Abidżan
Abidżan (fr. Abidjan) – największe miasto, główny ośrodek gospodarczy, naukowo-kulturalny i turystyczny Wybrzeża Kości Słoniowej, położony na południu kraju, do 1983 roku stolica państwa.
Abidżan | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Dystrykt |
Dystrykt wydzielony Abidżan | ||||
Burmistrz |
Robert Beugré Mambé (od 2011) | ||||
Powierzchnia |
miasto: 422 km² dystrykt: 2 119[1] km² | ||||
Wysokość |
10 m n.p.m. | ||||
Populacja (2014) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
00225 | ||||
Położenie na mapie Wybrzeża Kości Słoniowej | |||||
5°20′N 4°02′W/5,333333 -4,033333 | |||||
Strona internetowa |
Położenie
edytujAbidżan położone jest nad laguną Ebrié, która jest połączona z Zatoką Gwinejską kanałem Vridi.
Demografia
edytujW 2014 roku Abidżan liczył 4,7 mln mieszkańców[2]. Należy do największych miast Afryki; liczbą ludności ustępuje jedynie Lagosowi, Kairowi, Kinszasie i Aleksandrii, zbliżoną ma Casablanca (nie licząc zespołów miejskich Chartumu i Johannesburga)[3].
Nazwa miasta
edytujNazwa „Abidżan” posiada osobliwą etymologię – w miejscowym języku ebrie znaczy bowiem tyle, co właśnie ścięłam liście. Pierwsi Europejczycy mieli zapytać przechodzące kobiety, jak nazywa się miejsce, do którego właśnie dotarli; Afrykanki zrozumiały jednak, że przybyszom chodziło o to, co robią[4].
Historia
edytujWioska została założona przez Francuzów w 1898 roku, zaś w 1903 stała się miastem. W roku 1904 Abidżan uzyskał połączenie kolejowe z terenami Francuskiej Afryki Zachodniej. Szybki rozwój spowodował, że miasto stało się w 1934 centrum administracyjnym i stolicą Wybrzeża Kości Słoniowej (wówczas kolonii francuskiej).
W 1950 roku po wybudowaniu kanału Vridi Abidżan stał się centrum gospodarczo-handlowym Francuskiej Afryki Zachodniej. Po uzyskaniu przez Wybrzeże Kości Słoniowej niepodległości w 1960 Abidżan stał się stolicą państwa. Od 1983 stolicą konstytucyjną jest Jamusukro, położone w centrum kraju, jednak głównym ośrodkiem państwa (m.in. rządu i Zgromadzenia Narodowego) jest nadal Abidżan.
Podział administracyjny
edytujMiasto dzieli się na dwie części, które oddziela laguna. Część północna obejmuje gminy Abobo, Attécoubé, Adjamé, Yopougon, Cocody i Plateau natomiast część południowa obejmuje gminy Koumassi, Marcory, Port-Bouët i Treichville.
W skład dystryktu Abidżan (District d’Abidjan) weszły trzy przedmieścia Abidżanu, stanowiące podprefektury (fr. sous-préfectures): Anyama, Bingerville oraz Songon[1].
Gospodarka
edytujPrzemysł głównie petrochemiczny (rafinerie ropy naftowej) i włókienniczy. Ważny port morski. Browar Solibra.
Działa tu także Regionalna Giełda Papierów Wartościowych w Abidżanie.
W 1966 roku w Abidżanie rozpoczął działalność Afrykański Bank Rozwoju (jego siedziba w latach 2003–2014 znajdowała się w Tunisie)[5].
Transport
edytujZnajduje się tu międzynarodowy port lotniczy Abidżan.
Oświata i nauka
edytujW Cocody znajduje się Uniwersytet Félix Houphouët-Boigny, założony w 1964, będący głównym uniwersytetem kraju[6].
Sport
edytujW Abidżanie ma swoją siedzibę kilka klubów sportowych oraz federacje sportowe Wybrzeża Kości Słoniowej, a także Afrykańska Federacja Piłki Ręcznej.
Kluby piłkarskie
edytuj- ASEC Mimosas
- Africa Sports National
- Inconditionnel d'Adjamé
- Jeunesse Club d’Abidjan
- FC Satellite
- Stade d’Abidjan
- Stella Club d'Adjamé
Kluby koszykarskie
edytujStadiony i inne obiekty sportowe
edytuj- Stade Félix Houphouët-Boigny
- Stade Robert Champroux
- Stade Municipal d'Abidjan
- Stade Auguste Denise
- Stade Imam Ali Timité
- Stade du Port autonome d'Abidjan
- Stade INJS
- Parc des sports de Rio
- Parc des sports de Treichville
- Palais des Sports de Treichville
Znani zawodnicy
edytujAbidżan jest miejscem urodzenia piłkarza Chelsea F.C. Didiera Drogby oraz zawodnika Galatasaray SK Emmanuela Eboué.
Atrakcje turystyczne
edytujDo atrakcji Abidżanu należą, chroniący wilgotny las równikowy na obszarze 30 km², Park Narodowy Banco znajdujący się w Attécoubé, futurystyczna katedra św. Pawła oraz muzea.
W dzielnicy Plateau stoi wybudowany w latach 70. XX w. w stylu brutalizmu wieżowiec o charakterystycznym kształcie piramidy – La Pyramide[7].
Miasta partnerskie
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Le District.
- ↑ a b Republic of Côte d’Ivoire. www.populationdata.net.
- ↑ Largest Cities in Africa.
- ↑ Nazewnictwo Geograficzne Świata. Zeszyt 3: Afryka. ksng.gugik.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-20)]. [online], publikacja Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Warszawa 2004, ISBN 83-239-7826-3 [dostęp: 11 stycznia 2008]. Dostępny w internecie:, s. 7–8.
- ↑ African Development Bank Group [online] [dostęp 2017-02-10] .
- ↑ Côte d’Ivoire – Higher Education. education.stateuniversity.com. [dostęp 2012-06-18].
- ↑ La Pyramide Building. [w:] www.emporis.com [on-line]. [dostęp 2019-08-14]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Nazewnictwo Geograficzne Świata. Zeszyt 3: Afryka [online], publikacja Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Warszawa 2004, ISBN 83-239-7826-3.
- Encyklopedia Audiowizualna Britannica – Geografia I, Rafał Jasiulewicz (red.), Leszek Baraniecki, Poznań: Wydawnictwo Kurpisz, 2006, ISBN 83-60563-07-1, ISBN 978-83-60563-07-6, ISBN 83-60563-04-7, ISBN 978-83-60563-04-5, ISBN 1-59339-330-X, ISBN 978-1-59339-330-4, OCLC 838992809 .