Błękitniczek lśniący

Błękitniczek lśniący[3] (Cyanerpes lucidus) – gatunek małego ptaka z podrodziny cukrowników (Dacninae) w rodzinie tanagrowatych (Thraupidae). Zamieszkuje Amerykę Centralną. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Błękitniczek lśniący
Cyanerpes lucidus[1]
(P.L. Sclater & Salvin, 1859
Ilustracja
samiec
Ilustracja
samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

tanagrowate

Podrodzina

cukrowniki

Rodzaj

Cyanerpes

Gatunek

błękitniczek lśniący

Podgatunki
  • C. l. lucidus P.L. Sclater & Salvin, 1859
  • C. l. isthmicus Bangs, 1907
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Taksonomia

edytuj

W starszych publikacjach błękitniczek lśniący, jak i reszta przedstawicieli rodzaju Cyanerpes była umieszczana w rodzinie cukrzyków (Coerebidae)[4], mającej obecnie status podrodziny[3], jednak później ze względu na cechy anatomiczne (budowa czaszki) zaliczono rodzaj Cyanerpes do podrodziny cukrowników (Dacninae)[4]. Ponadto błękitniczka lśniącego traktowano jako podgatunek błękitniczka purpurowego (Cyanerpes caeruleus), ale te dwa gatunki występują sympatrycznie w skrajnie wschodniej Panamie i przyległym obszarze północno-zachodniej Kolumbii[4][5]. Obecnie wyróżnia się dwa podgatunki: C. l. lucidus i C. l. isthmicus[4][6].

Występowanie

edytuj

Błękitniczek lśniący zamieszkuje tereny Ameryki Centralnej[5][6]. Poszczególne podgatunki zamieszkują[4][6]:

Morfologia

edytuj

Jest to ptak małej wielkości, osiąga 10–11 cm[5].

Posiada ciemny, silnie zakrzywiony dziób i ciemne oczy[5]. W języku angielskim nazywany był błękitniczkiem hiacyntowym (hiacint honeycreeper[5]), ze względu na ciemnoniebieskie ubarwienie, które to odnosi się tylko do upierzenia samca, samica jest, podobnie jak w przypadku samicy błękitniczka purpurowego, koloru ciemnozielonego (posiada także niebieski nalot na gardle)[7][8]. Podobnie jak błękitniczek purpurowy, błękitniczek lśniący posiada żółte nogi[7].

Ekologia i zachowanie

edytuj

Występuje w lasach deszczowych, wśród kwitnących i owocujących drzew i krzewów, gdzie zdobywa pokarm[7]. Spotykany do wysokości 1600 m n.p.m.[2]

Jest gatunkiem wszystkożernym, odżywia się bezkręgowcami (pająkami i owadami), nektarem, jagodami, bananami, nie pogardzi także nasionami roślin z rodzaju Dipterodendron[5][8].

Podobnie jak w przypadku innych tanagrowatych, gniazdo jest zrobione z materiału roślinnego, w kształcie czarki, położone wysoko w koronach drzew[5]. Samica składa dwa jaja[5].

Status

edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje błękitniczka lśniącego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku[9]. W 2008 roku organizacja Partners in Flight szacowała, że liczebność światowej populacji mieści się w przedziale 50–500 tysięcy osobników. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za stabilny[2][10].

Przypisy

edytuj
  1. Cyanerpes lucidus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c Cyanerpes lucidus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Dacninae Sundevall, 1836 - cukrowniki - Blue tanagers (wersja: 2021-07-13). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-25].
  4. a b c d e Shining Honeycreeper (Cyanerpes lucidus). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2016-03-04]. (ang.).
  5. a b c d e f g h Alexander Skutch. Life histories of honeycreepers. „The Condor”. 64, s. 112–113, 1962. (ang.). 
  6. a b c F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-09-25]. (ang.).
  7. a b c Shining honeycreeper. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-09-24]. (ang.).
  8. a b Tanagrowate, [w:] David Alderton, Encyklopedia ptaków świata, Peter Barrett, Wydawnictwo Dragon, 2020, s. 131, ISBN 978-83-8172-650-4.
  9. Shining honeycreeper. BirdLife International. [dostęp 2021-09-24]. (ang.).
  10. Species factsheet: Cyanerpes lucidus. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-09-25]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj