Anastazy (arcybiskup Tirany i całej Albanii)

Anastazy, imię świeckie Anastasios Jannulatos (gr. Αναστάσιος Γιαννουλάτος; ur. 4 listopada 1929 w Pireusie) – prawosławny arcybiskup Tirany i całej Albanii, zwierzchnik Autokefalicznego Prawosławnego Kościoła Albanii.

Anastazy
Αναστάσιος
Anastasios Jannulatos
Αναστάσιος Γιαννουλάτος
Wielce Błogosławiony arcybiskup Tirany i całej Albanii
Ilustracja
Kraj działania

Albania

Data i miejsce urodzenia

4 listopada 1929
Pireus

Arcybiskup Tirany i całej Albanii
Okres sprawowania

od 1992

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Autokefaliczny Prawosławny Kościół Albanii

Śluby zakonne

1 sierpnia 1960

Diakonat

7 sierpnia 1960

Prezbiterat

24 maja 1964

Chirotonia biskupia

19 listopada 1972

podpis
Odznaczenia
Order Księcia Jarosława Mądrego I klasy Order Księcia Jarosława Mądrego III klasy Order Skanderbega (Republika)
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

19 listopada 1972

Miejscowość

Ateny

Miejsce

Sobór Zwiastowania Pańskiego

Konsekrator

Hieronim I

Życiorys

edytuj

W 1951 ukończył studia teologiczne na Uniwersytecie Ateńskim. Był członkiem bractwa cerkiewnego ZOE, którego celem była odnowa wiary prawosławnej wśród Greków w latach po zakończeniu II wojny światowej[1]. 1 sierpnia przyjął postrzyżyny mnisze w monasterze Petraki w Atenach, sześć dni później zaś otrzymał chirotonię diakońską[2].

Studia kontynuował na uniwersytetach niemieckich (Hamburg, Marburg), kształcąc się w zakresie afrykanistyki. W latach 1958–1961 pełnił funkcję sekretarza generalnego międzynarodowej organizacji młodzieży prawosławnej Syndesmos, w latach 1964–1978 był jej wiceprzewodniczącym. Wyświęcony na kapłana 24 maja 1964 wyjechał na misję do Ugandy, ale wkrótce zachorował na malarię, co zmusiło go do powrotu. W dzień chirotonii prezbiterskiej otrzymał równocześnie tytuł archimandryty.

W latach 70. zajął się pracą naukową. Obronił rozprawę habilitacyjną na Uniwersytecie w Kampali, zatytułowaną Duch Mbandwa i struktura jego kultu: rozpatrzenie różnych aspektów afrykańskich kultów religijnych[1]. W 1972 został wyświęcony na biskupa Andrussy[1].

W związku z pogorszeniem się sytuacji Patriarchatu Aleksandryjskiego w Afryce wschodniej w latach 80. XX wieku patriarcha aleksandryjski Mikołaj VI poprosił biskupa Anastazego o objęcie zwierzchnictwa nad strukturami prawosławnymi w Kenii, z godnością egzarchy. Duchowny objął ten urząd. W czasie swojej pracy w Kenii przyczynił się do renowacji 25 cerkwi i otwarcia 67 nowych, powołania prowadzonych przez Cerkiew szpitali, przedszkoli i szkół, dokonania przekładu tekstów liturgicznych na siedem lokalnych języków[1].

W 1983 objął stanowisko dziekana wydziału teologicznego uniwersytetu w Atenach.

W 1991, kiedy w Albanii po 24 latach ateizacji zaczęły odradzać się instytucje religijne, okazało się, że okresu prześladowań nie przeżył żaden z albańskich duchownych, który mógł stanąć zgodnie z prawem kanonicznym na czele wspólnoty prawosławnej. W tej sytuacji Patriarcha Ekumeniczny Bartłomiej I skierował do Albanii Anastazego, nadając mu godność egzarchy, z misją odbudowy struktur kościelnych w tym kraju. W czerwcu 1992 Anastazy stanął na czele kościoła albańskiego, z tytułem arcybiskupa Tirany i całej Albanii. Jego intronizacja odbyła się 2 sierpnia w katedrze prawosławnej w Tiranie. Wybór Anastazego na zwierzchnika kościoła albańskiego spotkał się z protestami albańskich środowisk nacjonalistycznych, które nie mogły pogodzić się z tym, że godność ta trafiła w ręce Greka.

Należy do Komitetu Naczelnego Światowej Rady Kościołów. W 2008 został uhonorowany przez władze Ukrainy Orderem Jarosława Mądrego III kl.

W czerwcu 2016 r. uczestniczył w Soborze Wszechprawosławnym na Krecie[3].

6 października 2022 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie[4]. Jest honorowym obywatelem Tirany, Durrësu, Kalamaty, Larisy i Prewezy[4].

Odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Serwis Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – 04-11-1929 – urodził się abp Anastazy (Yannoulatos).
  2. Serwis Autokefalicznego Prawosławnego Kościoła Albanii [online], 2020 (ang.).
  3. Anastas Anastasios Yannulatos. orthodoxia.ch. [dostęp 2018-07-01]. (ang.).
  4. a b c d e f Jego Eminencja, Wielce Błogosławiony Anastazy, Arcybiskup Tirany, Durres i Całej Albanii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe ChAT, 2022. ISBN 978-83-60273-73-9.
  5. УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №404/2013 Про нагородження орденом князя Ярослава Мудрого [online], president.gov.ua (ukr.).

Bibliografia

edytuj