Aleksander Guttry (tłumacz)

(1887 - 1955) tłumacz; krytyk literacki

Aleksander Guttry, także Alexander von Guttry[1] (ur. 25 stycznia 1887 w Piotrkowicach, zm. 2 lutego 1955 w Łodzi) – polski tłumacz, germanista, historyk kultury, doktor prawa[2].

Aleksander Guttry
Data i miejsce urodzenia

25 stycznia 1887
Piotrkowice

Data i miejsce śmierci

2 lutego 1955
Łódź

Miejsce spoczynku

Cmentarz Powązkowski w Warszawie

Zawód, zajęcie

tłumacz, germanista

Alma Mater

Uniwersytet w Monachium

Odznaczenia
Złoty Wawrzyn Akademicki Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi (II RP)

Życiorys

edytuj

Ukończył naukę w gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu oraz studia na Uniwersytecie w Monachium i Heidelbergu. W latach 1915–1919 był wydawcą i redaktorem „Polnische Bibliothek” w Monachium. Był wicedyrektorem Towarzystwa Szerzenia Sztuk Polskich wśród Obcych oraz sekretarzem generalnym Polskiej Unii Intelektualnej i redaktorem naczelnym „Le Theatre en Pologne”[3]. Podczas II wojny światowej prowadził tajne nauczanie języków obcych i historii literatury. Od 1945 był sekretarzem literackim w Teatrze Polskim[3].

Był autorem przekładów książek: Stanisława Wyspiańskiego, Henryka Sienkiewicza, Elizy Orzeszkowej, Stefana Żeromskiego, Władysława Reymonta, Kazimierza Tetmajera, Józefa Weyssenhoffa, Stanisława Przybyszewskiego, Karola Huberta Rostworowskiego, Juliusza Kadena-Bandrowskiego, Ferdynanda Goetela, Zofii Nałkowskiej, Władysława Łozińskiego[3] i Ludwika Hieronima Morstina. Przekładał także na język polski literaturę niemieckojęzyczną, w tym m.in.: „Spekulanci” Fritza Erpenbecka(inne języki), „Sól ziemi” Eduarda Claudiusa(inne języki) i „Aus meinem Leben. Dichtung und Wahrheit” Johanna Wolfganga Goethego[4].

Życie prywatne

edytuj

Był synem Leona Guttry’ego i Celiny z domu Nałęcz-Moszczeńskiej. Jego żoną była Irena de Powa[3]. Był wnukiem działacza politycznego Aleksandra Teodora Guttry’ego[1].

Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 154a, rząd 4, miejsce 13)[5].

Publikacje

edytuj
  • Die Polen und der weltkrieg: ihre politische und wirtschaftliche entwicklung in Russland, Preussen und Österreich, G. Müller, 1915
  • Galizien. Land und Leute, G. Müller, 1916
  • Der letzte König, von Polen und seine Zeit (1917) – wstęp do niemieckiego wydania pamiętnika Stanisława Augusta Poniatowskiego
  • Chopin. Gesammelte Briefe, 1928
  • Unbekannte Literatur: Charakteristiken polnischer Dichter, Gebethner & Wolff, 1931
  • Polens geistiger Antlitz. Eine kulturhistorische Skizze, Gebethner and Wolff, 1931
  • Książka polska za granicą, 1933[3]

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Dr. Alexander von Guttry [online], geni_family_tree, 2 maja 2022 [dostęp 2024-06-07] (pol.).
  2. Zofia Nałkowska, Dzienniki: cz. 3. 1953−1954, Czytelnik, 2001, ISBN 978-83-07-02722-7 [dostęp 2024-06-07] (pol.).
  3. a b c d e f Stanisław Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 241 [dostęp 2024-06-07].
  4. a b c Tadeusz Dubicki, Krzysztof A. Kuczyński, Z dziejów stosunków polsko-niemieckich, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, 1998, ISBN 978-83-7171-172-5 [dostęp 2024-06-07] (pol.).
  5. Aleksander Guttry [online], Sejm Wielki.pl.
  6. M.P. z 1936 r. nr 66, poz. 131 „za zasługi na polu propagandy polskiej zagranicą”.