Wikipedia

Bolesław Skąpski (inżynier)

Oficer Wojska Polskiego, inżynier

Bolesław Skąpski (ur. 15 lipca 1876, zm. 24 marca 1948) – polski inżynier geometra, mierniczy przysięgły, major rezerwy artylerii Wojska Polskiego.

Bolesław Skąpski
Ilustracja
Bolesław Skąpski (przed 1939)
Data urodzenia

15 lipca 1876

Data śmierci

24 marca 1948

Miejsce spoczynku

cmentarz Rakowicki w Krakowie

Narodowość

polska

Małżeństwo

Jadwiga Marciszewska

Dzieci

Anna, Zbigniew, Bolesław, Zdzisław

Krewni i powinowaci

Andrzej Sariusz-Skąpski (wnuk), Izabella Sariusz-Skąpska (prawnuczka)

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi
Multimedia w Wikimedia Commons
Ilustracja
por. Bolesław Skąpski (w środku) w Przemyślu w 1915
major rezerwy artylerii major rezerwy artylerii
Data urodzenia

15 lipca 1876

Data śmierci

24 marca 1948

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier,
Cesarsko-królewska Obrona Krajowa,
Wojsko Polskie

Jednostki

3 Pułk Artylerii Dywizyjnej,
18 Pułk Piechoty Obrony Krajowej,
23 Pułk Artylerii Polowej

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Odznaczenia
Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” z Mieczami Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii 1898 (Austro-Węgry)

Życiorys edytuj

Bolesław Skąpski[a] urodził się 15 lipca 1876. Był synem Zygmunta Skąpskiego (1843–1907), powstańca styczniowego, teologa, poborcy podatkowego, urzędnika w Liszkach[1][2][3].

Ukończył studia z tytułem inżyniera. Jako inżynier rządowy i upoważniony geometra cywilny pod koniec 1906 przeniósł kancelarię mierniczą z Rymanowa do Sanoka i od tego czasu prowadził ją przy ulicy Cerkiewnej 123 w domu Schildkrauta[4]. W Sanoku był zaszeregowany w grupie geometrów do robót pomiarowych[5]. Później jako c.k. geometra ewidencyjny w Sanoku urzędował w kamienicy dra Bardacha (zob. Teofil Bardach) przy ulicy Adama Mickiewicza (1910/1911)[6][7][8][9][10]. W charakterze geometry w 1911 był przydzielony do Krakowa[11]. Do 1914 był rządowo upoważnionym cywilnym geometrą w Sanoku[12]. Był członkiem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (1906)[13][14]. W połowie 1907 przystąpił do oddziału sanockiego C. K. Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego[15][16]. W Sanoku udzielał się w życiu politycznym[17][18]. Przy C. K. Sądzie Obwodowym w Sanoku został wybrany przysięgłym zastępcą w 1912[19]. Był członkiem zwyczajnym Towarzystwa Upiększania Miasta Sanoka[20]. Reprezentując Sanok w 1912 uczestniczył w VI Zjeździe Techników Polskich w Krakowie[21].

W C. K. Armii w rezerwie artylerii został mianowany kadetem z dniem 1 stycznia 1898[22], a potem awansowany na stopień podporucznika z dniem stycznia 1905[23]. Był żołnierzem rezerwy 3 pułku artylerii dywizyjnej w Krakowie od około 1898 do ok. 1905[24][25][26][27][28][29][30][31]. Następnie w C. K. Obronie Krajowej został zweryfikowany w stopniu podporucznika w grupie nieaktywnych z dniem 1 stycznia 1905[32]. Od około 1905 do ok. 1913 był przydzielony do 18 pułku piechoty Obrony Krajowej w Przemyślu[33][34][35][36][37][38]. Od ok. 1913 był podporucznikiem artylerii obrony krajowej w stosunku ewidencji[39][40]

W szeregach wojsk austriackich uczestniczył w I wojnie światowej[41]. Brał udział w pierwszej (1914) i drugiej (1914/1915) obronie Twierdzy Przemyśl[41]. W artylerii obrony krajowej został awansowany w stosunku ewidencji na stopień porucznika z dniem 1 listopada 1914[42]. Na początku 1915 był komendantem oddziału strzegącego jeńców rosyjskich w Przemyślu[43]. Został wzięty przez Rosjan do niewoli i był osadzony w Taszkencie[41]. Po odzyskaniu wolności odbywał ok. półroczną drogę powrotną do Krakowa przez Chiny, Stany Zjednoczone, Norwegię, Niemcy i Wiedeń[41]. W artylerii obrony krajowej awansowany na stopień kapitana z dniem 1 listopada 1917[44].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Został awansowany na stopień majora rezerwy artylerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[45][46]. W 1923, 1924 był przydzielony jako oficer rezerwowy do 23 pułku artylerii polowej w garnizonie Będzin[47][48]. W 1934 jako porucznik rezerwy artylerii był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr V jako oficer przewidziany do użycia w czasie wojny i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kraków Miasto[49].

W okresie II Rzeczypospolitej w Krakowie wykonywał zawód mierniczego (geodety) przysięgłego będąc przypisanym do ul. Kremerowskiej 10 (znajdował się na liście mierniczych przysięgłych, przysięgę złożył 21 kwietnia 1923)[50][51]. Był działaczem PSL „Piast”[52].

Podczas II wojny światowej i trwającej okupacji niemieckiej przebywał w Krakowie[52]. W swoim mieszkaniu ukrywał wówczas Wincentego Witosa[53].

Zmarł 24 marca 1948 po długiej chorobie[54]. Został pochowany w Wielki Piątek 26 marca 1948 na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera PAS 62-zach-po lewej Spiechowicza)[54][55].

Jego braćmi stryjecznymi byli Zygmunt Skąpski (1880–1950), inżynier budownictwa dróg, przedsiębiorca budowlany, Władysław Skąpski (1898–1961), działacz PPS, organizator SZP, ZWZ, AK i WiN[56]. Jego żoną była Jadwiga Marciszewska (1880–1939). Mieli córki i synów[54]. Ich dziećmi byli Anna, Zbigniew (1903–1985), geodeta, prof. dr Politechniki Krakowskiej[57], żonaty z Krystyną, córką Włodzimierza Tetmajera[3], Bolesław (1905–1940), prokurator w Ministerstwie Sprawiedliwości w Warszawie, ofiara zbrodni katyńskiej, Zdzisław (1919–1974)[58][59]. Wnukiem Bolesława Skąpskiego był Andrzej Sariusz-Skąpski (1937–2010), a prawnuczką jest Izabella Sariusz-Skąpska (ur. 1964).

Podczas I wojny światowej w czasie od marca 1915 do marca 1916 Bolesław Skąpski prowadził pamiętnik, którego zawartość po latach została opublikowana w książce pt. Na Frontach I Wojny Światowej. Pamiętniki Szczepan Pilecki Bolesław Skąpski[41].

Ordery i odznaczenia edytuj

Uwagi edytuj

  1. ↑ W ewidencji wojskowych c. k. armii był określany w języku niemieckim jako „Boleslaus Ritter von Skąpski”.

Przypisy edytuj

  1. ↑ Nieco szczegółów biograficznych dotyczących uczestników organizacyi i partyzantki r. 1863/64. W: Józef Białynia Chołodecki: Księga pamiątkowa opracowana staraniem Komitetu Obywatelskiego w czterdziestą rocznicę powstania r. 1863/1864. Lwów: 1904, s. 360.
  2. ↑ Lista osób zasłużonych pochowanych na Cmentarzu Rakowickim (1803–1939). W: Karolina Grodziska–Ożóg: Cmentarz Rakowicki w Krakowie. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987, s. 138. ISBN 83-08-01428-3.
  3. ↑ a b Zofia z Odrowąż-Pieniążków Skąpska: „Dziwne jest serce kobiece...” Wspomnienia galicyjskie. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, 2019, s. 21, 191. ISBN 978-83-07-03451-5.
  4. ↑ Ogłoszenie. „Gazeta Sanocka”, s. 4, nr 150 z 11 listopada 1906. 
  5. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 861.
  6. ↑ Ogłoszenie. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 1, s. 6, 1 maja 1910. 
  7. ↑ Ogłoszenie. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 2, s. 6, 8 maja 1910. 
  8. ↑ Nadesłane. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 41, s. 3, 1 października 1911. 
  9. ↑ Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 43.
  10. ↑ Ruch przyjezdnych. „Nowa Reforma”, s. 2, nr 290 z 28 czerwca 1911. 
  11. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: Prezydyum C.K. Namiestnictwa, 1911, s. 940.
  12. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 965.
  13. ↑ Paweł Sebastiański, Bronisław Kielar: Wykazy członków Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 146. ISBN 978-83-939031-1-5.
  14. ↑ Anna Sebastiańska: Członkowie TG „Sokół” w Sanoku 1889–1946. sokolsanok.pl, 2009-11-29. [dostęp 2016-03-15].
  15. ↑ Odezwa na czasie. „Gazeta Sanocka”, s. 3, nr 185 z 14 lipca 1907. 
  16. ↑ Sprawozdanie Komitetu C. K. Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego za rok 1911. Lwów: 1912, s. 210, 263.
  17. ↑ Operetkowe posiedzenie. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 2, nr 32 z 4 grudnia 1910. 
  18. ↑ Ruch wyborczy. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 2, nr 33 z 11 grudnia 1910. 
  19. ↑ Kronika. IV. kadencja sądu przysięgłych w Sanoku. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, nr 44 z 3 listopada 1912. 
  20. ↑ Sprawozdanie Wydziału Tow. Upiększania Miasta Sanoka. „Miesięcznik Artystyczny”. Nr 7, s. 68, 1912. 
  21. ↑ Pamiętnik VI Zjazdu Techników Polskich od 11 do 15 września 1912 w Krakowie. Kraków: 1914-1917, s. 340.
  22. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1899. Wiedeń: 1898, s. 768.
  23. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1906. Wiedeń: 1905, s. 813.
  24. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1899. Wiedeń: 1898, s. 773.
  25. ↑ a b Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1900. Wiedeń: 1899, s. 798.
  26. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1901. Wiedeń: 1900, s. 807.
  27. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1902. Wiedeń: 1901, s. 814.
  28. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1903. Wiedeń: 1902, s. 810.
  29. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1904. Wiedeń: 1903, s. 814.
  30. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1905. Wiedeń: 1904, s. 821.
  31. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1906. Wiedeń: 1905, s. 832.
  32. ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1907. Wiedeń: 1907, s. 174.
  33. ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1907. Wiedeń: 1907, s. 284.
  34. ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1908. Wiedeń: 1908, s. 291.
  35. ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1909. Wiedeń: 1909, s. 319.
  36. ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1910. Wiedeń: 1910, s. 319.
  37. ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1911. Wiedeń: 1911, s. 325.
  38. ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1912. Wiedeń: 1912, s. 331.
  39. ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1913. Wiedeń: 1913, s. 426.
  40. ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1914. Wiedeń: 1914, s. 364.
  41. ↑ a b c d e Na Frontach I Wojny Światowej. Pamiętniki Szczepan Pilecki Bolesław Skąpski. sztukater.pl. [dostęp 2016-06-19].
  42. ↑ Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1916. Wiedeń: 1916, s. 156.
  43. ↑ Z oblężonego Przemyśla. „Nowości Illustrowane”. Nr 6, s. 2, 4, 6 lutego 1915. 
  44. ↑ a b Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wiedeń: 1918, s. 465.
  45. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 836.
  46. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 762.
  47. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 759.
  48. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 680.
  49. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 273, 934.
  50. ↑ Wykaz mierniczych przysięgłych, upoważnionych w myśl ustawy z dnia 15 lipca 1925 r., Warszawa: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, 1932.
  51. ↑ Rafał Skąpski. Witos, Mikołajczyk i bracia Skąpscy: rok 1944. „Niepodległość i Pamięć”. 22/1 (49), s. 226, 2015. 
  52. ↑ a b Rafał Skąpski. Witos, Mikołajczyk i bracia Skąpscy: rok 1944. „Niepodległość i Pamięć”. 22/1 (49), s. 228, 2015. 
  53. ↑ Rafał Skąpski. Witos, Mikołajczyk i bracia Skąpscy: rok 1944. „Niepodległość i Pamięć”. 22/1 (49), s. 228, 235, 2015. 
  54. ↑ a b c Bolesław Skąpski. Nekrolog. „Dziennik Polski”, s. 10, nr 86 (1125) z 27–30 marca 1948. 
  55. ↑ Lokalizator Grobów – Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2020-03-05].
  56. ↑ Rafał Skąpski. Witos, Mikołajczyk i bracia Skąpscy: rok 1944. „Niepodległość i Pamięć”. 22/1 (49), s. 222, 226, 230, 2015. 
  57. ↑ Zbigniew Skąpski. Nekrolog. „Dziennik Polski”. Nr 28, s. 5, 28 lutego 1950. 
  58. ↑ Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Katyń. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2000. s. 566. [dostęp 2016-06-22].
  59. ↑ W katastrofie zginęli Małopolanie. tvp.pl, 10 kwietnia 2010. [dostęp 2016-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-28)].
  60. ↑ M.P. z 1930 r. nr 12, poz. 18. „za zasługi na polu pracy społecznej”.

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bolesław_Skąpski_(inżynier)&oldid=72239046”