Bordeaux

miasto i gmina we Francji

Bordeaux (, [bɔʁdo]; oksyt. Bordèu) – miasto w południowo zachodniej Francji, stolica regionu Nowa Akwitania i departamentu Żyronda. Jest szóstym co do wielkości miastem w kraju. Miasto w granicach administracyjnych gminy liczy 260 352 osób[1], natomiast jednostka miejska Bordeaux(inne języki) liczy 1 mln mieszkańców[2].

Bordeaux
gmina
Ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Francja

Region

 Nowa Akwitania

Departament

Żyronda

Okręg

Bordeaux

Kod INSEE

33063

Mer

Pierre Hurmic (Zieloni)

Powierzchnia

49,36 km²

Wysokość

6 m n.p.m.

Populacja (2018)
• liczba ludności


260 352

• gęstość

5274 os./km²

Kod pocztowy

33300

Położenie na mapie Żyrondy
Mapa konturowa Żyrondy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bordeaux”
Położenie na mapie Francji
Mapa konturowa Francji, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Bordeaux”
Położenie na mapie Nowej Akwitanii
Mapa konturowa Nowej Akwitanii, po lewej znajduje się punkt z opisem „Bordeaux”
Ziemia44°50′N 0°34′W/44,833333 -0,566667
Strona internetowa
Garonna w Bordeaux
Bordeaux – Teatr Wielki
Cité du Vin
Cité du Vin – muzeum wina

Bordeaux położone jest nad rzeką Garonną, 52 km na wschód od Oceanu Atlantyckiego i ok. 200 kilometrów na północ od Pirenejów. Jest dużym węzłem komunikacyjnym z międzynarodowym portem lotniczym, które obsłużyło w 2019 roku 7,7 miliona pasażerów, portem morskim(inne języki), rozbudowaną siecią autostrad i linii kolejowych, w tym kolei dużych prędkości TGV. Okolice miasta są znane na całym świecie przede wszystkim z produkcji win, wytwarzanych tam od VIII wieku. Ważny europejski ośrodek przemysłu lotniczego i kosmicznego (Aerospace Valley). Działa tam polski konsulat honorowy.

Historia

edytuj

W starożytności rzymsko-celtyckie miasto znane jako Burdigala (łac.), silny ośrodek kulturalny prowincji Galii. W IV wieku n.e. znane ze znakomitych szkół. Pochodził stamtąd m.in. Auzoniusz. Od 314 biskupstwo, w 412 zajęte przez Wizygotów, a od 507 Franków. W latach 1154–1452 w rękach angielskich (lenno Plantagentów). Macierzysty ośrodek żyrondystów podczas rewolucji francuskiej. W czasie wojny francusko-pruskiej (1870–1871), oraz w czasie I wojny światowej i II wojny światowej tymczasowa siedziba rządu francuskiego.

Zabytki

edytuj
  • pozostałości murów obronnych i amfiteatr z czasów rzymskich
  • średniowieczny kościół St-Seurin
  • kościół Ste-Eulalie
  • kościół St-Michel
  • kościół Ste-Croix
  • gotycka katedra St-Andre
  • bramy miejskie, z których najsłyniejsza jest La Porte Cailhau.
  • Musée des Beaux-Arts z cennymi zbiorami malarstwa

Gospodarka

edytuj

Główny ośrodek gospodarczy i kulturalno-naukowy płd.-zach. Francji. Różnorodny przemysł m.in. winiarski (wina regionu Bordeaux), lotniczy, metalurgiczny. Ważny węzeł komunikacyjny (port lotniczy). Bordeaux wraz ze swoimi awanportami Le Verdon oraz Pauillac stanowi jeden z największych i najważniejszych portów morskich Francji.

Edukacja

edytuj
  • Université de Bordeaux (uniwersytet) z 1441, podzielony na cztery uczelnie: Université Bordeaux I (nauki ścisłe i techniczne), Université Victor Segalen Bordeaux 2 (nauki o życiu, człowieku i zdrowiu), Université Michel de Montaigne Bordeaux 3 (nauki humanistyczne) oraz Université Montesquieu Bordeaux 4 (nauki prawne i ekonomiczne)
  • E-Artsup
  • EPITECH
  • ESME Sudria
  • szkoła morska
  • Kedge Business School
  • Akademia Sztuk Pięknych (École des beaux-arts de Bordeaux)
  • 16 innych uczelni

Klimat

edytuj
Średnia temperatura i opady dla Bordeaux (port lotniczy Bordeaux-Mérignac)
Miesiąc Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru Roczna
Średnie temperatury w dzień [°C] 10,5 12,0 15,5 18,0 21,7 25,0 27,1 27,6 24,2 19,6 14,1 11,0 18,9
Średnie dobowe temperatury [°C] 7,1 7,8 10,7 13,0 16,6 19,8 21,7 21,9 18,8 15,2 10,4 7,7 14,2
Średnie temperatury w nocy [°C] 3,7 3,6 5,8 8,0 11,4 14,6 16,2 16,3 13,3 10,7 6,7 4,4 9,6
Opady [mm] 86,9 66,9 63,3 75,6 71,1 70,4 48,6 56,7 81,2 83,3 115 106 925
Średnia liczba dni deszczowych 12,2 10,1 10,7 11,2 10,0 8,3 7,1 7,0 9,3 10,7 13,3 12,7 123
Średnie usłonecznienie [h] 90 117 170 186 221 238 256 249 209 150 100 84 2070
Źródło: Météo-France[3] (liczba dni z opadami dla wartości 1 mm, 1991–2020, wysokość 47 m n.p.m., 12 km od centrum miasta)

Miasta partnerskie

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj
Place de la Bourse w Bordeaux nocą