Alstremeria
Alstremeria, alstromeria, krasnolica[4] (Alstroemeria L.) – rodzaj roślin jednoliściennych liczący ok. 65 gatunków[2]. Zasięg tego rodzaju obejmuje środkową część Ameryki Południowej – od Chile po Ekwador na zachodzie i do Argentyny i środkowej Brazylii na wschodzie[5]. Wiele gatunków oraz odmian uprawianych jest z powodu oryginalnych i trwałych kwiatów w celach ozdobnych jako rośliny ogrodowe lub na kwiaty cięte[6].
 Alstremeria pomarańczowa | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
alstremeria |
| Nazwa systematyczna | |
| Alstroemeria Linnaeus Pl. Alströmeria (Diss. J. P. Falck) 8. 4 Jul 1762[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
A. pelegrina Linnaeus[3] | |
Morfologia edytuj
- Pokrój
- Rośliny o sztywnych, ulistnionych pędach wyrastających z podziemnego kłącza.
- Kłącze
- Mięsiste, białe i rozgałęziające się. W zależności od gatunku krótsze lub dłuższe, rosnące bardziej pionowo lub poziomo. Z górnej części wyrastają łodygi, z dolnej korzenie, które mogą być cienkie i grube, bulwiaste (spichrzowe).
- Łodygi
- Nierozgałęzione, sztywne, wyrastają z kłącza. Występują pędy wegetatywne (gęsto ulistnione) i generatywne (wytwarzające kwiatostan).
- Liście
- Skrętoległe. U nasady zwężone, obejmujące pęd. Obrócone są o 180° (zwrócone są dolna stroną ku górze)[5].
- Kwiaty
- Zebrane w kwiatostan, którego odgałęzienia I rzędu tworzą baldachogrono, dalsze odgałęzienia tworzą sierpiki z kolejno rozwijającymi się, jeden po drugim kwiatami. Kwiaty są grzbieciste ze zróżnicowanymi dwoma okółkami lejkowatego okwiatu. Poszczególne listki są wolne i barwne. Listek skierowany w dół okółka wewnętrznego różni się od pozostałych, przy podstawie dwóch skierowanych ku górze znajdują się z kolei miodniki. Wewnątrz znajdują się jeszcze dwa okółki liczące po 3 pręciki oraz trójkomorowa, pozornie dolna zalążnia. Szyjka słupka jest nitkowata i zakończona jest trójdzielnym znamieniem[5].
- Owoc
- Torebka otwierająca się 3 klapami[5].
Systematyka edytuj
- Pozycja systematyczna i relacje filogenetyczne w obrębie liliowców według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)
Klad okrytonasienne, klad jednoliścienne (monocots), rząd liliowce (Liliales), rodzina krasnolicowate (Alstroemeriaceae)[2].
- Pozycja w systemie Reveala (1994-1999)
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa liliowe (Liliidae J.H. Schaffn.), nadrząd Lilianae Takht., rząd krasnolicowce (Alstroemeriales Hutch.), rodzina krasnolicowate (Alstroemeriaceae Dumort.), podrodzina Alstroemerioideae Herb., plemię Alstroemerieae Bernh., rodzaj Alstroemeria L.[7].
- Lista gatunków[8]
Przypisy edytuj
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
- ↑ a b c Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
- ↑ a b Alstroemeria. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2010-12-23]. (ang.).
- ↑ Alstroemeria L. 1762 – Alstromeria, Krasnolica. Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych łacińsko-polski. Officina Botanica, Kraków 2008, s. 22.
- ↑ a b c d Andrzej Przybyła: Alstremeria. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-013450.
- ↑ Heywood V.H., Brummitt R.K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 341. ISBN 1-55407-206-9.
- ↑ Crescent Bloom: Alstroemeria. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-06-13]. (ang.).
- ↑ Alstroemeria. The Plant List. [dostęp 2017-07-08]. (ang.).