Andrzej Szczerski

polski historyk sztuki

Andrzej Maria Szczerski (ur. 26 listopada 1971 w Krakowie) – polski historyk sztuki, krytyk sztuki, wykładowca w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego, profesor nauk humanistycznych (2019). Od 3 stycznia 2020 dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie[2].

Andrzej Szczerski
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

26 listopada 1971
Kraków

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia sztuki[1]
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

30 czerwca 2000 – nauki o sztuce
UJ

Habilitacja

3 grudnia 2010 – historia sztuki
UJ

Profesura

28 listopada 2019

Polska Akademia Umiejętności
Status

członek Wydziału I Filologicznego; Komisji Historii Sztuki

Nauczyciel akademicki
Instytut

Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego

Okres zatrudn.

od 2002

Dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie
Okres spraw.

od 3 stycznia 2020

Poprzednik

Andrzej Betlej

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu „Za Zasługi dla Litwy”

Życiorys

edytuj

Studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie w 2000 uzyskał stopień doktora, a w 2010 doktora habilitowanego. Ukończył także m.in. kurs Royal Collection Studies w Londynie, organizowany przez The Attingham Trust (2001), Summer University Course na Central European University w Budapeszcie (2002) oraz The Stone Summer Theory Institute w School of the Art Institute w Chicago (2007).

Wykładał także na Uniwersytecie Goethego we Frankfurcie nad Menem (2003) i na Uniwersytecie St. Andrews w Wielkiej Brytanii (2004). Stypendysta zagranicznych uczelni i instytutów badawczych, m.in.: Uniwersytetu Oksfordzkiego, Zentralinstitut für Kunstgeschichte w Monachium, Universita per Stanieri w Perugii. Uzyskał także stypendia Fundacji Lanckorońskich i Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej oraz granty Narodowego Centrum Nauki i Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki.

W latach 2009-2017 był Prezesem Sekcji Polskiej Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki (AICA), a w latach 2013-2015 wiceprezesem AICA International. Od 2005 członek Kapituły Eksperckiej przy Małopolskiej Fundacji Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie. W latach 2002–2005 był kuratorem cyklu wykładów „Projektowanie nowoczesności” w Instytucie Goethego i British Council w Krakowie. W latach 2005-2011 kierownik muzealniczych studiów kuratorskich w Instytucie Historii Sztuki UJ. W latach 2011-2013 członek Zespołu Sterującego powołanego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Kolekcje priorytet „Kolekcje narodowe sztuki współczesnej”, w 2012 także w ramach Programu Kolekcje priorytet „Regionalne kolekcje sztuki współczesnej”. W latach 2013–2018 członek Rady Powierniczej Muzeum Narodowego w Warszawie. Od stycznia 2016 do 31 marca 2018 wicedyrektor ds. naukowych w Muzeum Narodowym w Krakowie. Od 2021 pełni funkcję wiceprzewodniczącego Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa[3].

Członek rad programowych Narodowej Galerii Sztuki „Zachęta” w Warszawie, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie, Galerii Kordegarda w Warszawie, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, Muzeum Miasta Gdyni i Muzeum Architektury we Wrocławiu. Jest także członkiem Komisji Historii Sztuki Polskiej Akademii Umiejętności, Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Historians of German and Central European Art & Architecture (USA), należy do Rady Naukowej rocznika „Muzealnictwo” wydawanego przez Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów w Warszawie.

Od 2010 juror w licznych konkursach poświęconych sztuce współczesnej, m.in. w konkursie na wystawę w Pawilonie Polskim na Biennale Sztuki i Biennale Architektury w Wenecji, członek jury selekcyjnego Międzynarodowego Triennale Grafiki w Krakowie (2012), członek jury Konkursu o Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Wydarzenie Muzealne Roku „Sybilla” (2012–2015).

12 grudnia 2019 prezydent RP Andrzej Duda nadał mu tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych[4].

Jego bratem jest Krzysztof Szczerski[5].

Publikacje

edytuj

Autor wielu publikacji poświęconych sztuce XX wieku i sztuce współczesnej wydanych w Polsce i za granicą oraz artykułów w katalogach i czasopismach m.in. w: „Apollo”, „Springerin”, „Third Text”, „Centropa”, „Ikonotheka”. Redaktor książki Modernizm na peryferiach. Architektura Skoczowa, Śląska i Pomorza 1918-939 (Warszawa 2011) oraz serii wydawniczej Modernizmy. Architektura nowoczesności w II Rzeczypospolitej (od 2013). Współredaktor książek m.in. Sztuka w okresie PRL-u. Metody i przedmiot badań (Kraków 1999) i The Mousetrap Book. On dealing with art institutions in contemporary curatorial practice (Gdańsk-Frankfurt 2007).

Książki:

  • Wzorce tożsamości. Recepcja sztuki brytyjskiej w Europie Środkowej około roku 1900 (Kraków 2002) - wyróżniona Nagrodą Honorową im. Felczaka i Wereszyckiego (2004) oraz Nagrodą Stowarzyszenia Historyków Sztuki im. Szczęsnego Dettloffa (2003),
  • Modernizacje. Sztuka i architektura w nowych państwach Europy Środkowo-Wschodniej 1918–1939 (Łódź 2010) - nominowana do Nagrody im. Jana Długosza (2011)
  • Sztuka projektowania. Z historii Wydziału Form Przemysłowych ASP w Krakowie (Kraków 2014),
  • Cztery nowoczesności. Teksty o sztuce i architekturze polskiej XX wieku (Kraków 2015),
  • Views of Albion, The Reception of British Art and Design in Central Europe (1890–1918) (Oksford 2015),
  • Transformacja. Sztuka w Europie Środkowo-Wschodniej po 1989 roku (Kraków 2018), także w wersji angielskiej Transformation. Art In East-Central Europe after 1989 (Kraków 2018) - wyróżniona na Poznańskich Targach Książki w konkursie Stowarzyszenia Wydawców Szkół Wyższych o Nagrodę im. księdza Edwarda Pudełki (2019), nominowana do Nagrody im. Jana Długosza (2011).

Wystawy - kurator i współkurator

edytuj
  • Der neue Staat. Polnische Kunst zwischen Experiment und Repraesentation 1918–1939 w Leopold Museum w Wiedniu w 2002 (członek rady naukowej wystawy)
  • Śladami prerafaelitów. Artyści polscy i sztuka brytyjska na przełomie XIX i XX wieku w Pałacu w Wilanowie w 2006
  • Symbolism in Poland and Britain w Tate Britain w Londynie w 2009
  • Modernizacje 1918–1939. Czas przyszły dokonany w Muzeum Sztuki w Łodzi w 2010 roku
  • The Power of Fantasy. Modern and Contemporary Art from Poland w Centre for Fine Arts BOZAR w Brukseli w 2011
  • Narodziny miasta. Gdyński modernizm w dwudziestoleciu międzywojennym w Muzeum Miasta Gdyni w 2014,
  • Unia słowacko-polska w Kasárne Kulturpark w Koszycach w 2014
  • Lwów. 24 czerwca 1937. Miasto, architektura, modernizm w Muzeum Architektury we Wrocławiu (2016) i Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie (2017-2018)
  • #dziedzictwo (2017) w Muzeum Narodowym w Krakowie
  • Young Poland: The Polish Arts and Crafts Movement, 1890-1918 w William Morris Gallery w Londynie (2021)
  • Autor koncepcji i członek zespołu kuratorskiego cyklu wystaw 4 x Nowoczesność w Muzeum Narodowym w Krakowie:
  1. Polskie Style Narodowe 1890-1918 (2021)
  2. Nowy początek. Modernizm w II RP (2022)
  • Wilno, Vilnius, Vilne 1918-1948. Jedno miasto - wiele opowieści (2022) w Muzeum Narodowym w Krakowie
  • Współautor wystaw stałych w Muzeum Narodowym w Krakowie (2021):
  1. XX+XXI Galeria Sztuki Polskiej
  2. Muzeum Stanisława Wyspiańskiego
  3. Przedmioty. Galeria Designu Polskiego XX i XXI wieku

Nagrody i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Dr hab. Andrzej Maria Szczerski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2020-02-02].
  2. Dyrektor MNK - Muzeum Narodowe w Krakowie [online], mnk.pl [dostęp 2024-04-22] (pol.).
  3. https://skozk.pl/sklad/
  4. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej / Aktualności / Nominacje / Nominacje profesorskie [online], www.prezydent.pl [dostęp 2019-12-13].
  5. Łukasz Gazur: Krzysztof i Andrzej Szczerscy, czyli o dwóch takich, co lubią być braćmi. dziennikpolski24.pl, 31 lipca 2015. [dostęp 2018-12-13].
  6. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 lipca 2023 r. nr rej. 331/2023 o nadaniu orderu (M.P. z 2023 r. poz. 966).
  7. Lietuvos Respublikos Prezidento dekretas nr. 1K-1393 dėl apdovanojimo Lietuvos valstybės ordinais ir medaliais [online], 5 lipca 2023 [dostęp 2023-07-09].
  8. For Art History [online], org.uk [dostęp 2024-04-22] (ang.).
  9. Andrzej Szczerski z nagrodą w kategorii „Kultura” [online], tvrepublika.pl [dostęp 2022-08-02].
  10. Doroczne Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wręczone. mkidn.gov.pl, 15 czerwca 2018. [dostęp 2020-08-16].
  11. Dyrektor MNK – Muzeum Narodowe w Krakowie [online], mnk.pl [dostęp 2022-08-02].

Linki zewnętrzne

edytuj