26 Batalion Rozpoznawczy (LWP)
26 Batalion Rozpoznawczy (26 br, 26 bd-r) – samodzielny pododdział rozpoznawczy i działań specjalnych SZ PRL.
 Oznaka rozpoznawcza pododdziałów specjalnych | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
• 1961 |
| Rozformowanie |
• 1964 (przefor. w 1 bsz) |
| Tradycje | |
| Rodowód |
6 kp rozp |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
mjr Czesław Mitkowski |
| Ostatni |
mjr dypl. Roman Reguła |
| Organizacja | |
| Numer | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
Formowanie i zmiany organizacyjne edytuj
W sierpniu 1957 na podstawie rozkazu dowódcy 6 Pomorskiej Dywizji Powietrznodesantowej płk dypl. Bolesława Chochy[1] została sformowana 6 Kompania Rozpoznawcza 6 DPD[2] z dowódcą kpt. Władysław Potoczny, miejsce dyslokacji Kołobrzeg. W listopadzie 1958 została przeniesiona do Woli Justowskiej (obecnie dzielnica Krakowa)[3]. 6 Kompania Rozpoznawcza 6 DPD była bazą tworzenia Jednostki, która została sformowana na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego WP nr 087/Org. z dnia 13 września 1961 i Zarządzenia Szefa Sztabu Warszawskiego Okręgu Wojskowego Nr 077/Org.[4]
Ostatecznie na podstawie wymienionych zarządzeń rozkazem dowódcy 6 Pomorskiej Dywizji Powietrznodesantowej nr 063 z dnia 23 września 1961 roku w listopadzie 1961 r. powstała jednostka wojskowa – 26 Batalion Rozpoznawczy z miejscem stacjonowania Wola Justowska (obecnie dzielnica Krakowa)[5][6]. 26 batalion rozpoznawczy sformowano zgodnie z etatem Nr 2/252, który przewidywał 214 żołnierzy i 2 pracowników cywilnych, jako samodzielna jednostka wojskowa otrzymała numer 4101[5]. Żołnierze jednostki nosili mundury typu US i bordowe berety[7][8].
W styczniu 1964 roku 26 br został wydzielony z 6 PDPD i podporządkowany na podstawie Rozkazu Szefa Sztabu Generalnego Nr 03/Org. z dnia 3 stycznia 1964 Głównemu Inspektoratowi Szkolenia MON, był podporządkowany 6 PDPD tylko pod względem gospodarczym[9][6]. Jednocześnie decyzją Szefa Sztabu Generalnego Nr 03/Org. zmieniono miejsce stacjonowania 26 batalionowi rozpoznawczemu z Woli Justowskiej na Dziwnów na wyspie Wolin w województwie Szczecińskim, do poniemieckich koszar pozostałych po szkole oficerskiej SS[10]. 8 maja 1964 roku na podstawie rozkazu Nr 014/MON zmieniono nazwę batalionu na 1 Batalion Szturmowy przejmując tradycję sformowanego w czasie II wojny światowej na froncie wschodnim Samodzielnego Batalionu Specjalnego[11].
Skład organizacyjny (1961) edytuj
W chwili powstania w 1961 batalion liczył[5]:
- 24 oficerów,
- 52 podoficerów,
- 137 żołnierzy.
Struktura organizacyjna w 1961 była[5][6]:
- dowództwo i sztab
- 1 kompania rozpoznawcza,
- trzy plutony rozpoznawcze,
- trzy drużyny rozpoznawcze (8 żołnierzy),
- trzy plutony rozpoznawcze,
- 2 kompania rozpoznawcza,
- trzy plutony rozpoznawcze (na bazie plutonu organizowano grupy dywersyjne),
- trzy drużyny rozpoznawcze (8 żołnierzy),
- trzy plutony rozpoznawcze (na bazie plutonu organizowano grupy dywersyjne),
- 3 kompania rozpoznawcza,
- 1 pluton rozpoznawczy,
- 2 pluton samochodów osobowo-terenowych
- 3 pluton płetwonurków
- dwie drużyny płetwonurków
- pluton łączności,
- pluton transportowo-gospodarczy,
- spadochroniarnia,
- ambulatorium.
- 1 kompania rozpoznawcza,
Uzbrojenie i wyposażenie batalionu edytuj
Stan uzbrojenie i wyposażenia w 1961[12]:
- pistolet TT wz.33
- kbk AKS-47
- rkm
- granatnik RPG-2
- RPD
- pistolet sygnałowy
- sprzęt optyczny (m.in. lornetki 6x30, lornetki 8x30, peryskopy zwiadowcy TR, busola Adrianowa)
- sprzęt spadochronowy (spadochrony desantowe D-1)
- Sprzęt do nurkowania (m.in. zestawy lekkiego nurka ze skafandrem PW-1)
- sprzęt łączności (radiostacja KF R-118, UKF R-115, radiostacja R-350M)
- pojazdy (m.in. samochody Dodge, motocykle M-72 z koszami, motocykle typu Junak, GAZ-69, Star 66, sanitarka)
- sprzęt inny (m.in. nóż wojskowy wz. 55, sprzęt wspinaczkowy, pontony, kuchnia polowa)
Żołnierze batalionu edytuj
Dowódcy[13]
- mjr Czesław Mitkowski (X 1961 – IV 1963)
- mjr dypl. Roman Reguła (IV 1963 – V 1964)[a]
Oficerowie
Zobacz też edytuj
Uwagi edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. I: A-H, Toruń 2010, s. 239–242.
- ↑ Polityczne i militarne przesłanki utworzenia w Polsce Wojsk Specjalnych. studiadesecuritate.up.krakow.pl. [dostęp 2023-08-22].
- ↑ Uroczysta Msza Święta z okazji święta Jednostki Wojskowej Komandosów w Lublińcu. ordynariat.wp.mil.pl. [dostęp 2023-08-20].
- ↑ Królikowski 2007 ↓, s. 11–13.
- ↑ a b c d Królikowski 2007 ↓, s. 17.
- ↑ a b c Rys historyczny. jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2023-08-19].
- ↑ Królikowski 2007 ↓, s. 18.
- ↑ Bernabiuk 2007 ↓, s. 23.
- ↑ Królikowski 2007 ↓, s. 21–22.
- ↑ Królikowski 2007 ↓, s. 22.
- ↑ Królikowski 2007 ↓, s. 25.
- ↑ Królikowski 2007 ↓, s. 17–22.
- ↑ a b Królikowski 2007 ↓, s. 164.
Bibliografia edytuj
- Hubert Królikowski: 1 Batalion Szturmowy. Warszawa: Fundacja Polonia Militaris, 2007, s. 2–208. ISBN 978-83-925676-1-5.
- Piotr Bernabiuk: mjr Kups o 56 Kompanii Specjalnej. Poznań: Red Horse sp. z o.o., 2007, s. 2–490. ISBN 978-83-60504-35-2.