Chamaemelum

rodzaj roślin

Chamaemelum – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje dwa gatunki, w ujęciu wyłączającym 5 gatunków do rodzaju Cladanthus Cass.[3][5] Rośliny te występują w północno-zachodniej Afryce (od Wysp Kanaryjskich po Tunezję) oraz w zachodniej Europie (od Wielkiej Brytanii po Włochy i Albanię)[3][5]. W Polsce rumian rzymski Ch. nobile rośnie tylko w uprawie (podawany jest z tego rodzaju także rumian dwubarwny Ch. mixtum, klasyfikowany według Plants of the World online do rodzaju Cladanthus jako C. mixtus)[6].

Chamaemelum
Ilustracja
Chamaemelum nobile
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

Chamaemelum

Nazwa systematyczna
Chamaemelum Mill.
Gard. Dict. Abr. ed. 4: s.p. (1754)[3]
Typ nomenklatoryczny

C. nobile (Linnaeus) Allioni[4]

Synonimy
  • Chamomilla Godr.
  • Marcelia Cass.
  • Perideraea Webb[3]

Rumian rzymski jest źródłem oleju z rumianu (rumianku) rzymskiego destylowanego z koszyczków i wykorzystywanego do aromatyzowania likierów, herbaty, szamponów (zwłaszcza stosowanych do mycia jasnych włosów) i innych kosmetyków. Gatunek stosowany był i jest wciąż jeszcze w mieszankach trawnikowych, ceniony ze względu na dużą odporność na wydeptywanie i susze. Roślina wykorzystywana jest także leczniczo[5].

Morfologia

edytuj
Pokrój
Rośliny zielne (jednoroczne i byliny), nagie lub owłosione[7].
Liście
Skrętoległe, 2–3-krotnie pierzastosieczne[7].
Kwiaty
Zebrane w koszyczki wyrastające pojedynczo na szczytach pędów lub w luźnych baldachogronach. Okrywa półkulista, z listkami w trzech rzędach, z błoniastym, wąskim brązowym brzegiem. Dno koszyczka stożkowato lub półkuliście wypukłe, pokryte plewinkami. Brzeżne kwiaty języczkowate żeńskie lub płonne, białe. Wewnętrzne kwiaty rurkowate żółte, obupłciowe[7].
Owoce
Jajowate niełupki o okrągłym przekroju, z trzema żeberkami[7].

Systematyka

edytuj
Pozycja systematyczna

Rodzaj z podplemienia Anthemidinae, plemienia Anthemideae, podrodziny Asteroideae i rodziny astrowatych Asteraceae[8].

Wykaz gatunków[3]

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2022-05-27] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-05-27] (ang.).
  3. a b c d e Chamaemelum Mill.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-05-27].
  4. Chamaemelum Mill.. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-05-27].
  5. a b c David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 187, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  6. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 33, ISBN 978-83-62975-45-7.
  7. a b c d J.W. Kadereit, Charles Jeffrey (red.), Flowering plants. Eudicots: Asterales, Berlin: Springer, 2007, s. 370, ISBN 978-3-540-31051-8, OCLC 184984805.
  8. Genus Chamaemelum Mill.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-05-27].