Batalion Portowy WOP Świnoujście

Batalion Portowy WOP Świnoujście/Batalion Graniczny Pomorskiej Brygady WOP w Świnoujściu – zlikwidowany specjalistyczny pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę na granicy morskiej.

Batalion Portowy WOP
Batalion Graniczny PB WOP
w Świnoujściu
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1952

Rozformowanie

16 maja 1991

Organizacja
Numer

JW 1778

Dyslokacja

Świnoujście

Formacja

Wojska Ochrony Pogranicza

Podległość

12 Brygada WOP
(12) Pomorska Brygada WOP

Formowanie i zmiany organizacyjne

edytuj

W 1952, w składzie 12 Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza, sformowano Batalion portowy WOP w Świnoujściu[1] o etacie 352/6[a]. Nadano mu numer JW 1778[2]. W następnych latach batalion ulegał kolejnym zmianom organizacyjnym.

W 1954 w jego składzie znajdowała się strażnica portowa nr 6 Świnoujście, strażnica portowa nr 7 Warszów i strażnica portowa nr 8 Karsibórz[3].

W 1957 przeformowany na etat 352/39 przyjął nazwę w 125 batalion WOP[b]. W 1959 przeformowany na etat 352/55 przyjął nazwę batalion WOP Świnoujście[c].

Rozformowany w 1965, a podległe mu strażnice WOP: Dziwnów, Międzyzdroje i Świnoujście podporządkowano bezpośrednio pod sztab Brygady[d].

W 1968 powtórnie sformowany jako batalion nadmorski WOP Świnoujście o etacie 33/12[e].

Od 1976 występował jako batalion graniczny Pomorskiej Brygady WOP o etacie 44/053, a potem 44/106[5].

Zarządzeniem nr 012 Komendanta Głównego Straży Granicznej z 7 maja 1991 w sprawie rozwiązania jednostek WOP oraz utworzenia jednostek organizacyjnych Straży Granicznej Minister Spraw Wewnętrznych polecił z dniem 16 maja 1991 rozwiązać Batalion Graniczny Pomorskiej Brygady WOP w Świnoujściu istniejący według etatu nr 44/0106 o stanie osobowym na okres „W” 1333 żołnierzy i 14 pracowników cywilnych oraz na okres „P” 666 żołnierzy i 10 pracowników cywilnych[6].

Struktura organizacyjna

edytuj

21 grudnia 1959 batalionowi WOP Świnoujście podlegały:

  • 1 strażnica WOP IV kategorii Wisełka
  • 2 strażnica WOP III kategorii Międzyzdroje
  • 3 strażnica WOP III kategorii Świnoujście port
  • 4 strażnica WOP IV kategorii Świnoujście wybrzeże
  • 5 strażnica WOP I kategorii Świnoujście lądowa
  • 6 strażnica WOP III kategorii Wydrzany.

W 1968 batalionowi nadmorskiemu WOP Świnoujście podlegały:

  • 1 strażnica WOP nadmorska III kategorii Dziwnów
    • przejście uproszczonego ruchu rybackiego Międzywodzie
  • strażnica WOP szkolna Wisełka
  • 2 strażnica WOP nadmorska III kategorii Międzyzdroje
    • przejście uproszczonego ruchu rybackiego Wisełka
    • przejście uproszczonego ruchu rybackiego Międzyzdroje
  • 3 strażnica WOP portowa Świnoujście
  • 4 strażnica WOP techniczna I kategorii Świnoujście
    • drogowe przejście uproszczonego ruchu granicznego Świnoujście.

Dowódcy batalionu

edytuj
  • kpt. Tadeusz Siudy (do 9.08.1955)[7]
  • płk Edward Szczepaniak[8] (10.1986–01.1991)[9].
  1. Rozkaz MBP nr 024/WW z 10.04.1952.
  2. Nazwę przejął po rozformowanym 125 batalionie WOP Międzyzdroje.
  3. Zarządzenie DWW nr 07 z 24 marca 1957[4].
  4. Rozkaz organizacyjny dowódcy WOP nr 040/WOP z 27.04.1965.
  5. Zarządzenie szefa Sztabu Generalnego nr 013/org. z 15.01.1968.

Przypisy

edytuj
  1. Jackiewicz 1998 ↓, s. 60.
  2. Zestawienie numerów historycznych jednostek wojskowych. jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2023-03-18]. (pol.).
  3. Wykaz dyslokacyjny 1954 ↓, k.8.
  4. Jackiewicz 1998 ↓, s. 61.
  5. ASGran., sygn. 2825/1 ↓.
  6. Goryński 2012 ↓, s. 197.
  7. Historia PBWOP ↓, s. 177–199.
  8. Mariusz Kolanko: Ostatnie pożegnanie śp. płk. WOP w st. sp. Edwarda Szczepaniaka. emeryci-sg.org.pl, 2020-01-21. [dostęp 2020-01-22]. (pol.).
  9. Józef Ktaska: Wspomnienie o śp. płk. WOP w st. spocz. Edwardzie Szczepaniaku. emeryci-sg.org.pl, 2020-02-07. [dostęp 2020-02-07]. (pol.).

Bibliografia

edytuj
  • Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza : (1945–1991) : krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
  • Grzegorz Goryński: Trudne początki – nieznane dokumenty dotyczące narodzin Straży Granicznej i ruchu związkowego. W: Biuletyn 1–2/2012. T. Z historii ochrony granic. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej, 2012, s. 153–204. (pol.).
  • Archiwum Straży Granicznej, DWOP sygn.2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.
  • ASGr. Historia Pomorskiej Brygady WOP. Szczecin 1961