Chelisoficula

wymarły rodzaj owadów z rzędu skorków

Chelisoficula – wymarły rodzaj owadów z rzędu skorków, obejmujący tylko jeden znany gatunek: Chelisoficula caussaneli.

Chelisoficula
Nel et al., 2003
Okres istnienia: eocen
56/33.9
56/33.9
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Podgromada

owady uskrzydlone

Infragromada

nowoskrzydłe

Rząd

skorki

Podrząd

Neodermaptera

Infrarząd

Epidermaptera

Nadrodzina

Forfilculoidea

Rodzaj

Chelisoficula

Typ nomenklatoryczny

Chelisoficula caussaneli Nel et al., 2003

Rodzaj i gatunek opisali w 2003 roku André Nel, Alain Waller, Vincent Albouy, Jean-Jacques Menier i Gaël De Ploëg. Nazwa rodzajowa powstała z połączenia nazw dwóch innych rodzajów skorków: Chelisoches i Forficula, natomiast epitet gatunkowy nadano na cześć Claude’a Caussanela, specjalisty od skorków. Opisu dokonano na podstawie parki dobrze zachowanych w bursztynie okazów, odnalezionych we francuskim Le Quesnoy i pochodzących z sparnacianu, z wczesnego eocenu. Autorzy nie przyporządkowali tego taksonu do rodziny, zaznaczając że może należeć do skorkowatych lub Chelisochidae[1].

Owad ten miał ciało długości 8 mm, z czego 0,7–0,8 mm przypadało na przysadki odwłokowe. Jego prognatyczna głowa wyposażona była w 12-członowe czułki i oczy o szerokości nico mniejszej niż długość skroni. Żuwaczki miały po dwa ostre ząbki wierzchołkowe. Szyja cechowała się powiększonym tylnym sklerytem bocznym, zanikłym sklerytem tylno-bocznym i powiększonym, połączonym z przedpiersiem sklerytem brzusznym. Pokrywy były nabrzmiałe, a ich wyokrąglone przednie krawędzie odsłaniały równoboczną tarczkę. Stopy wyróżniały się drugim członem silnie wydłużonym pod człon trzeci i głęboko od niego oddzielonym, silnymi pazurkami i dużym arolium. Odwłok był ku tyłowi zwężony, u samicy złożony z 8, a u samca z 9 widocznych segmentów. Przysadki odwłokowe obu płci były podobne, miały silnie zakrzywiony, ustawiony pod kątem prostym do krawędzi wewnętrznej wierzchołek. Wyjątkowa wśród skorków była obecność na przysadkach samicy guzków uzbrojonych w liczne kolce zbudowane z długich i silnych szczecin. Genitalia samca złożone były z jednego płata, u nasady którego znajdowała się para paramer[1].

Przypisy edytuj

  1. a b A. Nel, A. Waller, V. Albouy, J.-J. Menier, G. De Ploëg. New fossil earwigs from the lowermost Eocene amber of Paris basin (France) (Insecta, Dermaptera, family incertae sedis). „Geodiversitas”. 25 (1), s. 119-129, 2003.