Adam Dobosz
Adam Dobosz (ur. 3 sierpnia 1885 w Żyrakowie, zm. 20 listopada 1952 w Warszawie[1][2][3]) – polski śpiewak operowy, tenor.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Typ głosu | |
| Gatunki | |
| Zawód |
Życiorys edytuj
Był synem dzierżawcy majątku ziemskiego Władysława Dobosza i Anny z d. Braun[1]. Początkowo studiował prawo w Krakowie, następnie uczył się śpiewu u Mieczysława Horbowskiego w Konserwatorium Krakowskim[1][2][3]. W czasie studiów występował ze szkolnym zespołem operowym[2], po raz pierwszy wystąpił na scenie w 1908 roku w kwartecie wokalistów w Stabat Mater Gioacchina Rossiniego na deskach Filharmonii Warszawskiej[1]. Jako profesjonalny śpiewak operowy zadebiutował w 1909 roku w Operze Lwowskiej rolą Jontka w Halce Stanisława Moniuszki[1][2]. Z Operą Lwowską pozostał związany do 1914 roku[1][2][3], corocznie przyjeżdżając również na letnie występy do Krakowa[2]. Od 1914 do 1939 roku związany był z zespołem Teatru Wielkiego w Warszawie[1][2][3], był jednym z jego reżyserów i członkiem dyrekcji[3]. Jako czołowy tenor liryczny tej sceny kreował role m.in. Jontka w Halce, Stefana w Strasznym dworze, Kazimierza w Hrabinie, Fausta w Fauście, Cavaradossiego w Tosce, Księcia Mantui w Rigoletcie, Rudolfa w Cyganerii, Kawalera des Grieux w Manon, Hrabiego Almavivy w Cyruliku sewilskim, Leńskiego w Eugeniuszu Onieginie, Pinkertona w Madame Butterfly, Don Joségo w Carmen, Belmonta w Uprowadzeniu z seraju, Eleazara w Żydówce, Cania w Pajacach, Janka w Sprzedanej narzeczonej[1][2][3]. Śpiewał w polskich prapremierach opery Eros i Psyche Ludomira Różyckiego (w roli tytułowej) oraz Króla Rogera (w roli Pasterza) i III Symfonii Karola Szymanowskiego[1][3]. Występował również w repertuarze operetkowym, oratoryjnym i pieśniarskim[1][2]. Zagrał w filmach Książątko (1937) i Szczęśliwa trzynastka (1938)[2].
W latach 1941–1944 występował w firmowanym przez Niemców jawnym Teatrze Miasta Warszawy (Theater der Stadt Warschau)[1][2], za co po wojnie przez kilka lat miał zakaz występowania na scenach warszawskich[2]. Po 1945 roku związał się z Operą Śląską w Bytomiu, gdzie grywał w drugoplanowych rolach charakterystycznych[1][2]. Zajął się tam reżyserią operową, wystawił Halkę, Straszny dwór, Toscę, Traviatę, Cyganerię oraz Madame Butterfly[1][2]. Wykładał w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach[1][2][3]. W 1950 roku wrócił do Warszawy, gdzie został dziekanem wydziału wokalnego Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej[1][2]. Był członkiem Związku Artystów Scen Polskich[1].
Od 1913 roku był żonaty ze śpiewaczką Walerią Markowską[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Bytomski Słownik Biograficzny. Bytom: Towarzystwo Miłośników Bytomia, 2004, s. 42–43. ISBN 83-908018-6-8.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Lucjan Kydryński: Opera na cały rok. Kalendarium. T. 2. lipiec–grudzień. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1989, s. 76–77. ISBN 83-224-0334-8.
- ↑ a b c d e f g h Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 139. ISBN 83-01-08836-2.