Brucyt
Brucyt – rzadki minerał z gromady wodorotlenków Mg(OH)2[1].
| |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
wodorotlenku magnezu |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
2,5 – 3 |
| Przełam |
włóknisty, mikowy |
| Łupliwość |
doskonała wg {0001} |
| Układ krystalograficzny |
trygonalny |
| Właściwości mechaniczne |
Elastyczny |
| Gęstość |
2,39 – 2,40 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
biała, pastelowa zielona, niebieska, różowa, szara, miodowa, bezbarwna, żółta, brązowa |
| Rysa |
biała |
| Połysk |
szklisty, jedwabisty, perłowy, tłusty, woskowy |
Nazwa pochodzi od nazwiska amerykańskiego mineraloga Archibalda Bruce’a, który po raz pierwszy opisał ten minerał (1777–1818).
Charakterystyka
edytujWłaściwości
edytujTworzy kryształy o pokroju tabliczkowym, rozetkowym, płytkowym, łuskowym lub włosowym, niekiedy w formie romboedrów. Zwykle występuje w formie skupień zbitych, masywnych, włóknistych lub ziarnistych[2]. Blaszkowo – łuseczkowe agregaty przypominają wyglądem talk. Jest giętki, mało sprężysty, przezroczysty[1]. Tworzy pseudomorfozy po kryształach peryklazu[3]. Łatwo rozpuszczalny w kwasach[3].
Odmiany
edytujBrucyt występuje w odmianach wzbogaconych w żelazo, znanych jako ferrobrucyt, oraz w mangan, określanych jako manganobrucyt. Odmiana o strukturze cienkich i długich włókien, charakteryzująca się jedwabistym połyskiem, podobna do azbestu nazywana jest nemalitem[3].
Występowanie
edytujW skałach metamorficznych powstałych w warunkach przeobrażeń kontaktowych. Spotykany jest w serpentynitach; łupkach - chlorytowych i talkowych, w dolomitach, marmurach. Tworzy się też w niskotemperaturowych utworach hydrotermalnych[1]. Spotykany również w złożach azbestu[3]. Współwystępuje z kalcytem, magnezytem, dolomitem, aragonitem, talkiem czy chryzotylem[2].
Miejsca występowania:
- Na świecie: Kanada – Quebec; USA – New Jersey, Nevada, Teksas, Pensylwania, Kalifornia; RPA, Turcja, Kazachstan, Rosja – (Ural, Kaukaz), Włochy, Szwecja, Austria, Szkocja[3].
- W Polsce: został znaleziony tylko na terenie Dolnego Śląska: Dubie k. Krzeszowic, Kletno, Szklary, Wiry, Nasławice oraz Jordanów Śląski[2].
Zastosowanie
edytuj- Surowiec do produkcji materiałów ogniotrwałych,
- Poszukiwany kamień kolekcjonerski,
- surowiec do otrzymywania magnezu.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c O. Medenbach, C. Sussieck-Fornefeld: Minerały. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 120, seria: Leksykon Przyrodniczy. ISBN 83-7129-194-9.
- ↑ a b c Eligiusz Szełęg, MINERAŁY I SKAŁY POLSKI, Multico Oficyna Wydawnicza, 2023, s. 108, ISBN 978-83-7763-668-8.
- ↑ a b c d e Jan Parafiniuk, ATLAS MINERAŁÓW, Multico Oficyna Wydawnicza, 2019, s. 134, ISBN 978-83-7073-845-7.
Linki zewnętrzne
edytuj- brucyt na stronie Webmineral.com (ang.)
- brucyt na stronie Mindat.org (ang.)