Cissus australijski

Cissus australijski (Cissus antarctica) – gatunek rośliny z rodziny winoroślowatych (Vitaceae). W naturze występuje w wilgotnych regionach wschodniej Australii, od północno-wschodnich regionów Queenslandu po południowo-wschodnie krańce Nowej Południowej Walii. Preferuje górskie, wilgotne lasy na wysokości 700–1000 m n.p.m.[4] W wielu innych regionach świata, np. w cieplejszych regionach Stanów Zjednoczonych czy Europy sadzony jako ozdobna roślina ogrodowa. W Polsce, podobnie jak kilka innych gatunków z tego rodzaju, uprawiany wyłącznie jako roślina doniczkowa[5].

Cissus australijski
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

winoroślowce

Rodzina

winoroślowate

Rodzaj

cissus

Gatunek

cissus australijski

Nazwa systematyczna
Cissus antarctica Vent.
Choix Pl. t. 21 1803.[3]
Synonimy
  • Cissus baudiniana Brouss. ex DC.
  • Cissus bodiniana Planch.
  • Cissus glandulosa Poir.[3]
Pędy cissusa australijskiego z widocznymi wąsami czepnymi

Morfologia edytuj

Pokrój
Roślina o budowie luźnego pnącza, o długich, wzniesionych pędach. Podczas wzrostu tylko częściowo korzysta z naturalnych podpór.
Łodyga
Pędy wzniesione, smukłe, drewniejące. Wytwarzają typowe dla rodziny winoroślowatych wąsy czepne, które są na końcu rozwidlone, pojawiają się naprzeciw liści. Szczytowe partie pędów owłosione. U nasady pęd może sięgać do 8 cm średnicy[4].
Liście
Parzyste przylistki są niepozorne (2–3 mm), owłosione i utrzymują się krótko. Liście pojedyncze, mniej lub bardziej ząbkowane, owalne lub sercowate osadzone są na ogonkach długości 1–2,5 cm. Blaszki liściowe mierzą 5 do 13 cm długości i 3,5 do 8,5 cm szerokości. Zarówno ogonki liściowe jak dolna strona blaszek pokryte są rdzawymi lub czerwono-brązowymi włoskami[4].
Kwiaty
Kwiatostan baldachokształtny, owłosiony, z licznymi, drobnymi kwiatami o średnicy 5–6 mm. Płatki barwy jasnożółtej długości 1,5–2 mm. Pręciki długości 1–1,25 mm zakończone pylnikami 0,5–1 mm. Podstawa kwiatu (dysk) mięsista, otacza podstawę zalążni[4].
Owoce
Niewielkie, kuliste jagody o średnicy około 9 mm. Zawierają dwa nasiona o wymiarach 5x7 mm, otoczone zielonym miąższem. Dojrzałe owoce barwy granatowej. Są cierpkie w smaku, chętnie zjadane przez ptaki[4].. W uprawie domowej kwitnie i owocuje niezwykle rzadko[5].

Uprawa edytuj

Jedna z najprostszych w uprawie roślin: dość szybko rośnie i znosi niekorzystne warunki w mieszkaniach. Miejsce najlepiej półcieniste, bez bezpośredniego słońca. Należy utrzymywać stałą wilgotność podłoża. Temperatura najlepiej nie za wysoka, w granicach 15-20 °C, zimą znoszą spadki do 8 °C. Nawozić umiarkowanie w okresie wegetacyjnym. Rozmnaża się łatwo przez sadzonki wierzchołkowe z dorosłych pędów. Podatny na niektóre szkodniki: przędziorki, roztocze, mszyce[6].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2012-01-29] (ang.).
  3. a b Cissus. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2012-01-28]. (ang.).
  4. a b c d e Australian Tropical Rainforest Plants. [dostęp 2012-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (30 kwietnia 2012)]. (ang.).
  5. a b Zoja Litwin: Kwiaty doniczkowe. [dostęp 2012-01-29]. (pol.).
  6. Moritz Bürki, Marianne Fuchs: Leksykon roślin doniczkowych i balkonowych. Warszawa: Świat Książki, 2010, s. 95. ISBN 978-83-247-1838-2.