Anastazy (arcybiskup Tirany i całej Albanii)
Anastazy, imię świeckie Anastasios Jannulatos (gr. Αναστάσιος Γιαννουλάτος; ur. 4 listopada 1929 w Pireusie) – prawosławny arcybiskup Tirany i całej Albanii, zwierzchnik Autokefalicznego Prawosławnego Kościoła Albanii.
| Anastasios Jannulatos Αναστάσιος Γιαννουλάτος | |
| Wielce Błogosławiony arcybiskup Tirany i całej Albanii | |
.jpg)
| |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
4 listopada 1929 |
| Arcybiskup Tirany i całej Albanii | |
| Okres sprawowania |
od 1992 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Śluby zakonne |
1 sierpnia 1960 |
| Diakonat |
7 sierpnia 1960 |
| Prezbiterat |
24 maja 1964 |
| Chirotonia biskupia |
19 listopada 1972 |
.svg)
| |
| Odznaczenia | |
 
| |
| Data konsekracji |
19 listopada 1972 | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||
| Miejsce | |||||||||||||
| Konsekrator | |||||||||||||
| |||||||||||||
Życiorys
edytujW 1951 ukończył studia teologiczne na Uniwersytecie Ateńskim. Był członkiem bractwa cerkiewnego ZOE, którego celem była odnowa wiary prawosławnej wśród Greków w latach po zakończeniu II wojny światowej[1]. 1 sierpnia przyjął postrzyżyny mnisze w monasterze Petraki w Atenach, sześć dni później zaś otrzymał chirotonię diakońską[2].
Studia kontynuował na uniwersytetach niemieckich (Hamburg, Marburg), kształcąc się w zakresie afrykanistyki. W latach 1958–1961 pełnił funkcję sekretarza generalnego międzynarodowej organizacji młodzieży prawosławnej Syndesmos, w latach 1964–1978 był jej wiceprzewodniczącym. Wyświęcony na kapłana 24 maja 1964 wyjechał na misję do Ugandy, ale wkrótce zachorował na malarię, co zmusiło go do powrotu. W dzień chirotonii prezbiterskiej otrzymał równocześnie tytuł archimandryty.
W latach 70. zajął się pracą naukową. Obronił rozprawę habilitacyjną na Uniwersytecie w Kampali, zatytułowaną Duch Mbandwa i struktura jego kultu: rozpatrzenie różnych aspektów afrykańskich kultów religijnych[1]. W 1972 został wyświęcony na biskupa Andrussy[1].
W związku z pogorszeniem się sytuacji Patriarchatu Aleksandryjskiego w Afryce wschodniej w latach 80. XX wieku patriarcha aleksandryjski Mikołaj VI poprosił biskupa Anastazego o objęcie zwierzchnictwa nad strukturami prawosławnymi w Kenii, z godnością egzarchy. Duchowny objął ten urząd. W czasie swojej pracy w Kenii przyczynił się do renowacji 25 cerkwi i otwarcia 67 nowych, powołania prowadzonych przez Cerkiew szpitali, przedszkoli i szkół, dokonania przekładu tekstów liturgicznych na siedem lokalnych języków[1].
W 1983 objął stanowisko dziekana wydziału teologicznego uniwersytetu w Atenach.
W 1991, kiedy w Albanii po 24 latach ateizacji zaczęły odradzać się instytucje religijne, okazało się, że okresu prześladowań nie przeżył żaden z albańskich duchownych, który mógł stanąć zgodnie z prawem kanonicznym na czele wspólnoty prawosławnej. W tej sytuacji Patriarcha Ekumeniczny Bartłomiej I skierował do Albanii Anastazego, nadając mu godność egzarchy, z misją odbudowy struktur kościelnych w tym kraju. W czerwcu 1992 Anastazy stanął na czele kościoła albańskiego, z tytułem arcybiskupa Tirany i całej Albanii. Jego intronizacja odbyła się 2 sierpnia w katedrze prawosławnej w Tiranie. Wybór Anastazego na zwierzchnika kościoła albańskiego spotkał się z protestami albańskich środowisk nacjonalistycznych, które nie mogły pogodzić się z tym, że godność ta trafiła w ręce Greka.
Należy do Komitetu Naczelnego Światowej Rady Kościołów. W 2008 został uhonorowany przez władze Ukrainy Orderem Jarosława Mądrego III kl.
W czerwcu 2016 r. uczestniczył w Soborze Wszechprawosławnym na Krecie[3].
6 października 2022 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie[4]. Jest honorowym obywatelem Tirany, Durrësu, Kalamaty, Larisy i Prewezy[4].
Odznaczenia
edytuj- 1998: Order Republiki Greckiej[4]
- 1999: Order Patriarchatu Ekumenicznego Apostoła Andrzeja[4]
- 2008: Order Księcia Jarosława Mądrego III stopnia (Ukraina)[4]
- 2010: Order Skanderbega (Albania)[4]
- 2013: Order Księcia Jarosława Mądrego I stopnia (Ukraina)[5]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Serwis Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – 04-11-1929 – urodził się abp Anastazy (Yannoulatos).
- ↑ Serwis Autokefalicznego Prawosławnego Kościoła Albanii [online], 2020 (ang.).
- ↑ Anastas Anastasios Yannulatos. orthodoxia.ch. [dostęp 2018-07-01]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Jego Eminencja, Wielce Błogosławiony Anastazy, Arcybiskup Tirany, Durres i Całej Albanii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe ChAT, 2022. ISBN 978-83-60273-73-9.
- ↑ УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №404/2013 Про нагородження орденом князя Ярослава Мудрого [online], president.gov.ua (ukr.).
Bibliografia
edytuj- T. Czekalski: Zarys dziejów chrześcijaństwa albańskiego w latach 1912–1993. Kraków: Nomos, 1996. ISBN 83-85527-40-0.
- R. Elsie: A Dictionary of Albanian Religion, Mythology and Folk Culture. Hurst & Co. Publishers, 2001. ISBN 1-85065-570-7. (ang.).
- Biogram Anastasiosa na stronie albańskiego kościoła prawosławnego. [dostęp 2009-02-24]. (ang.).