Amydrium

*Amydrium*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	żabieńcowce
Rodzina	obrazkowate
Podrodzina	Monsteroideae
Rodzaj	Amydrium
	Nazwa systematyczna
	Amydrium Schott; Ann. Mus. Bot. Lugduno-Batavi 1: 127 (1863)
	Typ nomenklatoryczny
	Amydrium humile Schott
Synonimy
	Epipremnopsis Engl.;
	Epipremnopsis Engl.;
	Systematyka w Wikispecies

Amydrium Schott – rodzaj roślin zielnych z rodziny obrazkowatych, obejmujący 5 gatunków, występujących w Chinach, Azji Południowo-Wschodniej i Papui-Nowej Gwinei^[4]. Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckiego słowa αμυδρόν (amydron – ciemny, ukryty)^[5].

Morfologia edytuj

Pokrój: Małe do średniej wielkości, okazjonalnie bardzo duże płożące się lub pnące rośliny zielne, lub liany^[6], osiągające długość 10 metrów (A. medium)^[7].

Łodyga: Płożące lub pnące łodygi o średnicy do 1,5 cm (A. hainanense) i międzywęźlach o długości do 5 cm (A. sinense)^[6].

Korzenie: Rośliny tworzą liczne korzenie czepne^[6].

Liście: Często liście właściwe położone są na łodydze daleko od siebie, będąc oddzielonymi kilkoma do wielu węzłami łodygi nie tworzącymi jedynie katafile. Ogonki liściowe kolankowate u nasady i wierzchołkowo, pochwy liściowe bardzo krótkie do obejmujących połowę długości ogonka, bardzo rzadko przechodzące w języczek liściowy. Blaszki liściowe jajowato-sercowate do lancetowatych lub pierzastosiecznych, niekiedy z licznymi okrągłymi lub owalnymi dziurkami. Użyłkowanie pierwszorzędowe pierzaste, zbiegające się do żyłki marginalnej, dalsze siatkowate. Trichosklereidy słabo obecne w organach wegetatywnych (jedynie w ogonkach i pochwach liściowych)^[6].

Kwiaty: Rośliny tworzą od jednego do kilku kwiatostanów typu kolbiastego pseudancjum szczytowo na łodydze lub przy sympodialnym rozgałęzieniu, na szczycie każdego pędu. Pędy kwiatostanowe wzniesione, krótsze od ogonków liściowych. Pochwy kwiatostanów muszlokształtne do jajowatych lub wąsko łódkokształtnych, często zgrubiałe, niekiedy odchylone w czasie kwitnienia. Kolba siedząca do szypułowatej, pokryta obupłciowymi kwiatami pozbawionymi okwiatu, składającymi się z od 4 do 6 wolnych pręcików i pojedynczej zalążni. Pręciki o krótkich, szeroko równowąskich nitkach i zwykle krótszych od nich główkach zbudowanych z jajowatych pylników, otwierających się przez podłużną szczelinę. Zalążnie odwrotnie pyramidalne lub odwrotnie konoidalne, czterokątne, jednokomorowe, dwuzalążkowe. Zalążki anatropowe, krótkie, powstające z niemal bazalnego łożyska. Szyjki słupków szersze od zalążni, zakończone małym, kulistym lub podłużnym znamieniem^[6].

Owoce: Owocostan składa się z wielu niemal okrągłych jagód, białych (A. medium i A. humile) lub pomarańczowo-czerwonych (A. zippelianum, A. sinense). Nasiona niemal kuliste do sercowatych, o gładkiej, błyszczącej łupinie^[6].

Biologia i ekologia edytuj

Rozwój: Wieloletnie, wiecznie zielone, płożące się lub pnące rośliny zielne, lub liany^[6].

Siedlisko: Wiecznie zielone lasy, w dolinach lub na brzegach zbiorników wodnych, na drzewach lub skałach^[8].

Genetyka: Liczba chromosomów 2n = 60^[6].

Systematyka edytuj

Pozycja rodzaju według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016): Należy do plemienia Monstereae^[9], podrodziny Monsteroideae, rodziny obrazkowatych (Araceae), rzędu żabieńcowców (Alismatales) w kladzie jednoliściennych (ang. monocots)^[2].

Gatunki^[4]

Amydrium hainanense (H.Li, Y.Shiao & S.L.Tseng) H.Li
Amydrium humile Schott
Amydrium medium (Zoll. & Moritzi) Nicolson
Amydrium sinense (Engl.) H.Li
Amydrium zippelianum (Schott) Nicolson

Zastosowanie edytuj

Rośliny lecznicze: Łodygi i liście Amydrium sinense stosowane są w leczeniu urazów i złamań, a także w chorobie niedokrwiennej serca^[8].

Rośliny ozdobne: Amydrium zippelianum w Azji Południowo-Wschodniej uprawiany jest jako roślina ozdobna^[10].

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-10-19] (ang.).
↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-10-10]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Rafael Govaerts, David G. Frodin: World Checklist and Bibliography of Araceae (and Acoraceae). The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew, 2002. [dostęp 2010-10-19]. (ang.).
↑ A. Engler i K. Krause. Araceae-Monsteroideae. „Das Pflanzenreich”. 37, s. 118, 1908. Adolf Engler. (łac.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Nguyen Van Dzu i Peter C. Boyce: The Genus Amydrium (Araceae: Monsteroideae: Monstereae) with Particular Reference to Thailand and Indochina. The International Aroid Society. [dostęp 2010-10-19]. (ang.).
↑ Hsuan Keng, Ro-Siu Ling Keng, Chin See Chung: The concise flora of Singapore: Monocotyledons. Singapore: Singapore University Press, 1990, s. 39. ISBN 9971-69-207-4.
↑ ^a ^b Li Heng (李恒) i Peter C. Boyce. AMYDRIUM Schott. „Fl. China”. 23, s. 10, 2010. (ang.).
↑ L.I. Cabrera et al. Phylogenetics relationships of aroids and duckweeds (Araceae) inferred from coding and noncoding plastid DNA. „American Journal of Botany”. 95(9), s. 1153-1165, 2008. (ang.).
↑ John Harry. Wiersema: World economic plants : a standard reference. Boca Raton: CRC Press, 1999, s. 36. ISBN 0-8493-2119-0.

Linki zewnętrzne edytuj

Zdjęcia na stronie International Aroid Society (ang.)

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-10-19] (ang.).

[ing-3] Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-10-10]. (ang.).

[kew-4] Rafael Govaerts, David G. Frodin: World Checklist and Bibliography of Araceae (and Acoraceae). The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew, 2002. [dostęp 2010-10-19]. (ang.).

[dpr-5] A. Engler i K. Krause. Araceae-Monsteroideae. „Das Pflanzenreich”. 37, s. 118, 1908. Adolf Engler. (łac.).

[rev-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Nguyen Van Dzu i Peter C. Boyce: The Genus Amydrium (Araceae: Monsteroideae: Monstereae) with Particular Reference to Thailand and Indochina. The International Aroid Society. [dostęp 2010-10-19]. (ang.).

[concise-7] Hsuan Keng, Ro-Siu Ling Keng, Chin See Chung: The concise flora of Singapore: Monocotyledons. Singapore: Singapore University Press, 1990, s. 39. ISBN 9971-69-207-4.

[china-8] Li Heng (李恒) i Peter C. Boyce. AMYDRIUM Schott. „Fl. China”. 23, s. 10, 2010. (ang.).

[cabrera-9] L.I. Cabrera et al. Phylogenetics relationships of aroids and duckweeds (Araceae) inferred from coding and noncoding plastid DNA. „American Journal of Botany”. 95(9), s. 1153-1165, 2008. (ang.).

[eco-10] John Harry. Wiersema: World economic plants : a standard reference. Boca Raton: CRC Press, 1999, s. 36. ISBN 0-8493-2119-0.

[4]

[5]

[1]

[2]

[3]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]