Amazonit
Amazonit (synonim: kamień amazoński) – minerał z gromady krzemianów. Minerał, jest zieloną lub niebieskozieloną odmianą skalenia zwanego mikroklinem[1]; kamień półszlachetny. Należy do grupy minerałów rzadkich.
Amazonit z Pikes Peak, hrabstwo El Paso, Kolorado, Stany Zjednoczone (5,5 x 3,1 x 2,5 cm) | |
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Inne nazwy |
kamień amazoński |
---|---|
Skład chemiczny |
krzemian potasu i glinu (K[AlSi3O8]) |
Twardość w skali Mohsa |
6–6,5 |
Przełam |
haczykowaty, kruchy |
Łupliwość |
doskonała dwukierunkowa |
Układ krystalograficzny |
trójskośny |
Gęstość |
2,56–2,58 g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
zielona lub niebieskawozielona |
Rysa |
biała |
Połysk |
szklisty |
Inne |
przezroczystość: przeświecający, nieprzezroczysty |
Choć nazwa jego pochodzi od rzeki Amazonki, w prawdziwej Amazonii ten minerał nie występuje. Pierwotnie tą nazwą określano zielone jadeity.
Charakterystyka
edytujWłaściwości
edytujZazwyczaj tworzy kryształy o pokroju słupkowym i tabliczkowym. Często tworzy zbliźniaczenia i agregaty. Najpiękniejsze kryształy występują w druzach. Jest kruchy, przeświecający. Jego charakterystyczną cechą jest barwa – zielonkawa (wywołana niewielką domieszką ołowiu, do 1,2% tlenku ołowiu II[2]) z przerastającymi go nieregularnymi (kropelkowymi lub żyłkowymi) wrostkami białego albitu.
Występowanie
edytujWystępuje w kwaśnych, głębinowych skałach magmowych, najczęściej w pegmatytach, granitach. Skalenie występują w skałach magmowych (są minerałami, na których opiera się klasyfikacja skał magmowych).
Miejsca występowania:
- Na świecie: USA – Kolorado, Wirginia, Dakota, Pensylwania[2] (kryształy osiągają wielkość do 45 cm), Brazylia[2], Indie, Kenia[2], Madagaskar[2], Namibia[2], Rosja – Ural(kryształy przekraczają wielkość 1 metra), Płw. Kolski.
- W Polsce: występuje w druzach pegmatytowych[3] granitów strzegomskich i strzelińskich (kryształy mają wielkość kilku centymetrów).
Zastosowanie
edytuj- kamień poszukiwany przez kolekcjonerów,
- kamień jubilerski i ozdobny. Przezroczyste i pięknie zabarwione odmiany używane są w jubilerstwie jako kamienie jubilerskie i ozdobne. Amazonit zazwyczaj jest szlifowany w postaci kaboszonów. Może być mylony z turkusem i niektórymi jadeitami,
- Skaleń jest eksploatowany dla przemysłu ceramicznego (porcelana, glazury, izolatory).
Przypisy
edytuj- ↑ Amazonit, [w:] Bania Zbigniew , Jędryczko Małgorzata , Sztuka świata. T. 17, Słownik terminów : A -K, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, s. 25, ISBN 978-83-213-4726-4, OCLC 829853214 [dostęp 2021-01-26] .
- ↑ a b c d e f Amazonite mineral information and data. MinDat. [dostęp 2014-05-31].
- ↑ Encyklopedia Powszechna PWN. T. 1. A-F. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 71.