co najmniej 34 więźniów, 43 osoby były głosicielami, prowadzono 80 studiów biblijnych, a w cotygodniowych zebraniach przeciętnie uczestniczyły 83 osoby. Wszyscy głosiciele po wyjściu na wolność zasilili miejscowe zbory[33].

Zniesienie ograniczeń edytuj

Gdy w 1990 roku uchylono ograniczenia nałożone na Świadków Jehowy działalność kaznodziejską w kraju prowadziło 7894 głosicieli. Zniesiono również powszechny obowiązek pełnienia służby wojskowej. We wrześniu Ian Hunter, który wcześniej usługiwał w Komitecie Oddziału w Gwatemali, został nowym koordynatorem Komitetu Kraju, a na biuro zaadaptowano dom położony na przedmieściach stolicy. Pod koniec roku 1990 i na początku 1991 do Nikaragui powróciło małżeństwo misjonarzy usługujące w Hondurasie oraz przybyli nowi, absolwenci 1 klasy meksykańskiej filii Szkoły Gilead[28].

W lutym 1991 roku w miejsce Komitetu Kraju utworzono Komitet Oddziału, a 1 maja tego roku oficjalnie otworzono Biuro Oddziału. W kwietniu 1990 roku złożono wniosek do nowego rządu o rejestrację prawną Świadków Jehowy, który cztery miesiące później został rozpatrzony pozytywnie. Tym samym Towarzystwo Strażnica uzyskało status misji międzynarodowej. Pozwoliło to na swobodne działanie oraz korzystanie z ulg podatkowych przysługujących organizacjom niedochodowym. Do Krajowego Komitetu Restytucji Skonfiskowanego Mienia złożono prośbę o zwrot wszystkich utraconych obiektów. Po długotrwałym i skomplikowanym procesie odzyskiwania mienia z utraconych 35 Sal Królestwa zwrócono 30, a za pozostałe Świadkom Jehowy przyznano rekompensatę w postaci obligacji skarbu państwa[34].

W 1998 roku przeprowadzono akcję ratowniczą dla współwyznawców poszkodowanych przez huragan Mitch. Pomoc nadesłali współwyznawcy z Kostaryki i Panamy. Przez następnych kilka miesięcy ochotnicy pracowali przy naprawach Sal Królestwa oraz budowie nowych domów dla głosicieli[35].

Na terenach regionów autonomicznych Atlántico Norte i Atlántico Sur zamieszkałych głównie przez Indian Miskito i metysów działalność kaznodziejską podjęto w roku 1946. Od 1994 roku na tych rozległych terenach podczas pory suchej Biuro Oddziału zaczęło organizować coroczne, trwające 4 miesiące, kampanie głoszenia. W roku 2002 działało tam 7 zborów i 9 grup, do których należało 400 głosicieli[36].

Od 1993 roku do Nikaragui skierowano grupy absolwentów Kursu Usługiwania z Meksyku, Portoryko i Salwadoru oraz 11 nadzorców podróżujących z Meksyku. W latach 1993–2002 do kraju skierowano 58 absolwentów Szkoły Gilead, mieszkających w 6 domach misjonarskich. Do kwietnia 2002 roku do kraju przeniosło się również 289 pionierów pochodzących z 19 krajów[37].

W dniach od 24 do 26 grudnia 1999 roku na Narodowym Stadionie Baseballowym w Managui zorganizowano kongres pod hasłem „Prorocze słowo Boże”, w którym uczestniczyło 28 356 osób, a 784 osoby zostały ochrzczone. Był to do tamtego czasu największy chrzest w dziejach Świadków Jehowy w tym kraju[21].

W 2002 roku w Nikaragui działało 16 676 głosicieli należących do 264 zborów i 31 grup na oddaleniu podzielonych na 17 obwodów. Na początku roku 2002 w Komitecie Oddziału usługiwali: Ian Hunter, Agustín Sequeira, Luis Antonio González i Lothar Mihank[38]. W tym czasie rodzina Betel liczyła 37 osób różnych narodowości[39].

4 grudnia 2004 roku otworzono nową siedzibę Biura Oddziału w Managui, a także zadaszony amfiteatr na Salę Zgromadzeń dla 2400 osób. W uroczystości uczestniczył, członek Ciała Kierowniczego Samuel Herd, który wygłosił okolicznościowe przemówienie[40]. Przy Biurze Oddziału utworzono Służbę Informacji o Szpitalach, koordynującą działalność trzech miejscowych Komitetów Łączności ze Szpitalami[41].

W 2007 roku zanotowano liczbę 20 150 głosicieli. Od 2010 roku nadzór nad działalnością Świadków Jehowy w Nikaragui przejęło meksykańskie Biuro Oddziału[42][3]. W kwietniu 2014 roku zorganizowano pomoc humanitarną dla poszkodowanych przez trzęsienie ziemi[43], pod koniec listopada 2016 roku – przez huragan Otto[44], a w listopadzie 2020 roku przez huragany Eta[45] oraz Iota[46]. W roku 2020 zanotowano liczbę 29 594 głosicieli.

Z powodu pandemii COVID-19 zaplanowany na styczeń 2021 roku kongres specjalny pod hasłem „Zawsze się radujcie!” w Managui został odwołany[47].

Działalność kaznodziejska prowadzona jest także na 365 wyspach jeziora Nikaragua[48]. Literatura biblijna jest dostępna także w językach mayangna i miskito[49]. Na terenach zamieszkanych przez mniejszą liczbę głosicieli, prowadzone są specjalne kampanie kaznodziejskie[50]. Zebrania zborowe odbywają się w języku hiszpańskim, nikaraguańskim migowym, angielskim, angielskim kreolskim (Ameryka Środkowa), chińskim i miskito. W 2019 roku w Nikaragui funkcjonowało 266 Sal Królestwa.

Uwagi edytuj

  1. W związku z pandemią COVID-19 od 14 marca 2020 do 31 sierpnia 2022 roku działalność od domu do domu była zawieszona (prowadzona była listownie, telefonicznie, w formie elektronicznej, od 31 maja 2022 roku wznowiono publiczną działalność ewangelizacyjną). Od 1 kwietnia 2022 roku program uroczystości Pamiątki śmierci Jezusa Chrystusa oraz zebrań zborowych przeprowadzany jest w formie hybrydowej: w Sali Królestwa i poprzez wideokonferencje. Do 31 grudnia 2022 roku wstrzymano organizowanie kongresów regionalnych i zgromadzeń obwodowych z osobistym udziałem obecnych. Ich program został zamieszczony w oficjalnym serwisie internetowym jw.org.

Przypisy edytuj

  1. Nikaragua – Ilu tam jest Świadków Jehowy [online], jw.org [dostęp 2024-04-14].
  2. Watchtower, Sprawozdanie z działalności Świadków Jehowy w poszczególnych krajach w roku 2023 [online], jw.org [dostęp 2023-01-17].
  3. a b Rocznik Świadków Jehowy 2013, Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 2013, s. 13.
  4. Watchtower, Biuro Krajowe w Nikaragui [online], jw.org [dostęp 2013-12-17].
  5. Watchtower, Osiągnięcia organizacji – ulepszanie w szkoleniach teokratycznych [online], jw.org, 17 listopada 2020 [dostęp 2020-11-17].
  6. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 69.
  7. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 148.
  8. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 69–71.
  9. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 75.
  10. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 74, 75.
  11. 1949 Yearbook of Jehovah's Witnesses, Watchtower, 1949, s. 199, 200 (ang.).
  12. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 76, 77.
  13. Królestwo Boże panuje!, Strażnica – Towarzystwo Biblijne i Traktatowe, 2014, s. 142, 143.
  14. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 76.
  15. ‘Faith Talked About Throughout the Whole World’, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 1 maja 1967, s. 268 (ang.).
  16. a b Watchtower, Satysfakcjonujące życie w służbie misjonarskiej [online], jw.org [dostęp 2023-01-03].
  17. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 85, 86.
  18. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 86.
  19. Watchtower, All Ready to „Go”, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 15 maja 1978, s. 30–32 (ang.).
  20. Watchtower, A Nation That Trusts In God, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 15 maja 1979, s. 7–12 (ang.).
  21. a b Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 146.
  22. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 90.
  23. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 90, 91.
  24. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 116.
  25. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 91, 92.
  26. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 92–94.
  27. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 97, 98.
  28. a b Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 131.
  29. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 99–103.
  30. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 134.
  31. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 103–107.
  32. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 108–113.
  33. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 120–130.
  34. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 133–135.
  35. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 135, 136.
  36. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 137–140.
  37. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 140–146.
  38. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 148, 149.
  39. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 133.
  40. Watchtower, Rocznik Świadków Jehowy, Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 2006, s. 27.
  41. Rocznik Świadków Jehowy 2003 ↓, s. 147.
  42. Watchtower, Spotkanie pod znakiem jedności i ekscytujących planów, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, CXXXIII, Towarzystwo Strażnica, 15 sierpnia 2012, s. 16–19, ISSN 1234-1150.
  43. Watchtower, Trzęsienia ziemi w Nikaragui [online], jw.org, 1 listopada 2015 [dostęp 2014-04-29].
  44. Watchtower, Niszczycielski huragan w Ameryce Centralnej [online], jw.org, 2 grudnia 2016 [dostęp 2016-12-02].
  45. Watchtower, Huragan Eta w Ameryce Centralnej, na Kajmanach, Bahamach, Jamajce, w Meksyku i USA [online], jw.org, 20 listopada 2011 [dostęp 2020-11-25].
  46. Watchtower, Huragan Iota w Kolumbii, Ameryce Centralnej i Meksyku [online], jw.org, 2 grudnia 2020 [dostęp 2020-12-05].
  47. Watchtower, 2020 Our International and Special Conventions [online], jwevent.org (ang.).
  48. Watchtower, ‛Łowienie ludzi’ na jeziorze Nikaragua [online], jw.org, 8 września 2015 [dostęp 2015-09-08].
  49. Watchtower, Z wizytą w Nikaragui, „Przebudźcie się!”, XCVI, Towarzystwo Strażnica, wrzesień 2015, s. 12, 13, ISSN 1234-1169.
  50. Watchtower, Specjalne kampanie głoszenia w Ameryce Centralnej [online], jw.org [dostęp 2017-04-26].

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj