Bolesław Świderski (bibliotekarz)

Bolesław Hieronim Walenty Świderski
Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	13 kwietnia 1917 ; Poznań
Data i miejsce śmierci	8 marca 1998 ; Łódź
	profesor nauk humanistycznych
	Specjalność: bibliotekoznawstwo
Doktorat	1948 ; Uniwersytet Poznański
Habilitacja	1965 ; Uniwersytet Łódzki
Profesura	1984
Uczelnia/Instytut/Instytucja	Uniwersytet Łódzki
	Odznaczenia

Bolesław Hieronim Walenty Świderski (ur. 13 kwietnia 1917 w Poznaniu, zm. 8 marca 1998 w Łodzi) – polski bibliotekarz, bibliotekoznawca, profesor Uniwersytetu Łódzkiego.

Życiorys edytuj

Młodość edytuj

Bolesław Świderski urodził się 13 kwietnia 1917 w Poznaniu, gdzie po ukończeniu gimnazjum podjął w 1936 studia w zakresie geografii na tamtejszym Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza; ukończył je we wrześniu 1945. W tymże roku (1 V) rozpoczął pracę w Bibliotece Głównej UAM w Poznaniu, wiążąc się odtąd z zawodem bibliotekarskim^[1]. Pochodził z rodziny inteligenckiej; ojciec – Bolesław Świderski, był kupcem i urzędnikiem, matka – Maria z d. Tefalska nie pracowała zarobkowo (oprócz Bolesława mieli jeszcze trzy córki i dwóch synów). Chodził do szkoły powszechnej im. Mikołaja Kopernika w Poznaniu, po której rozpoczął naukę w Gimnazjum im. Marii Magdaleny. Dokończył ją w Gimnazjum im. Ignacego Paderewskiego, w którym w 1936 zdał maturę. Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości zaczął studiować na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Poznańskiego. Przed wybuchem II wojny światowej ukończył studia z zakresu geografii, ale nie uzyskał dyplomu.

Po wojnie edytuj

W 1945 na Uniwersytecie Poznańskim, otrzymał tytuł magistra filozofii w zakresie geografii (praca nt. państwowotwórczej roli rzek na ziemiach Polski historycznej). Trzy lata później uzyskał tam stopień naukowy doktora (rozprawa nt. położenia osiedli wiejskich w Polsce w zależności od rzeźby terenu). Habilitację zdobył w 1965 na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego (praca pt. Współpraca bibliotek w zakresie gromadzenia zbiorów). Nominację na stanowisko docenta otrzymał w 1968. Rok później przeprowadził się do Łodzi.

Od 1947 był członkiem Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, wchodził w skład Zarządu Okręgu Łódź-Miasto, uczestniczył z ramienia Stowarzyszenia w międzynarodowych konferencjach Federacji Stowarzyszeń Bibliotekarskich (IFLA) w Warszawie (1959) i Budapeszcie (1972). Był również członkiem Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Łodzi (od 1972) i Wydziału I Łódzkiego Towarzystwa Naukowego (od 1975)^[1].

W 1984 uzyskał tytuł profesora nauk humanistycznych^[2].

Władał kilkoma językami obcymi – angielskim, francuskim, greckim, łacińskim, niemieckim i rosyjskim, co pozwoliło mu odbywać staże bibliotekarskie poza granicami Polski: w Anglii (1957), ZSRR (1959), NRD (1960) oraz Czechosłowacji (1963).

Był dwa razy żonaty. Jego pierwszą jego żoną była polonistka Józefa Kaczmarkiewicz – kustosz dyplomowany, kierownik Biblioteki Instytutu Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego, następnie dyrektor Biblioteki Akademii Medycznej w Łodzi. Po jej śmierci w 1971 ożenił się z anglistką, prof. Ireną Janicką, kierownikiem Katedry Literatury i Kultury Angielskiej, dyrektorem Instytutu Filologii Angielskiej Uniwersytetu Łódzkiego. Nie miał dzieci.

Zajmowane stanowiska i pełnione funkcje edytuj

15 XII 1940 – I 1945 → praca w firmie Landeskontrollverband Wartheland.
Po 1945 → opieka nad Zakładem Geologii i Paleontologii Uniwersytetu Poznańskiego (od 24 grudnia 1955 roku Uniwersytet Adama Mickiewicza).
1947-1954 → asystent biblioteczny w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Poznańskiego; kierownik Oddziału Udostępniania Zbiorów (do 1950).
1950 → kierownik Referatu Kartograficznego.
1954-1955 → bibliotekarz w tamtejszej bibliotece.
1955-1961 → kustosz w tamtejszej bibliotece.
1956-1968 → wicedyrektor w tamtejszej bibliotece.
1962-1968 → kustosz dyplomowany w tamtejszej bibliotece.
1968 → docent w tamtejszej bibliotece.
W czasie pracy w bibliotece uniwersyteckiej, kierował Zbiornicą Księgozbiorów Zabezpieczonych w Poznaniu.
1969-1981 → dyrektor Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego.
1972-1981 → kierownik Zakładu Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Łódzkiego.
1981-1987 → kierownik Katedry Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Łódzkiego.

Działalność naukowa i dydaktyczna edytuj

Działalność dydaktyczna edytuj

Dydaktyk:

w Państwowym Ośrodku Kształcenia Bibliotekarzy w Jarocinie,
na Wydziale Filologicznym w Międzywydziałowym Studium Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Łódzkiego oraz Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu.

Organizator:

Zakładu Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa w Łodzi (1972-1981),
Zaocznego Studium Bibliotekoznawstwa (1977),
Studium Podyplomowego Bibliotekoznawstwa (1980).

Przynależność do towarzystw edytuj

Członek:

Polskiego Towarzystwa Geograficznego (1945),
Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (1948),
Łódzkiego Towarzystwa Naukowego (od 1975),
Towarzystwa Przyjaciół Łodzi (od 1972),
Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich (od 1947),
Związku Nauczycielstwa Polskiego (od 1947),
Rady Wydziału Filologicznego i Senatu UŁ (1969-1987),
Komisji Bibliograficznej Instytutu Geografii PAN,
Rady Głównej Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego,
Centrum Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej,
Rady Naukowej Biblioteki PAN,
Rady Naukowej Głównej Biblioteki Lekarskiej.

Nagrody i odznaczenia edytuj

Medal 10-lecia PRL (1955),
Zasłużony Działacz Kultury (1967),
Odznaka Honorowa Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich (1968),
Złoty Krzyż Zasługi (1974),
Brązowy Medal za Zasługi dla Obronności Kraju (1976),
Medal „Uniwersytet Łódzki w Służbie Społeczeństwa i Nauki” (1981),
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1984),
nagroda Ministra Szkolnictwa Wyższego,
nagroda Ministra Kultury i Sztuki,
nagroda Rektora Uniwersytetu Łódzkiego.

Był redaktorem naukowym spisów bibliograficznych, m.in. Łódzkiej bibliografii regionalnej 1945-1980. Opracowywał także hasła do encyklopedii i słowników specjalistycznych, które współredagował (Encyklopedia wiedzy o książce, Encyklopedia współczesnego bibliotekarstwa polskiego). Brał udział w pracach komisji egzaminacyjnej dla bibliotekarzy dyplomowanych i dokumentalistów dyplomowanych. Należał do komitetu redakcyjnego „Roczników Bibliotecznych”.

Był promotorem 91 prac magisterskich i 10 rozpraw doktorskich. Recenzował prace magisterskie, rozprawy doktorskie i habilitacyjne. Prowadził wykłady z metodologii i nauki o książce, bibliotece i informacji naukowej. Uczestniczył w licznych kursach i zajęciach szkoleniowych. Brał udział w konferencjach naukowych w Polsce i za granicą.

W pracy naukowo-badawczej podejmował zagadnienia z zakresu:

geografii,
bibliografii dziedzin i zagadnień, zespołów osobowych oraz bibliografii regionalnej (Wielkopolska, Pomorze, Ziemia Lubuska, Łódź),
bibliotekarstwa,
bibliotekoznawstwa,
czasopism zagranicznych,
gromadzenia zbiorów,
katalogu rzeczowego,
klasyfikacji piśmiennictwa,
terminologii wykonywanego zawodu,
biografistyki.

Autor książek, rozpraw, monografii oraz ponad 100 artykułów i recenzji.

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b HannaH. Tadeusiewicz HannaH., Bolesław Świderski (1917-1998), „Acta Universitatis Lodziensis Folia Librorum” (9), 1999, s. 5-7 .
↑ Prof. dr hab. Bolesław Świderski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2012-07-04] .^{[martwy link]}

Bibliografia edytuj

Bibliotekarstwo według Bolesława Świderskiego: myśl, praktyka, dydaktyka. Księga pamiątkowa. S. Kurek-Kokocińska (red.). Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, 2009.
H. Tadeusiewicz: Słownik pracowników książki polskiej. Suplement II. Warszawa: Wydawnictwo SBP, 2000.

[bazhum.muzhp.pl-1] HannaH. Tadeusiewicz HannaH., Bolesław Świderski (1917-1998), „Acta Universitatis Lodziensis Folia Librorum” (9), 1999, s. 5-7 .

[2] Prof. dr hab. Bolesław Świderski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2012-07-04] .^{[martwy link]}

[1]

[2]