Chomikowate

Chomikowate
	Cricetidae
	G. Fischer, 1817
	; Przedstawiciel rodziny – bawełniak szczeciniasty (Sigmodon hispidus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	chomikowate
	Typ nomenklatoryczny
	Cricetus Leske, 1779
Podrodziny
	9 podrodzin (w tym 4 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	9 podrodzin (w tym 4 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Chomikowate^[2] (Cricetidae) – rodzina ssaków z podrzędu Supramyomorpha w obrębie rzędu gryzoni (Rodenta). Są to niewielkie zwierzęta o krępym ciele, prowadzące przede wszystkim naziemny tryb życia, lecz także nadrzewny, podziemny czy ziemnowodny.

Zasięg występowania edytuj

Rodzina obejmuje gatunki występujące w Ameryce (włącznie z Grenlandią) i Eurazji^[3]^[4]^[5].

Taksonomia edytuj

Klasyfikacja zwierząt z rodziny Cricetidae przeszła ostatnio wiele zmian. Obecnie gatunki zaliczane dawniej do rodziny chomikowatych, coraz częściej wymieniane są jako przedstawiciele rodziny myszowatych (Muridae). Potwierdzają to badania genetyczne. Dotyczy to takich zwierząt jak suwaki (podrodzina Gerbillinae), czy niektóre gatunki szczurów (podrodzina Lophiomyinae). Badania potwierdziły także, iż podrodziny Calomyscinae, Myospalacinae, Mystromyinae, Platacanthomyinae także nie powinny należeć do chomikowatych.

Podział systematyczny edytuj

Do rodziny chomikowatych należą następujące występujące współcześnie podrodziny^[6]^[3]^[2]:

Cricetinae G. Fischer, 1817 – chomiki
Arvicolinae J.E. Gray, 1821 – karczowniki
Neotominae Merriam, 1894 – nowiki
Sigmodontinae Wagner, 1843 – bawełniaki
Tylomyinae Reig, 1984 – gałęziaki

Opisano również podrodziny wymarłe^[7]:

Oprócz siekaczy mają tylko 3 zęby trzonowe. Są rozpowszechnione na całym świecie, oprócz Australii, szczególnie dużo gatunków w Ameryce Północnej. Żywią się pokarmem roślinnym, z niewielkim dodatkiem małych bezkręgowców. Kopalne chomikowate występują od oligocenu. Przodkowie chomikowatych zostali przez badaczy zgrupowani w odrębnych podrodzinach. Między innymi Baranomyinae^[8]^[9].

Przypisy edytuj

↑ J.G. Fisher von Waldheim. De systemate Mammalium. „Mémoires de la Société impériale des naturalistes de Moscou”. 5, s. 372, 1817. (łac.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 235–257. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 340–438. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 280–535. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Family Cricetidae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-20].
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-02]. (ang.).
↑ J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Cricetidae Fischer, 1814, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-02] (ang.).
↑ Florian Heller. Die Wühlmäuse (Mammalia, Rodentia, Arvicolidae) des Ältest- und Altpleistozäns Europas: Eine übersieht über die bisher bekannten Gattungen und Arten. „Quartär – International Yearbook for Ice Age and Stone Age Research”. 1, 1968. Friedrich-Alexander-Universität Erlangen-Nürnberg. (niem.).
↑ M. C. McKenna, S. K. Bell: Classification of mammals – above the species level. Nowy Jork: Columbia University Press, 1997, s. xii-631.

[Fischer-1] J.G. Fisher von Waldheim. De systemate Mammalium. „Mémoires de la Société impériale des naturalistes de Moscou”. 5, s. 372, 1817. (łac.).

[Cichocki&inni-2] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 235–257. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-3] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 340–438. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Pardiñas&inni-4] U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 280–535. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[Wilson&Reeder-5] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Family Cricetidae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-20].

[mdd-6] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-02]. (ang.).

[zij-7] J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Cricetidae Fischer, 1814, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-02] (ang.).

[Heller-8] Florian Heller. Die Wühlmäuse (Mammalia, Rodentia, Arvicolidae) des Ältest- und Altpleistozäns Europas: Eine übersieht über die bisher bekannten Gattungen und Arten. „Quartär – International Yearbook for Ice Age and Stone Age Research”. 1, 1968. Friedrich-Alexander-Universität Erlangen-Nürnberg. (niem.).

[McKenna-9] M. C. McKenna, S. K. Bell: Classification of mammals – above the species level. Nowy Jork: Columbia University Press, 1997, s. xii-631.

[2]

[1]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]