Amfitryta

Bogini w mitologii greckiej

Amfitryta (stgr. Ἀμφιτρίτη Amphitrítē, łac. Amphitrite, Salacia ‘otaczająca świat’) – w mitologii greckiej jedna z najbardziej znanych nereid (lub okeanid); bogini morza (królowa Morza), utożsamiana z rzymską Salacją[1].

Amfitryta
Ἀμφιτρίτη
bogini królowa morza
Ilustracja
Rzeźba Amfitryty, Centrum Światowego Handlu, Montreal
Występowanie

mitologia grecka

Atrybuty

delfin, diadem, berło, muszla w kształcie rogu

Teren kultu

starożytna Grecja

Odpowiednik

Salacja (rzymski)

Rodzina
Ojciec

Nereus lub Okeanos

Matka

Doris lub Tetyda

Mąż

Posejdon

Dzieci

Tryton, Rode (Rodos), Bentesikyme

Amfitryta na Rynku we Lwowie
Pomnik (z fontanną) Amfitryty w Szczecinie (istniał w latach 1902-1932).

Uchodziła za córkę Nereusa i Doris lub Okeanosa i Tetydy[1][2]. Ze swoim mężem, bogiem Posejdonem, miała syna Trytona oraz córki: Rode (Rodos) i Bentesikyme[1][3].

Posejdon, aby pojąć ją za żonę poprosił o jej rękę ojca Amfitryty Okeanosa. Wysłał również sprytnego delfina, który w mitologii Jana Parandowskiego opisał jej podwodną krainę Posejdona.

Wraz z Posejdonem sprawowała władzę nad morzami, a zarazem była uosobieniem piękna morza. Posiadała umiejętność przemieniania ludzi.

Jej atrybutami były: delfin, diadem, berło, muszla w kształcie rogu.

W sztuce Amifitryta ukazywana jest zazwyczaj razem z mężem na rydwanie zaprzężonym w hippokampy, jako poważna niewiasta, z welonem lub siatką na włosach, często także w otoczeniu delfinów i ryb. Znane jest przedstawienie m.in. na rzymskiej mozaice z Konstantyny w Algierii, IV w. n.e. (obecnie w muzeum w Luwrze).

Imieniem nimfy została nazwana jedna z planetoid – (29) Amphitrite.

Przypisy edytuj

  1. a b c Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 28. ISBN 83-04-04673-3.
  2. Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 42. ISBN 80-8046-098-1. (słow.).; polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
  3. Pierre Grimal, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Jerzy Łanowski (red.), Maria Bronarska (tłum.), Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2008, s. 93, 312, 354, ISBN 978-83-04-04673-3, OCLC 297685612.

Zobacz też edytuj