Czapla trójbarwna

Czapla trójbarwna
	Egretta tricolor
	(Statius Muller, 1776)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	pelikanowe
Podrząd	czaplowce
Rodzina	czaplowate
Rodzaj	Egretta
Gatunek	czapla trójbarwna
Synonimy
	Ardea tricolor Statius Muller, 1776; Hydranassa tricolor (Statius Muller, 1776); Egretta ruficollis Gosse, 1847; Hydranassa tricolor rufimentum Hellmayr, 1906;
	Ardea tricolor Statius Muller, 1776; Hydranassa tricolor (Statius Muller, 1776); Egretta ruficollis Gosse, 1847; Hydranassa tricolor rufimentum Hellmayr, 1906;
Podgatunki
	E. t. ruficollis Gosse, 1847; E. t. tricolor (Statius Muller, 1776);
	E. t. ruficollis Gosse, 1847; E. t. tricolor (Statius Muller, 1776);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	; gniazduje występuje przez cały rok zimuje
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Czapla trójbarwna^[6] (Egretta tricolor) – gatunek ptaka z rodziny czaplowatych (Ardeidae), zamieszkujący wybrzeża i wyspy Ameryki Północnej i Południowej. Nie jest zagrożony.

Systematyka edytuj

Gatunek ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1776 roku Philipp Ludwig Statius Müller, opierając się o wcześniejszy opis de Buffona^[7]. Müller nadał gatunkowi nazwę Ardea tricolor, a jako miejsce występowania wskazał Amerykę, nie podając żadnych szczegółów^[7]. Później uściślono, że miejscem typowym była Kajenna (obecnie Gujana Francuska)^[2]. Obecnie gatunek umieszczany jest w rodzaju Egretta^[6]^[8].

Zwykle wyróżnia się dwa podgatunki E. tricolor^[2]^[8]:

E. tricolor ruficollis Gosse, 1847
E. tricolor tricolor (Statius Muller, 1776)

W 1906 roku Carl Eduard Hellmayr opisał podgatunek rufimentum z Trynidadu^[4], ale jest on obecnie synonimizowany z podgatunkiem nominatywnym^[8]. Ptaki z zachodniego Meksyku niektórzy autorzy wydzielają do osobnego podgatunku occidentalis^[2], jednak zwykle jest on uznawany za synonim E. t. ruficollis^[8].

Morfologia edytuj

Wygląd: Jest to jeden z mniejszych gatunków czapli. Długie nogi i szyja, długi żółtoszarawy dziób z czarną plamą na czubku. Nogi i stopy są ciemne. Smukła sylwetka. Upierzenie wierzchnie niebieskawe; kuper, brzuch, boki, pokrywy podskrzydłowe białe; głowa i szyja ciemne. W okresie godowym na głowie, szyi i plecach wyrastają długie niebieskie pióra.

Wymiary średnie: długość ciała ok. 56 cm; rozpiętość skrzydeł ok. 96 cm; masa ciała ok. 350 g.

Zasięg, środowisko edytuj

Południowe i wschodnie wybrzeża Ameryki Północnej, Ameryka Środkowa, wybrzeża północnej Ameryki Południowej po północno-wschodnią Brazylię i północne Peru.

Poszczególne podgatunki zamieszkują:

E. tricolor ruficollis – wschodnie i południowo-wschodnie USA, wschodni i zachodni Meksyk po północno-zachodnią Amerykę Południową, Indie Zachodnie.
E. tricolor tricolor – północno-środkowa i północno-wschodnia Ameryka Południowa.

Ekologia edytuj

Rozród: Ulubionym miejscem gniazdowania są tropikalne bagna. Gniazduje na drzewach i krzewach, w koloniach, często w towarzystwie innych czapli. W jednym lęgu składa 3–7 jaj.

Odżywianie: Odżywia się, brodząc w płytkiej wodzie, łowiąc ryby długim, ostrym dziobem. Szukając pożywienia, czatuje nieruchomo, biega lub powoli śledzi ofiarę. Zjada ryby, skorupiaki, małe gady i owady.

Status edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje czaplę trójbarwną za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern)^[5]. Ogólny trend liczebności uznawany jest za stabilny, choć u niektórych populacji nie jest on znany^[5].

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b Egretta tricolor, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Tricolored Heron (Egretta tricolor). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-17)]. (ang.).
↑ P.H.P.H. Gosse P.H.P.H., The birds of Jamaica, Londyn 1847, s. 338–339 (ang.).
↑ ^a ^b C.E.C.E. Hellmayr C.E.C.E., On the Birds of the Island of Trinidad, „Novitates Zoologicae : a journal of zoology in connection with the Tring Museum”, 13 (1), 1906, s. 50 (ang.).
↑ ^a ^b ^c Egretta tricolor, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ardeidae Leach, 1820 - czaplowate - Herons (Wersja: 2016-03-19). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-05-23].
↑ ^a ^b P.L.S.P.L.S. Müller P.L.S.P.L.S., Des Ritters Carl von Linné ... Vollständiges Natursystem, t. Supplement, Nürnberg 1776, s. 111 (niem.).
↑ ^a ^b ^c ^d F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2022-11-08]. (ang.).

Bibliografia edytuj

Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.

Linki zewnętrzne edytuj

Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
Tricolored Heron. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

Czapla trójbarwna – bagna Everglades

[itis-1] Egretta tricolor, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[ibc-2] Tricolored Heron (Egretta tricolor). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-17)]. (ang.).

[gosse-3] P.H.P.H. Gosse P.H.P.H., The birds of Jamaica, Londyn 1847, s. 338–339 (ang.).

[hellmayr-4] C.E.C.E. Hellmayr C.E.C.E., On the Birds of the Island of Trinidad, „Novitates Zoologicae : a journal of zoology in connection with the Tring Museum”, 13 (1), 1906, s. 50 (ang.).

[iucn-5] Egretta tricolor, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-6] Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ardeidae Leach, 1820 - czaplowate - Herons (Wersja: 2016-03-19). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-05-23].

[oryg-7] P.L.S.P.L.S. Müller P.L.S.P.L.S., Des Ritters Carl von Linné ... Vollständiges Natursystem, t. Supplement, Nürnberg 1776, s. 111 (niem.).

[ioc-8] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2022-11-08]. (ang.).

[6]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[7]

[8]