Afanasij Fet

(Przekierowano z Afanasij Fiet)

Afanasij Afanasjewicz Fet (ros. Афанасий Афанасьевич Фет, właściwie Afanasij Afanasjewicz Szenszyn (ros. Афанасий Афанасьевич Шеншин); ur. 23 listopada?/5 grudnia 1820 we wsi Nowosiołki, Imperium Rosyjskie – zm. 21 listopada?/3 grudnia 1892 w Moskwie, Imperium Rosyjskie) – rosyjski poeta. Jeden z prekursorów poezji symbolistycznej. Pozostając w opozycji estetycznej do nurtu tzw. poezji obywatelskiej unikał w liryce motywów społeczno-politycznych, tematem wierszy czyniąc przyrodę, stany uczuciowe (zwłaszcza przeżycia miłosne w szerokiej gamie różnorodnych wrażeń i doznań)[1].

Afanasij Fet
ros. Афанасий Афанасьевич Шеншин
Ilustracja
Portret Feta autorstwa Ilji Riepina, 1882
Imię i nazwisko

Afanasij Afanasjewicz Szenszyn

Data i miejsce urodzenia

5 grudnia 1820
Nowosiołki, gubernia orłowska

Data i miejsce śmierci

3 grudnia 1892
Moskwa

Narodowość

rosyjska

Język

rosyjski

Alma Mater

Uniwersytet Moskiewski

Dziedzina sztuki

liryka, proza

Faksymile

Uważany za epigona romantyzmu, a jednocześnie jednego z pierwszych parnasistów rosyjskich. Był twórcą subtelnej liryki, krótkich, nastrojowych miniatur, pełnych ekspresji poetyckiej i przelotnych doznań.

Życiorys edytuj

Był nieślubnym synem orłowskiego ziemianina, Afanasija Nieofitowicza Szenszyna (ros. Афанасий Неофитович Шеншин) i Niemki, Charlotty Foeth (po ucieczce do Rosji i przyjęciu prawosławia przyjęła imię Jelizawieta Pietrowna Fiot (ros. Елизавета Петровна Фёт); nazwisko panieńskie Becker). Do czternastego roku życia używał rosyjskiego nazwiska Szenszyn i nim podpisywał swoje utwory. W wieku 14 lat utracił prawo do używania tego nazwiska i rosyjskie poddaństwo, i od tej pory stał się poddanym Hesji-Darmstadt Afanasijem Foethem (Fiotem). Prawo do noszenia nazwiska ojca zyskał dopiero po 53 roku życia, lecz w literaturze jest znany pod nazwiskiem Fet.

Fet znany jest również jako tłumacz poezji i dzieł filozoficznych z języka niemieckiego i łaciny – przetłumaczył m.in. obie części Fausta Johanna Wolfganga Goethego, Owidiusza, Wergiliusza, traktaty Kanta, Schopenhauera.

Wybrana twórczość edytuj

Zbiory wierszy edytuj

  • 1840 – Liriczeskij pantieon (ros. Лирический пантеон)
  • 1883-1901 – Wieczernije ogni (ros. Вечерние огни)

Poematy edytuj

  • 1842 – Talisman (ros. Талисман)
  • 1847 – Sakontała (ros. Саконтала)
  • 1856 – Son poruczika Łosiewa (ros. Сон поручика Лосева)
  • 1856 – Dwie lipki (ros. Две липки)
  • 1858 – Sabina (ros. Сабина)
  • 1869 – Lizias i Bakchida idiłlija (ros. Лизиас и Вакхида идиллия)
  • 1884 – Studient (ros. Студент)

Ballady edytuj

  • 1842 – Tajna (ros. Тайна)
  • 1843 – Legienda (ros. Легенда)
  • 1846 – „Pri swietie łampady nad czornym suknom...” (ros. «При свете лампады над чёрным сукном…»)
  • 1847:
    • Sołowiej i roza (ros. Соловей и роза)
    • „Pod pałatkoju puncowoj...” (ros. «Под палаткою пунцовой…»)
    • Lichoradka (ros. Лихорадка)
    • Zmiej (ros. Змей)
    • Mietiel (ros. Метель)
    • Kurgan (ros. Курган)
  • 1872 – Krioz (ros. Крёз)
  • 1883 – „Ty tak lubisz gulat'...” (ros. «Ты так любишь гулять…»)
  • 1891 – Miesiac i roza (ros. Месяц и роза)

Opowiadania edytuj

  • 1854 – Kalenik (ros. Каленик)
  • 1855 – Diadiuszka i dwojurodnyj bratiec (ros. Дядюшка и двоюродный братец)
  • 1870 – Siemiejstwo Golc (ros. Семейство Гольц)
  • 1881 – Kaktus (ros. Кактус)
  • 1889 – Wnie mody (ros. Вне моды)
  • Pierwyj zajac (ros. Первый заяц)
  • Nie tie (ros. Не те)

Przypisy edytuj

  1. Fet Afanasij A., [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-11-21].

Bibliografia edytuj

Źródła w języku rosyjskim